انواعی اختلالات خوردن و علائم آنها
اگر چه بیماری اختلالات تغذیه و خوردن قابل درمان است، اما علائم و عواقب آن می‌تواند مضر و مرگبار باشد، در صورتی که به درستی تشخیص داده نشود.
فرارو_اختلال در خوردن معیار‌هایی برای تشخیص دارد و این یک اختلال پیچیده و جدی است که پیامد‌هایی درباره سلامت ذهنی و روانی دارد.
به گزارش فرارو، اختلال در خوردن، نوعی بیماری است که با عادات غذایی نامنظم، ناراحتی شدید یا نگرانی‌های مداوم درباره وزن یا شکل بدن همراه است و مشخص می‌شود.
اختلال در خوردن می‌تواند در هر مرحله‌ای از زندگی رخ دهد، اما معمولا در دوران نوجوانی یا بلوغ ظاهر می‌شود. درمان مناسب به عنوان یک بیماری پزشکی می‌تواند برای بسیاری از انواع خاص اختلالات در خوردن بسیار موثر باشد. اگر چه این بیماری قابل درمان است، اما علائم و عواقب آن می‌تواند مضر و مرگبار باشد، در صورتی که به درستی تشخیص داده نشود.
انواع اختلال خوردن:
- هرزه خواری
ویژگی اصلی این اختلال که شروع آن حداقل در 2 سالگی می‌باشد، خوردن یک یا چند ماده غیر خوراکی، بدون ارزش غذایی به شکلی مداوم و حداقل یک ماه است. خوردن این مواد که می‌تواند شامل کاغذ، صابون، لباس، مو، نخ، پشم، خاک، گچ، رنگ، چسب، ریگ، زغال، خاکستر، خاک رس، یخ و... باشند با سطح رشد فرد نامتناسب بوده و بخشی از رسوم طبیعی پذیرفته شده فرهنگی یا اجتماعی نیست. به طور معمول بیزاری از غذا وجود ندارد. این اختلال در کودکی، نوجوانی یا بزرگسالی می‌تواند رخ دهد. رفتار‌های ناشی از این اختلال نباید ناشی از یک اختلال روانی دیگر مانند اوتیسم یا اسکیزوفرنیا باشد، هر چند کمبود‌هایی از ویتامین‌ها یا مواد معدنی (روی، آهن) مشاهده می‌شود ولی اغلب اشکال بیولوژیکی خاصی ندارند.
- نشخوار
ویژگی اصلی این اختلال که شروع آن می‌تواند از 3 الی 12 ماهگی باشد، بالا آوردن مکرر غذا، پس از خوردن در طی دوره حداقل یک ماه است. غذای بلعیده شده قبلی ممکن است تا حدی هضم شده و بدون تهوع واضح، عق زدن غیر ارادی یا انزجار، به دهان باز گردانده شود. غذا ممکن است مجددا جویده شود و سپس از دهان بیرون ریخته یا دوباره بلعیده شود.
این رفتار باید مکرر و حداقل چندین بار در هفته و معمولا روزانه باشد. در نوزادان مبتلا کاهش وزن و یا اشکال در کسب وزن مشاهده می‌شود. سوء تغذیه علی رغم گرسنگی و صرف مقدار نسبتا زیاد غذا به وجود می‌آید. این اختلال می‌تواند در شیرخوارگی، کودکی، نوجوانی یا بزرگسالی باشد و نباید ناشی از یک بیماری طبی (ریفلاکس معده) یا روانی (اختلال رشد عصبی) باشد.
- اختلال مصرف غذای اجتنابی / محدود کننده
ویژگی اصلی این اختلال که عموما در شیرخوارگی یا اوایل کودکی آغاز می‌شود، خودداری یا محدود شدن مصرف غذا است که علائمی دارد:
- کاهش وزن قابل توجه
- سوء تغذیه عمده
- وابستگی به تغذیه روده‌ای یا مکمل‌های غذایی خوراکی / کودکان نارس
- تداخل واضح با عملکرد روانی - اجتماعی
در کودکان و نوجوانان به جای کاهش وزن، عدم رشد کامل، حفظ وزن یا افزایش قد متناسب با رشد مشاهده می‌شود.
اجتناب از خوردن ممکن است به دلایل ذیل باشد:
- ویژگی‌های حسی کیفیت غذا / حساسیت زیاد به ظاهر، رنگ، بو، ترکیب، دما
- به دنبال یک تجربه آزار دهنده / گرفتگیگلو گرفتگی
- بررسی‌های آسیب زای پزشکی / گذاشتن لوله معده
- استفراغ‌های مکرر
این اختلال ناشی از در دسترس نبودن غذا یا آداب فرهنگی (روزه داری)، یا رفتار‌های طبیعی مربوط به مرحله رشد (ریز ریز غذا خوردن و ناخنک زدن در کودکان نوپا، کاهش مصرف غذا در افراد مسن) نبوده، و نباید ناشی از یک بیماری روانی دیگر و هم زمان با بیماری طبی باشد.
بی اشتهایی عصبی (آنورکسیا)
ویژگی اصلی این اختلال که عموما در نوجوانی یا جوانی آغاز می‌شود، محدودیت دریافت انرژی فرد، که منجر به کاهش وزن قابل توجه می‌گردد، است.
محدود کردن کردن پایدار دریافت انرژی به علت اختلال در ادراک وزن یا شکل بدن می‌باشد. فرد مبتلا به این اختلال، ترس شدید از افزایش وزن یا چاق شدن داشته و متعاقب آن رفتار‌های مداوم مانع افزایش وزن دارد. کاهش وزن شدید در مبتلایان مشاهده می‌شود (بی‌ام آی کمتر از هفده)، در کودکان و نوجوانان به جای کاهش وزن ممکن است اشکال در کسب وزن مورد انتظار یا حفظ خط سیر رشد طبیعی باشد.
ترس شدید از افزایش وزن یا چاق شدن معمولا با کاهش وزن تسکین پیدا نمی‌کند، در واقع ممکن است حتی وقتی وزن کم می‌شود، نگرانی در مورد افزایش وزن افزایش هم پیدا کند هر چند ممکن است این ترس را تایید یا اذعان نکنند یا در صورت قبول لاغری عوارض طبی وخیم سوء تغذیه خود را قبول ندارند.
بعضی از مبتلایان خود را کاملا چاق احساس می‌کنند و علیرغم تصدیق دیگران مبنی بر لاغر بودن، هم چنان نگران چاق بودن بخش‌هایی از بدن، به ویژه شکم، باسن و ران هایشان هستند و از انواع تکنیک‌ها برای بررسی اندازه وزن یا بدن خود (وزن کشی مکرر، بررسی مکرر خود در آینه) استفاده می‌کنند.
حالت نیمه گرسنگی و رفتار‌های پاکسازی معده که معمولا همراه با آن است، می‌تواند شکل اختلالات ذیل مشاهده شود:
- آمنوره / قطع قاعدگی در زنان
- از دست دادن غلظت مواد معدنی استخوان که اغلب برگشت پذیر هم نمی‌باشد
- افسردگی خلق
- انزوای اجتماعی
- تحریک پذیری
- بی خوابی
- کاهش میل به روابط جنسی
- وسواس‌های فکری و عملی مربوط به غذا
- احساس بیهودگی
- میل قوی به کنترل محیط خود
- تفکر انعطاف ناپذیر
- محدودیت واضح تظاهرات هیجانی
پر اشتهایی عصبی
ویژگی اصلی این اختلال که عموما در نوجوانی یا جوانی آغاز می‌شود، دوره‌های مکرر پرخوری همراه با احساس ناتوانی در کنترل خوردن در طی این دوره است.
در طی دوره‌های پرخوری که به طور متوسط حداقل یک بار در هفته و برای مدت سه ماه باید رخ دهد، فرد رفتار‌های نامتناسب جبرانی برای جلوگیری از افزایش وزن خود داشته و ارزیابی فرد مبتلا به این اختلال از خود، به صورت نامتناسبی تحت تاثیر شکل بدن و وزن قراردارد.
یک دوره پرخوری، صرف میزانی از غذا همراه با احساس ناتوانی در کنترل خوردن، طی یک دوره زمانی مشخص (کمتر از دو ساعت) است، که به وضوح بیشتر از مقداری است که اکثر مردم می‌توانند طی همین مدت و تحت شرایط مشابه بخورند. پرخوری‌ها معمولا در خفا یا تا حد امکان بدون جلب توجه رخ می‌دهد و اغلب اوقات تا جایی که فرد احساس ناراحتی و درد کند ادامه می‌یابد.
احساس ناتوانی در کنترل خوردن به دو صورت خود را نشان می‌دهد:
- ناتوانی در خودداری از خوردن
- ناتوانی در توقف خوردن
شایعترین علت پرخوری عصبی، عاطفه منفی است. افراد مبتلا به این اختلال از اقدامات جبرانی مکرر به منظور جلوگیری از افزایش وزن استفاده می‌کنند که شامل موارد ذیل است:
- استفراغ عمدی
- مصرف نابجای مسهل‌ها و مدر‌ها
- تنقیه یا سایر دارو‌ها
- روزه داری
- ورزش‌های مفرط
معمولا رژیم غذایی پیش درآمد اختلال پر اشتهایی عصبی است.
پرخوری
ویژگی اصلی این اختلال که عموما در نوجوانی آغاز می‌شود، دوره‌های مکرر پرخوری همراه با احساس ناتوانی در کنترل خوردن است.
دوره‌های پرخوری که حداقل یک بار در هفته و برای سه ماه روی می‌دهد، حداقل باید با سه خصوصیت از موارد ذیل همراه باشد:
- خوردن سریعتر از حالت طبیعی
- خوردن تا زمانی که سیری توام با احساس ناراحتی ظاهر شود
- خوردن مقادیر زیادی غذا هنگامی که فرد از لحاظ جسمی گرسنه نیست
- خوردن در تنهایی به دلیل احساس شرم از مقدار غذایی که خورده می‌شود
- احساس تنفر از خود، افسردگی یا احساس شدید گناه پس از پرخوری
پرخوری با استفاده از اعمال نامتناسب جبرانی همراه نبوده وصرفا در طی دوره پر اشتهایی یا بی اشتهایی عصبی روی نمی‌دهد. تعدادی از پیش درآمد‌های این اختلال عبارتند از:
- عاطفه منفی
- استرس بین فردی
- منع شدن از خوردن
- احساسات منفی مربوط به وزن و شکل بدن
- بی حوصلگی
این اختلال در افراد با وزن طبیعی بیشتر از افراد چاق بروز می‌کند و فرد به دنبال بروز پرخوری اقدام به رژیم گرفتن می‌کند.
از دست ندهید