این شهاب سنگ چقدر ترسناک است؟ خانه آدم فضایی هاست؟

پریسا عباسی - انتشار هیدروژن از داخل اوموآموآ ممکن است توضیحی برای برخی رفتارهای عجیب این جرم بین ستاره ای باشد.

تحقیقات جدید نشان می‌دهند که ممکن است توضیح معقولی برای حرکات عجیب اوموآموآ وجود داشته باشد، و این جرم بین‌ستاره‌ای، هیچ ربطی به بیگانگان هوشمند ندارد.

این موضوع که میهمان عجیب بین ستاره ای ما (اولین جرم آسمانی کشف شده در منظومه شمسی، که خارج از آن شکل گرفته است)، در حال دور شدن از جاذبه خورشید است، آن را به یک راز علمی برای دانشمندان تبدیل کرده است. زمانی که یخ داخل ستاره‌های دنباله‌دار توسط خورشید شروع به گرم شدن می‌کنند، آنها این نوع شتاب عجیب را به خود می‌گیرند، اما اوموآموآ یک ستاره دنباله‌دار نیست. این رازآلودگی تا آنجا پیش رفت که برخی از نظریه‌پردازان گفتند ممکن است اوموآموآ یک فضاپیمای بیگانه باشد.

اما مطالعه جدیدی که 22 مارس در مجله نیچر منتشر شد، توضیح ساده‌تری دراین باره دارد: ممکن است مولکول‌های هیدروژن محبوس در یخ زیر سطح اوموآموآ، با گرم شدن خورشید از سطح این جسم آزاد شده و حرکت اوموآموآ از کنار خورشید را کمی کندتر کرده باشند.

جنیفر برگنر، شیمی‌دان دانشگاه کالیفرنیا، برکلی، و نویسنده اصلی این مطالعه به لایوساینس گفت: دانشمندان در مشاهداتشان قادر به تشخیص مولکول‌های هیدروژن در اوموآموآ نبودند.

اوموآموآ برای اولین بار در اکتبر 2017 رصد شد و برای مدت چهار ماه در دیدرس تلسکوپ‌ها بود و سپس از دید خارج شد. این جرم آسمانی به لطف خصوصیات عجیبی که داشت، در همان مدت کوتاه، منجمان را سرگردان کرد. به گفته ناسا این جسم که شبیه به سیگار است، حدودا 400 متر طول و شاید 10 برابر لاغرتر از آن بود. محققان ابتدا تصور می‌کردند که این جرم ممکن است یک دنباله‌دار باشد، اما با نزدیک شدن به خورشید، دنباله‌ای تشکیل نداد و ابری از غبار و گاز از آن ساطع نشد.

اگر تغییرات غیرقابل توضیح سرعت این جرم آسمانی، زمانی که در این اطراف بود، توسط محققان مشاهده نشده بوده، ممکن بود به عنوان یک سیارک (سنگ‌های فضایی که تنها تحت تأثیر گرانش حرکت می‌کنند) محسوب شود.

برگنر گفت: «مطالعاتی در این خصوص انجام شدند که سعی در توضیح این مشاهدات داشتند، اما هیچ کدام واقعاً نمی‌توانستند بدون نیاز به سناریوهای شکل‌گیری بسیار خاص غیرمحتمل این کار را انجام دهند.»

با این حال، شواهدی وجود داشت که یک مولکول سبک، مانند هیدروژن، ممکن است بتواند مسیر حرکت جسمی مانند اوموآموآ را مشخص کند. برگنر و همکارش داریل سلیگمن، که یک محقق فوق دکتری در دانشگاه کرنل است، این احتمال را که هیدروژن به دام افتاده در اوموآموآ می تواند توضیحی برای شتاب گرفتن آن شود را مدل سازی کرد.

بیشتر بخوانید:

• شکار صحنه شگفت انگیز فضایی توسط جیمز وب

آنها دریافتند که این جسم می‌تواند هیدروژن کافی برای انجام این کار را داشته باشد. در این سناریو آمده: اوموآموآ در منظومه‌های سیاره‌ای دور به‌عنوان یک جرم معمولی و شبیه به یک دنباله‌دار متولد شد. این جرم آسمانی صدها میلیون سال پیش، از زادگاه خود رها شد و سفری طولانی را در فضای بین ستاره‌ای آغاز کرد، جایی که پرتوهای کیهانی به آب محبوس شده در بدنه آن برخورد کرده و اتم‌های هیدروژن را آزاد کردند که این اتم‌ها به صورت مولکول‌های هیدروژن دوباره با هم ترکیب شدند.

این مولکول‌های هیدروژن در یخ‌های موجود در اوموآموآ که در دمای بسیار سرد فضای بین‌ستاره‌ای، ساختاری نامنظم و شیشه‌مانند دارد، گیر کرده و به دام افتاده‌اند. همانطور که اوموآموآ در فضای نسبتا گرم منظومه شمسی ما سفر می‌کرد، این یخ‌ها شروع به ایجاد ساختاری منظم‌تر کردند، گویی برای تبدیل شدن به یخ کریستالی و چیزی شبیه به آنچه در زمین بود آماده می شدند. با انجام این کار، آنقدر هیدروژن تولید شد تا بتواند جسم را کمی در برابر گرانش خورشید به حرکت درآورد.

مارکو میشلی ستاره‌شناس، در مرکز هماهنگی اجرام نزدیک به زمین در آژانس فضایی اروپا در ایتالیا، که در این مطالعه جدید شرکت نداشت، در سرمقاله‌ای در مورد این کار نوشت: "من فکر می‌کنم این توضیح بسیار منطقی است و به عقیده من سازگارترین مدلی است که با توجه به مشاهدات کامل ما تا کنون در مورد اوموآموآ، نیاز به هیچ توضیح عجیبی ندارد.»

به گفته برگنر، احتمالاً تاثیر هیدروژن تنها بر روی دنباله‌دارهای معمولی که در منظومه شمسی متولد شده‌اند، اتفاق می‌افتد، اما احتمالاً بر سرعت یا مسیر این اجسام تأثیر نمی‌گذارد، مگر اینکه آنها نیز مانند اوموآموآ، بسیار کوچک باشند.

او گفت: «اگر بتوانیم دنباله‌دارهای کوچک‌تری که از ابر اورت (نام مکانی است که به باور اخترشناسان، دنباله‌داران از آنجا سرچشمه می‌گیرند) وارد منظومه شمسی می‌شوند را در هنگام ورود پیدا کنیم، می‌توانیم به طور بالقوه آزمایش کنیم که آیا باز هم شاهد خروج گاز هیدروژن از آنها هستیم یا خیر».

منبع: Live Science