ایران میان فساد کالا و پیچیدگی های بانکی گرفتار شد

کمبود ارز، بدقولی بانک مرکزی و پیچیدگیهای گمرکی، واردات نهاده های کشاورزی را به بحرانی جدی تبدیل کرده است. بحرانی که هم واردکنندگان را از میدان خارج میکند و هم کشاورزان و دامداران را با گرانی و کمبود نهاده ها زمینگیر کرده
- فهرست محتوا
- تبعات کاهش واردات نهاده های کشاورزی چیست؟
- در ایران مشکل خشکسالی وجود دارد
- بانک مرکزی باید با واردکنندگان تعامل داشته باشد
- بخشی از هزینههای پنهان در محاسبات دولتی نادیده گرفته میشوند
داود رنگی، نایبرئیس کمیسیون مدیریت واردات اتاق بازرگانی ایران، درباره چالشهای واردات نهادههای کشاورزی توضیح داد: در واردات نهاده های کشاورزی نظیر بذر، کود، سم و... مشکل تأمین ارز وجود دارد. زیرا بانک مرکزی ارز مورد نیاز واردات را تأمین نمیکند و اقدامی در راستای پرداخت بدهی ارزی خود به واردکنندگان انجام نداده است.
او افزود: واردکنندگان از هشت تا 9 ماه گذشته تاکنون مطالبات خود را از بانک مرکزی دریافت نکردهاند. به دلیل شرایط ایجادشده، بسیاری از واردکنندگان از چرخه واردات نهاده های کشاورزی و دامی خارج شدهاند.
تبعات کاهش واردات نهاده های کشاورزی چیست؟
رنگی درباره تبعات کاهش واردات نهاده های کشاورزی در بازار تصریح کرد: اثرات کاهش واردات نهاده های کشاورزی به صورت کمبود و گرانی کالا در بازار دیده میشود.
این فعال صنفی درباره اقدامات انجام شده برای رفع این مشکل عنوان کرد: از مدیرکل بانک مرکزی، رئیس جمهوری و... انتظار میرفت که برای رفع این مشکل اقداماتی انجام دهند، اما اقدامی که بتواند به رفع این مشکلات کمک کند، انجام نشده است.
نایبرئیس کمیسیون مدیریت واردات اتاق بازرگانی ایران درباره چالشهای واردات تصریح کرد: مشکلات واردات در کشور نظیر رسوب کالا در بنادر و توقف در مراحل ترخیص همچنان ادامه دارند. بسیاری از کالاهایی که با دشواری وارد کشور میشوند، در گمرکات به دلیل چالشهای ثبت سفارش و پیچیدگی مقررات بانکی، معطل میمانند. این روند باعث فساد و خرابی کالاها میشود و حتی در بهترین حالت، کیفیت اولیه محصولات از بین میرود.
او یادآور شد: ساختار فعلی مانند یک قفس است و تجار و واردکنندگان در آن محبوس شدهاند. قفسی که هر دستگاه دولتی با اعمال مقررات و محدودیتهای تازه، فشار بیشتری بر فعالان اقتصادی وارد میکند.
در ایران مشکل خشکسالی وجود دارد
رنگی در پاسخ به این پرسش که آیا امکان تولید نهاده های کشاورزی در داخل کشور وجود دارد؟ گفت: ایران امروز با بحران کمآبی و خشکسالی دستوپنجه نرم میکند. در کنار این معضل، ضعف دانش و فناوریهای نوین هم باعث شده بخش کشاورزی کشور از پیشرفت لازم برخوردار نباشد. چنین کشاورزی عقبماندهای توان تأمین نیازهای غذایی جمعیت بیش از 80 میلیون نفری ایران را ندارد.
این فعال بخش خصوصی درباره تأثیر کاهش واردات نهاده های کشاورزی بر تولید تصریح کرد: در حال حاضر هم این شرایط بر تولید تأثیر گذاشته و بسیاری از دامداران و کشاورزان در تأمین کالاهایی نظیر جو، ذرت و... با مشکل مواجهاند.
بانک مرکزی باید با واردکنندگان تعامل داشته باشد
رنگی درباره رفع مشکلات حوزه واردات پیشنهاد داد: بانک مرکزی باید با واردکنندگان تعامل داشته باشد و به صورت شفاف عمل کند. زیرا تاجری که در مضیقه مالی قرار دارد، دلیلی برای پنهانکاری یا خدشهدار کردن اعتبار خود ندارد، بلکه انتظار دارد مشکلات او به طور واقعی دیده شوند.
او افزود: ایران کشوری ورشکسته نیست، اما کاهش درآمدها ایجاب میکند منابع موجود به صورت بهینه، عادلانه و شفاف هزینه شوند. با این حال، وجود رانت باعث شده که مشکلات بعضی افراد سریعتر حل شود، اما فعالان اقتصادی فاقد این دسترسی، با دشواریهای فراوان روبهرو هستند که در نهایت یا از چرخه رقابت خارج میگردند یا روزبهروز ضعیفتر میشوند.
بخشی از هزینههای پنهان در محاسبات دولتی نادیده گرفته میشوند
پیش از این، علیقلی ایمانی، مدیرعامل بنیاد ملی گندمکاران، درباره مشکلات تأمین نهادههای کشاورزی به تجارتنیوز گفته بود، بخشی از هزینههای پنهان در محاسبات دولتی نادیده گرفته میشوند. برای نمونه، در حالی که قیمت دولتی کود اوره 395 هزار تومان بود، کشاورزان ناچار شدند همین نهاده را در بازار آزاد تا یکمیلیون و 450 هزار تومان خریداری کنند. همچنین، بخشی از کودهای شیمیایی با قیمت چندبرابری از بازار آزاد تهیه میشود.
او تأکید کرد که تورم واقعی بخش کشاورزی بسیار بالاتر از آمار رسمی بانک مرکزی است، زیرا دولت قادر به تأمین کامل نهادهها، سوخت و خدمات مورد نیاز کشاورزان نیست و همین مسئله هزینه تولید را بهشدت افزایش داده است.
براساس این گزارش، بررسی سخنان فعالان اقتصادی نشان میدهد که مشکلات واردات نهادههای کشاورزی بیش از آنکه ناشی از کمبود منابع باشد، ریشه در سوءمدیریت، بیبرنامگی و نبود شفافیت دارد.
در حالی که ایران با بحران خشکسالی و فشار روزافزون بر بخش کشاورزی روبهرو است، سیاستهای ناکارآمد و اقتصاد رانتی، کشاورزان و واردکنندگان را در بنبستی فرسایشی قرار داده است.
ادامه این وضعیت نهتنها تولید داخلی را تضعیف میکند، بلکه امنیت غذایی کشور را نیز به خطر میاندازد. اگر شفافیت، عدالت و تعامل واقعی با بخش خصوصی در اولویت قرار نگیرد، کشاورزی ایران بیش از پیش عقب میماند و هزینه آن را در نهایت مردم باید بپردارند.