انتشار فارسی یکی از آثار مهم فیلسوف آلمانی‌اتریشی؛ وظیفه فلسفه چیست؟

کتاب «بحران علوم اروپایی و پدیدارشناسی استعلایی» اثر ادموند هوسرل که آن را مهم‌ترین و در عین حال دشوارترین متون فلسفی می‌دانند به فارسی ترجمه شد.

به گزارش خبرنگار مهر، کتاب «بحران علوم اروپایی و پدیدارشناسی استعلایی» اثر ادموند هوسرل با ترجمه طالب جابری از سوی نشر ققنوس روانه بازار کتاب شد.

کتاب «بحران علوم اروپایی و پدیدارشناسی استعلایی» یکی از مهم‌ترین و بنیادین‌ترین آثار اواخر عمر ادموند هوسرل است که در آن، وی به بررسی عمیق بحران معرفت، فرهنگ و بنیادهای علوم مدرن می‌پردازد.

هوسرل در این کتاب با مطرح کردن مفهوم بحران علوم، به این نکته می‌پردازد که علوم طبیعی مدرن، گرچه در حوزه‌های تکنولوژی و پیش‌بینی‌های تجربی بسیار موفق عمل کرده‌اند، اما از درک معنای هستی انسانی و جهت‌گیری وجودی انسان فاصله گرفته‌اند. به عبارت دیگر، علوم مدرن به مسئله «معنای زندگی» پاسخ نمی‌دهند و در نهایت، انسان را به یک شیء یا تابع قوانین طبیعت تقلیل داده‌اند. این، از نگاه هوسرل، بحران اصلی فرهنگ اروپایی است.

یکی از مفاهیم کلیدی در کتاب، زیست جهان است. هوسرل از این مفهوم برای اشاره به دنیای پیشاعلمی، زیسته و تجربه‌شده روزمره استفاده می‌کند؛ جهانی که انسان پیش از هرگونه نظریه‌پردازی علمی، در آن زندگی می‌کند، احساس دارد، عمل می‌کند و معنا می‌سازد. او معتقد است که علوم مدرن، با انتزاع‌های ریاضی و مفهومی خود، از این زیست‌جهان فاصله گرفته‌اند و آن را نادیده گرفته‌اند. در همین راستا، هوسرل از پدیدارشناسی استعلایی به‌عنوان راهی برای بازسازی بنیان‌های علوم و بازگشت به ریشه‌های اصیل تجربه بشری سخن می‌گوید.

پدیدارشناسی استعلایی از نظر او، نوعی بازگشت به خودآگاهی ناب و تحلیل تجربیات زیسته در افق آگاهی است. وی با استفاده از روش تعلیق یا اپوخه، می‌کوشد تا پیش‌فرض‌های پنهان در تجربه را کنار بگذارد و به ذات تجربیات برسد؛ این فرآیند را تقلیل پدیدارشناختی می‌نامد. هوسرل در این اثر، تاریخ علم را نیز بازخوانی می‌کند و به‌ویژه بر نقش گالیله در ریاضی‌سازی طبیعت تمرکز دارد. او گالیله را نه به‌عنوان دانشمندی صرف، بلکه به‌عنوان بنیان‌گذار نوع خاصی از نگاه به جهان می‌داند که واقعیت را تنها از طریق مفاهیم ریاضی و قابل‌اندازه‌گیری تعریف می‌کند. این نگرش، به‌زعم هوسرل، زمینه‌ساز جدایی علم از تجربه زیسته و در نهایت، از خودبیگانگی انسان مدرن شده است.

در بخش‌های پایانی کتاب، هوسرل بر اهمیت مسئولیت فلسفه در بازسازی بنیادهای علم و فرهنگ تأکید می‌کند. او فلسفه را نه دانشی انتزاعی، بلکه روشی برای خود - فهمی انسانی می‌داند که باید علوم را به زیست‌جهان و به دغدغه‌های وجودی انسان بازگرداند. فلسفه، در این معنا، وظیفه دارد که بحران را نه صرفاً تشخیص دهد، بلکه راهی برای عبور از آن ارائه کند؛ راهی که هوسرل تا پایان عمرش در پی آن در جستجو بود.

این کتاب 759 صفحه‌ای که طالب جابری آن را به فارسی ترجمه کرده و یکی از مهم‌ترین آثار اواخر عمر این فیلسوف به شمار می‌رود با قیمت 950 هزار تومان از سوی نشر ققنوس روانه بازار کتاب شده است.