اهمیت بومی کردن ابعاد اجتماعی و فرهنگی آموزش عالی دیجیتال

سرپرست مؤسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی، بومی کردن ابعاد اجتماعی و فرهنگی آموزش عالی دیجیتال را مهم عنوان کرد.

به گزارش خبرگزاری مهر، اختتامیه همایش ملی حکمرانی آموزش عالی در عصر دیجیتال با حضور وحید شالچی معاون فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، محمدتقی کرمی قهی سرپرست مؤسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی و سعید غیاثی ندوشن عضو هیأت علمی دانشگاه علامه طباطبایی، امروز چهارشنبه 30 مهرماه در مؤسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی برگزار شد.

اهمیت بومی کردن ابعاد اجتماعی و فرهنگی آموزش عالی دیجیتال

محمدتقی کرمی قهی سرپرست مؤسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی، آموزش عالی دیجیتال را صرفاً مساله تکنیکال و فنی ندانست و گفت: ابعاد اجتماعی و فرهنگی این فضای جدید، مهمترین رسالت موسسه مطاعات فرهنگی و اجتماعی برای گفتگو است.

وی با طرح چالش‌هایی موجود در حوزه آموزش عالی دیجیتال بیان کرد: من چند نگرانی درباره آموزش عالی دیجیتال دارم از جمله اینکه تحولات تکنیکال با مقاومت نسلی مواجه می‌شود. این تاخر نسلی به لحاظ مدیریت در کشور که متعلق به نسل‌های میانسال و حتی سالمند است، منجر به ایجاد شکاف حکمرانی می‌شود. در بسیاری از اوقات بدنه جامعه در مواجهه با امر جدید از بسیاری از مدیران جلوتر است و موسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی باید به طور جدی به این شکاف بپردازد. این امر چالش حکمرانی ایجاد می‌کند و برای اینکه به حداقل برسد مطالعاتی درباره آن باید انجام شود زیرا چنانچه این مساله به طور کل رها شود حکمرانی دیجیتال ضربه خواهد دید.

کرمی با اشاره به اینکه پدیده هوش مصنوعی می‌تواند مناسبات قدرت را به هم بزند، گفت: نگرانی من این است که مناسبات قدرت در این فضایی که ما مصرف کننده آن هستیم به تشدید و تقویت ساختارهای موجود قدرت دامن بزند مگراینکه ما هوشمندی و تکنیک در مواجهه با فضاهای جدید داشته باشیم.

سرپرست مؤسسه مطالعات فرهنگی و اجتماعی، بومی کردن ابعاد اجتماعی و فرهنگی آموزش عالی دیجیتال را مهم عنوان کرد و افزود: این اقدامی است که چین در عرصه هوش مصنوعی و اینترانت و... در حال انجام آن است. اگر ما تدبیری برای تعدیل مناسبات قدرت در این فضا نداشته باشیم به تشدید وضعیت‌های سابق می‌انجامد.

وی در پایان اعلام آمادگی کرد که سوالات و پرسش‌هایی که در این همایش مطرح می‌شود به دستور کارهای پژوهشی موسسه با حمایت وزارتخانه تبدیل شود.

دیجیتالی شدن یک دگرگونی فرهنگی و اجتماعی است

سعید غیاثی ندوشن عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی در ادامه این مراسم بیان کرد: ایده برگزاری این رویداد بواسطه تحولاتی که در عرصه دیجیتال در کشور و دنیا در حال رخ دادن است، شکل گرفت تا بتوانیم درک درستی از مقوله دیجیتالی شدن را در ساختار حکمرانی آموزش عالی کشور تبیین کنیم.

وی با اشاره به اینکه دیجیتالی شدن صرفاً تغییر فناورانه نیست بلکه یک دگرگونی فرهنگی و اجتماعی است، افزود: شاید دیجیتالی شدن کلاس مجازی و کلاس هیبرید پیش نیازی برای این مساله باشد اما همه آنچه که در تحول در عرصه دیجیتال باید صورت بگیرد، نیست و باید این موضوع به صورت جدی در دستور کار آموزش عالی کشور قرار بگیرد.

وی افزود: تحول دیجیتال بازنگری در مأموریت دانشگاه‌ها، بازآفرینی ارزش‌های اجتماعی در فضای مجازی و بازتعریف روابط قدرت محسوب می‌شود. طبیعتاً حکمرانی سنتی ما متمرکز بر سلسله مراتب و روابط عمودی در ساختار سازمانی و در نظام آموزش عالی تمرکز داشت اما رویکرد دیجیتال همه این موارد را تغییر داده است و تمرکز بر سلسله مراتب به معنای واقعی کنار رفته است و مساله شبکه‌ها خود را نمایان می‌کند.

غیاثی اضافه کرد: در عصر دیجیتال ارتباطات افقی به صورت جدی حضور پیدا می‌کنند و مشارکتی و شبکه ای شدن خود را نشان می‌دهد. در این مرحله چابکی و داده محوری نمایان می‌شود و دیگر مانند ساختارهای سنتی معطل فرم و فرآیندهای دیگر نمی‌شوید بلکه حکمرانی مبتنی بر داده‌ها و شواهد می‌شود.

وی با اشاره به محورهای درنظر گرفته شده برای همایش حکمرانی آموزش عالی در عصر دیجیتال گفت: اهتمام ما در این همایش بر این بوده است که اعلام کنیم تحولات و تغییرات در ساختار نظام آموزش عالی متأثر از تحولات دیجیتالی که در سطح دنیا در حال رخ دادن است، نیازمند پیش دستی و اقدام آینده پژوهانه است. این همایش به دنبال توجه و تمرکز ویژه بر ابعاد تحول دیجیتال است. در این میان فرهنگ ایرانی و اسلامی ما که قائل به ارزش‌های اجتماعی اعتماد، حسن نیت و تفاهم بوده است خود را نشان می‌دهد. در این بستر ما باید دیجیتال شدن را در اختیار داشته باشیم اما انسانیت را فدای دیجیتالی شدن نکنیم.

وی با تاکید بر اینکه حکمرانی آموزش عالی در عصر دیجیتال تمرکز بر الگوریتم‌ها و داده‌ها و سامانه‌ها نیست بلکه تغییر در تفکر و در بسیاری از ارکان زندگی روزمره ماست، گفت: در این تحول فرهنگ، پایه و بستری است که تحول در دیجیتال باید بر اساس آن قرار بگیرد. ضمن اینکه یکی از مؤلفه‌های حائز اهمیت در این زمینه عدالت آموزشی و زیرساخت‌ها است. باید اجازه دهیم فرهنگ آزمون و خطا شکل بگیرد و استاد مبتنی بر فناوری امکان داشته باشد تغییر و تحولات را اداره کند و در این مسیر حرکت کند.

غیاثی درباره تعداد مقالات رسیده به این همایش بیان کرد: ما از ابتدای اعلام برگزاری همایش تا روزهای پایانی در مجموع 67 مقاله دریافت کردیم که از این تعداد 14 عدد چکیده مقاله، 30 مقاله به طور کامل و 20 مقاله پذیرش قطعی شد و 11 مقاله به صورت سخنرانی ارائه می‌شود. این اتفاق اولین قدم و گام است و این رویداد در سالهای بعد هم تکرار شود.