این رشته های دانشگاهی طرفدار ندارند

اگر نگاهی به تعداد داوطلبان کنکور سراسری 1401 در سه رشته علوم‌تجربی، ریاضی و فنی و علوم انسانی داشته باشیم، متوجه می‌شویم بیش‌ترین تعداد شرکت‌کننده مربوط به گروه علوم تجربی است، معاون فناوری و نوآوری وزارت علوم، تحقیقات و فناوری نیز بیان کرده استقبال از گروه آزمایشی علوم تجربی همچنان بسیار بالاست و این کاهش متقاضیان گروه آزمایشی ریاضی نگران کننده است.

برای ریشه‌یابی دقیق این عدم توازن، باید عوامل مختلفی را مورد بررسی قرار داد، اما شاید بتوان به عنوان یکی از بارزترین و ملموس‌ترین این عوامل به وضعیت شغلی و بازار کار این رشته‌ها اشاره کرد.

به نظر می‌رسد دلیل اصلی گرایش داوطلبان به شرکت در کنکور رشته علوم تجربی، رقابت بر سر صندلی‌های محدود رشته‌های علوم پزشکی و پیراپزشکی باشد، زیرا بسیاری از داوطلبان آینده شغلی فارغ‌التحصیلان این رشته‌ها را در مقایسه با فارغ‌التحصیلان سایر رشته‌ها از جمله، فنی و مهندسی، علوم پایه و علوم انسانی تضمین‌شده‌تر می‌دانند.

در حال حاضر می‌توان گفت در بین رشته‌های دانشگاهی که کمتر مورد اقبال داوطلبان قرار دارد، رشته‌های علوم پایه وضعیت بحرانی‌تری را می‌گذرانند و از آنجایی که توسعه تکنولوژی در گروی پیشرفت علوم پایه است، اگر اقدامی اساسی و به موقع برای رسیدگی به وضعیت علوم پایه صورت نگیرد، ممکن است لطمه بزرگی به آینده علمی کشور وارد شود.

بازار شغلی نامناسب رشته‌های علوم پایه موجب شده است که داوطلبان برتر، تحصیل در این رشته‌ها را در اولویت‌های خود قرار ندهند و برای تصاحب صندلی رشته‌هایی که بازار شغلی بهتری دارند، با یکدیگر به رقابت بپردازند.

حمدالله مشتاقی_ معاون آموزشی دانشگاه شهرکرد در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به استقبال کم افراد از رشته‌های علوم پایه، اظهار کرد: در حال حاضر کسانی که قصد انتخاب رشته دانشگاهی را دارند در ابتدا به آینده شغلی آن توجه می‌کنند، یعنی رشته هایی را انتخاب می‌کنند که بتواند آینده شغلی‌شان را تضمین کند، البته در سایر رشته‌های دانشگاهی از جمله برق که جزو بهترین رشته‌های مربوط به دانشکده فنی و مهندسی محسوب می‌شود اکنون به دلیل اشباع شدن این رشته، متقاضی وجود ندارد و به سمت انتخاب دیگر رشته‌های فنی و مهندسی پیش می‌روند که فرصت شغلی برای آن‌ها مهیاست.

وی استقبال کم از رشته‌های علوم پایه را بسیار خطرناک برشمرد و تصریح کرد: زیربنای هر جامعه را رشته‌های علوم پایه می‌سازد، سال‌های گذشته دانش‌آموزان با استعداد رشته‌های علوم پایه را انتخاب می‌کردند، این مساله نشان می‌دهد در آینده با خطر جدی مواجه خواهیم شد.

مشتاقی گفت: مقصر این مساله تنها آموزش عالی نیست، بلکه وضعیتی است که برای شغل‌ها ایجاد شده است، در حقیقت اگر علاقمندان به رشته‌های علوم پایه بدانند آینده شغل خوبی دارند و می‌توانند از رشته تحصیلی خود به خوبی استفاده کنند به سمت این رشته‌ها برمی‌گردند و برای آینده شغلی آن‌ها خطری ایجاد نمی‌شود.

محمد مردانی‌کرانی_ رئیس دانشکده علوم پایه دانشگاه شهرکرد بیان کرد: رشته‌هایی همچون پزشکی و علوم پزشکی جزو رشته‌های پولسازی به شمار می‌روند به همین دلیل بیشتر خانواده‌ها ترجیح می‌دهند فرزند خود در مدرسه رشته علوم تجربی را انتخاب کند.

وی با اشاره به اینکه رشته‌های علوم پایه مخصوصا ریاضی و فیزیک بسیار مظلوم واقع شده‌اند، توضیح داد: ترس از آینده شغلی موجب استقبال کم از رشته‌های علوم پایه شده که این مساله خطر بزرگی است، زیرا علوم پایه، پایه و بنیاد همه رشته‌ها است و جزو رشته‌های دیربازده محسوب می‌شود، بنابراین اگر سرمایه‌گذاری برای این امر صورت نگیرد و دولت کمک نکند حتی در آینده صنعت کشور با آسیب جدی مواجه خواهد شد.

مردانی با اشاره به کاهش آمار شرکت‌کنندگان کنکور سراسری علوم ریاضی در سال 1401، تصریح کرد: این افراد ترجیح می‌دهند رشته‌هایی را انتخاب کنند که بازار کار مطلوبی داشته باشد، از طرفی اگر به آمار دانشجویان ورودی سالانه در رشته فیزیک توجه شود می‌بینیم در سال 83 تعداد دانشجویان ورودی رشته فیزیک 50 نفر بوده و امسال به حدود 10 نفر رسیده است که این کاهش استقبال خطر جدی به شمار می‌رود.

رئیس دانشکده علوم پایه دانشگاه شهرکرد استقبال کم از رشته‌های علوم پایه را نبود بازار کار مناسب دانست و گفت: با توجه به اینکه هر ساله پایه کسانی که به رشته علوم‌پایه می‌آیند ضعیف و ضعیف‌تر می شود، حتی ممکن است طی 10 تا 15 سال آینده با کمبود جدی معلمان علوم پایه برای آموزش مواجه شویم که لازم است برای رفع این مشکل دولت به کمک رشته‌های علوم پایه بشتابد.

وی خاطرنشان کرد: باتوجه به فراهم نبودن شرایط شغلی مناسب برای رشته‌های علوم پایه پیشنهاد می‌شود وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به سمت گرایش‌های بین رشته‌ای در رشته علوم پایه پیش رود تا به نوعی از این طریق استعدادهای برتر جذب شوند.