ایران در حوزه گداخت هسته‌ای به قطب جهانی تبدیل خواهد شد

علی نوروزی معاون سازمان انرژی اتمی و مدیرعامل شرکت فناوری‌های پیشرفته ایران در گفت‌وگویی ضمن بررسی عملکرد یک‌ساله این شرکت، به تشریح برنامه‌ها و پروژه‌های آن در سال جاری پرداخت.

معاون سازمان انرژی اتمی در تبیین وظایف شرکت فناوری‌های پیشرفته گفت: این شرکت سه وظیفه مهم برعهده دارد که در حقیقت این موارد، سه سرفصل شرکت را تشکیل می‌دهند.

نوروزی افزود: سرفصل نخست، گداخت است که در حقیقت انرژی آینده به شمار می‌آید. گداخت علم جدیدی محسوب نمی‌شود، اما دهه‌هاست که روی آن کار می‌شود و سرعت کار در این عرصه بسیار بالا بوده و رو به جلو حرکت می‌کند.

وی با بیان اینکه بارقه‌های امیدی در دنیا پیدا شده که بتوان از آن برای انرژی آینده استفاده کرد، توضیح داد: یکی از فعالیت‌ها و وظایف ما این است که بستر مناسب برای حرکت و پیشرفت علم گداخت و تکنولوژی مهم را فراهم سازیم تا از روند جهانی عقب نمانیم و همچنین بتوانیم در این راه پیشرو باشیم.

مدیرعامل شرکت فناوری‌های پیشرفته ایران با اشاره روش‌های مختلف مورد استفاده از دانش گداخت توضیح داد: روش‌هایی نظیر «ICF» و «MCF» و... وجود دارد که در این شرکت برای توسعه هر کدام از این روش‌ها برنامه‌ریزی شده و برای همه آن‌ها، فعالیت‌هایی در نظر گرفته تا رو به جلو حرکت کنیم.

وی بیان کرد: با یاری خداوند در آینده‌ای نزدیک شاهد پیشرفت در عرصه این علم و دانش خواهیم بود و به موازات آن، روش‌های مورد استفاده نیز پیشرفت خواهند کرد.

نوروزی با تاکید بر لزوم شناسایی این تکنولوژی به عنوان به‌وجود آورنده انرژی گفت: بومی‌سازی فناوری طراحی و ساخت سیستم‌های تشخیصی و اندازه‌گیری برای این حوزه در دستور کار قرار داشته و توسعه زیرساخت‌های مورد نیاز (تجهیزات و آزمایشگاه‌های مرجع) از جمله اقدامات دیگر این شرکت در توسعه گداخت هسته‌ای است.

وی عنوان کرد: مطمئن هستم که پیشرفت ما به حدی خواهد بود که در سال‌های آتی، کشور عزیزمان ایران به یکی از کشور‌های پیشرو و صاحب فناوری در زمینه گداخت و سرریز‌های دانشی آن در حوزه‌های دیگر از جمله صنعتی و پزشکی تبدیل شود.

توجه ویژه به تکنولوژی پیشرفته ایزوتوپ‌های پایدار

معاون سازمان انرژی اتمی ایران با اشاره به سرفصل دوم فعالیت در شرکت فناوری‌های پیشرفته توضیح داد: قسمت دوم کار ما مربوط به تولید ایزوتوپ‌های پایدار است که تکنولوژی به مراتب قوی‌تر و پیشرفته‌تر از غنی‌سازی محسوب می‌شود. این سرفصل ادامه مسیر قبلی است و در نهایت به تولید دارو‌هایی برای درمان و تشخیص بیماری‌ها منجر خواهد شد. خوشبختانه در این زمینه پیشرفت‌های بسیار خوبی حاصل شده و در آینده خبر‌های خوشی خواهیم شنید.

تلاش برای رساندن کوانتوم به مرحله صنعتی

وی با اشاره به سرفصل سوم برنامه‌ها و وظایف این معاونت گفت: مورد سوم مربوط به موضوع کوانتوم است. این تکنولوژی به‌روز است و دارای متخصصان بسیار خوبی در این زمینه هستیم. امیدواریم با تلاش دانشمندان و متخصصان بتوانیم این مباحث را از جنبه تئوری به مرحله صنعتی برسانیم و شاهد نتایج آن باشیم.

وجود چالش‌های بزرگ بر سر پروژه‌های علمی ناشناخته

نوروزی درباره چالش‌هایی که در مسیر انجام طرح‌ها و پروژه‌ها در سال 1401 با آن مواجه بوده‌اند، بیان کرد: هر روز کار ما یک چالش بود؛ هنگامی‌که دست به کار بزرگ و علمی که شناخته نشده و مرز‌های آن مشخص نیست، بزنید چالش‌ها پشت سر آن می‌آید. مسایلی که حتی به ذهن ما نمی‌رسد، بروز می‌کند و تلاش برای حل آن‌ها توسط متخصصان هر روز انجام می‌شود.

وی بیان کرد: نکته مهم، راهبری و ریل گذاری به سمت هدف است. به نظر بنده این مساله مهمترین چالشی بود که در سال 1401 با آن مواجه بودیم. در درجه نخست موضوع شناخت هدف بسیار مهم است، زیرا باید هدف را کاملا بشناسیم، ابعاد و اندازه‌های آن را بدانیم تا با شناخت از چالش‌ها و گلوگاه‌ها، با مشخص شدن همه موارد، بتوانیم به سمت این هدف حرکت کنیم و از آن دور نشویم. این مساله بزرگترین چالشی بود که سال گذشته با آن مواجه شدیم و توانستیم از آن با موفقیت گذر کنیم.

چشم‌انداز فناوری‌های پیشرفته ایران تا پایان دولت سیزدهم

مدیرعامل شرکت فناوری‌های پیشرفته ایران در پاسخ به این پرسش که چشم انداز این معاونت تا پایان دولت سیزدهم چگونه خواهد بود؛ اظهار کرد: چشم‌انداز ما در مورد هرکدام از سرفصل‌ها و ماموریت‌های محوله به این شرکت مشخص است تا بتوانیم تبدیل به قطب جهانی شویم و براساس این چشم‌انداز حرکت می‌کنیم البته در این مسیر مسایل مختلف و مربوطه را در نظر خواهیم گرفت.

وی تصریح کرد: برنامه و هدف ما این است که پس از ریل‌گذاری، پروژه‌ها را به سمت جلو حرکت دهیم تا در نهایت به اهداف تعیین شده در این زمینه دست یابیم. همچنین قرار است بر اساس اهداف خود تبدیل به یک قطب در منطقه و در سطح جهان شویم. در این عرصه، ابتدا گداخت و بعد ایزوتوپ‌های پایدار و کوانتوم مشخص می‌کند در چه مسیری باید حرکت کنیم و به چه مواردی بپردازیم.

نوروزی گفت: پیش‌بینی بنده این است که با لطف خداوند و تلاش همه همکاران بتوانیم در انتهای دولت سیزدهم از نظر جایگاه در سه سرفصل شرکت نه تنها درغرب آسیا بلکه در کل قاره و حتی در ابعاد جهانی، حرف‌هایی برای گفتن داشته باشیم.

وی اظهار کرد: اینکه می‌گوییم در سطح جهانی، یک شعار نخواهد بود. زیرا در جهان، کشور‌های محدودی به قدرت غنی‌سازی دست یافته‌اند. همچنین در روند پیشرفت‌های خود به سمت ایزوتوپ‌های پایدار و پزشکی حرکت می‌کنیم که در این عرصه نیز تکنولوژی ارتقا می‌یابد بنابراین دستیابی به این موارد؛ چشم‌انداز دوری نخواهد بود.

معاون رئیس سازمان انرژی اتمی ایران گفت: علاوه بر موارد ذکر شده؛ اقدامات خوبی در صنعت گداخت آغاز شده و ادامه این روند سبب می‌شود تا در آینده‌ای نزدیک این حرکت منجر به دستاورد‌های چشمگیرتری شود و به ما یادآوری می‌کند در عرصه صنعت گداخت نیز یکی از کشور‌های پیشتاز خواهیم بود.

وی با اشاره به انجام طرح‌ها و پروژه‌های علمی توضیح داد: معاونت ما، معاونت فناوری‌های پیشرفته است بنابراین باید به سمتی حرکت کنیم که فناوری‌های پیشرفته کشور در عرصه صنعت هسته‌ای در سطح بسیار عالی قرار گیرد.

معاون سازمان انرژی اتمی تاکید کرد: بنده این قول را به شما می‌دهم که این امر تحقق پیدا کند؛ هرچند این مساله منوط به یک مولفه نبوده و مسایل فراوانی درگیر آن هستند، اما تکنولوژی و فناوری‌هایی که مربوط به صنعت هسته‌ای و پیشرفته باشد در سه قالب گفته شده، اتفاق خواهد افتاد. ما از نظر جایگاه و تکنولوژی به سطحی خواهیم رسید که زبانزد منطقه و غرب آسیا خواهیم بود.

رد پای مشهود حمایت‌های سازمان در دستاورد‌های فناوری‌های پیشرفته

مدیرعامل شرکت فناوری‌های پیشرفته ایران با بیان اینکه در این مسیر یکی از موضوعاتی که می‌توان روی آن تاکید داشت، بحث حمایت است؛ گفت: خوشبختانه با حضور مهندس اسلامی به عنوان ریاست سازمان انرژی اتمی ایران، حمایت‌ها چند برابر شده و به وضوح شاهد این موارد هستیم و دستاورد‌هایی که در این عرصه وجود دارد؛ گواه این موضوع است. باید توجه داشت که صرفا با حرف زدن نمی‌توان مدعی حمایت شد بلکه باید آن را مشاهده کرد و این دیده شدن تا حد زیادی بوده و همه فناوری‌های رونمایی شده گواه این مساله و حمایتی است که از سوی ریاست سازمان انجام شده است.

معاون رئیس سازمان انرژی اتمی ایران گفت: در مورد شرکت فناوری‌های پیشرفته، اعتقاد ریاست سازمان بر این است که فناوری هسته‌ای، آینده بشریت را مورد توجه قرار داده بنابراین موارد بسیار مهمی تلقی می‌شوند. به همین سبب بنده فکر می‌کنم حمایت‌های بسیار جدی در این زمینه انجام شده البته قضاوت و داوری بنده با توجه به اینکه در بطن ماجرا قرار دارم و با فردی که ماجرا را از بیرون می‌بیند، متفاوت است؛ این موارد را به خوبی می‌توانیم ببینیم و لمس کنیم و مشخصا تحقق قولی که داده‌ام، نزدیک است و می‌توانیم به جایگاه بالایی از نظر تکنولوژی و علم و دانش در مسایلی که گفته شد، برسیم و امیدوارم در این مسیر حمایت‌های ریاست سازمان تداوم داشته باشد.

وی اظهار کرد: با توجه به همه موارد ذکر شده، آینده درخشانی را برای علم، دانش و فناوری‌های هسته‌ای در کشور متصور هستم.

معاون سازمان با به‌کار بردن واژگانی معاونت و شرکت فناوری‌های پیشرفته ایران را این‌گونه توصیف کرد: برای وصف این معاونت و شرکت می‌توانم به سه کلمه «پیشرفت»، «علم» و «جهاد» اشاره کنم.