این کتاب‌ها را بخوانید تا بفهمید مردم از شکم‌سیری انقلاب نکردند
به گزارش خبرنگار حوزه اندیشه خبرگزاری فارس، بالا بردن اطلاعات تاریخ معاصر یکی از ارکان رشد فرهنگ سیاسی در کشورها است. ما هرچقدر فرهنگ سیاسی پایین‌تری داشته باشیم هیجانی عمل کردنمان در عرصه و بزنگاه‌های سیاسی بیشتر می‌شود. باید کتاب خواند تا مقهور کلیشه و شعار نشد. انقلاب اسلامی یکی از آن وقایع مهم و حساس در طول تاریخ ایران است. تحولی جدید و نو که با یک انقلاب خودانگیخته توسط مزدم ایران پژواک بزرگی را در سرتاسر عالم طنین‌انداز کرد. آنچه که در ادامه می‌خوانید معرفی برخی آثاری هستند که دید ما نسبت به ماهیت و حقیقت انقلاب اسلامی و چگونگی وقوع آن را روشن می‌کنند.
انقلاب ایران، مهران کامروا
پرسش این پژوهش همانند همه دیگر پژوهش‌های مربوط به انقلاب ایران صریح و روشن است چرا در سال 1357 در ایران انقلاب شد؟ نویسنده کتاب در پاسخ به این پرسش کوشیده است با اتخاذ رویکرد نظری متفاوت و به تبع آن جمع‌آوری و تحلیل داده‌ها پژوهش خود را از دیگر پژوهش‌ها متمایز کند به لحاظ نظری تحلیل این پژوهش مبتنی بر دیدگاه ترکیبی بدیعی است محقق کوشیده است از راه تلفیق نظریه‌های جامعه شناختی انقلاب با تأکید بر جزئیات به بررسی سیاست (دولت) و شرایط فرهنگی اجتماعی (جامعه) پیش از انقلاب بپردازد.
به لحاظ سیاسی لازم است قدرت و اقتدار نخبگان حاکم در نتیجه وقوع برخی تحولات داخلی یا بین المللی به صورت معناداری تضعیف شود. گروه‌هایی که در پی سرنگونی نخبگان حاکم هستند از ضعف قدرت سیاسی حکومت بهره برده و باعث سرنگونی حکومت می‌شوند در جامعه نیز باید تمایل به تغییر انقلابی وجود داشته باشد برای اینکه گروه‌های مخالف نظام سیاسی بتوانند مشروعیت مردمی را به دست آورند و حمایت آنان را در سرنگونی رژیم حاکم کسب کنند وجود دو عامل اجتماعی ضروری است نخست اینکه گروه‌های مخالف باید ابزارهای اجتماعی لازم را برای نشر شعارها و تبلیغات خود در جامعه و ایجاد پیوندهای لازم با طبقات مردم داشته باشند. دوم اینکه توده‌های مردمی از شرایط اجتماعی ناراضی باشند و به حمایت از گروه‌های مخالف گرایش پیدا کنند.
من اعتراف می‌کنم، محمد رحمانی
کتاب «من اعتراف می‌کنم» اثری متفاوت درباره حیات سازمان مجاهدین در دوره پیش از پیروزی انقلاب اسلامی است. نویسنده در این کتاب با استفاده از اسناد و منابع متعدد مرتبط با سازمان مجاهدین خلق، به مرور اعترافات وحید افراخته، از اعضای مرکزی این سازمان پرداخته است. وحید افراخته که از اصلی‌ترین و مؤثرترین اعضای شاخه نظامی سازمان مجاهدین خلق نیز به حساب می‌آمد، در مرداد سال 1354 توسط ساواک دستگیر شد.
اعترافات افراخته از نظر کمی و کیفی بی‌مانند است و می‌توان ادعا کرد که بعد از ضربه شهریور 1350 ساواک، بزرگترین ضربه به نیروهای سازمان مجاهدین خلق، به واسطه اعترافات افراخته وارد شد. آنچه اعترافات افراخته را حائز اهمیت می‌کند، جایگاه مهم سازمانی و تسلط وی بر وقایع درون‌سازمانی به‌عنوان یکی از اعضای مرکزیت سازمان مجاهدین خلق است. بی‌شک با دقت در اعترافات وی بسیاری از مسائل سازمان مجاهدین خلق، پیش و بعد از افراخته، قابل فهم‌تر می‌شود.
از آنجا که اعترافات گسترده افراخته فراتر از اطلاعات صرفاً امنیتی و شرح عملیات‌ها و تاکتیک‌های چریکی است و شامل طیف گسترده‌ای از تحلیل‌های متنوع در حوزه جامعه‌شناسی گروه‌های معتقد به مبارزه مسلحانه است؛ لذا این اعترافات می‌تواند مورد استفاده پژوهشگران حوزه تاریخ، علوم سیاسی، جامعه‌شناسی و حتی روانشناسان قرار گیرد.
کتاب «من اعتراف می‌کنم» با زیر عنوان «زندگی و زمانه وحید افراخته» در اعترافات و زندگی افراخته متوقف نشده و نویسنده و پژوهشگر این کتاب سراغ ده‌ها پرونده دیگر رفته و حتی با انجام مصاحبه های متعدد اثری جامع در این حوزه را خلق کرده‌است. کتاب تقریبا هزار صفحه‌ای مذکور به صورت تخصصی به گروهک منافقین پرداخته‌است و با عنایت به بدیع‌بودن موضوع و انتشار بسیاری از پرونده‌ها برای اولین‌بار و سبک نویسنده در نقل‌های مستقیم اسناد، به عنوان یک منبع دست اولی و نه یک کتاب صرفا عمومی جلوه‌گر می‌شود. با وجود این اما نویسنده نسبت به جلب رضایت مخاطبان عمومی خود غافل نشده و با تعداد بسیاری پی‌نوشت توانسته‌است همه مخاطبان خود با هر سطحی راضی نگاه دارد. همچنین نثر روان کتاب که برآمده از سابقه روزنامه‌نگاری رحمانی است، خواندن این کتاب را لذت‌بخش‌تر کرده‌است.
این کتاب در فصل‌های اصلی خود با عنوان‌های «چرا افراخته»، «در اوج آرمانگرایی»، «بوی تند باروت» و «به نام خدایگان شاهنشاه آریامهر» به نگارش درآمده‌است. جالب این که تمام نسخه‌های کتاب من اعتراف می‌کنم در چاپ نخست در کمتر از یک هفته در مرحله پیش از چاپ، پیش‌فروش شد و عملا این کتاب راهی قفسه هیچ کتابفروشی در چاپ اول خود نشد.
دولت و انقلاب در ایران، حسین بشیریه
این اثر نه توصیف تاریخی مفصلی در باب انقلاب ایران است نه صرفا اثری نظری. تمایل بر این است که آن را به صورت ترکیبی از هر دو ارائه دهد که هم برای دانشمندان سیاسی و هم مورخان و جامعه شناسان جاذبه داشته باشد. الگوی نویسنده درباره انقلاب ایران بر این پیشفرض استوار است که مجموعه معینی از عوامل بین‌المللی و ملی باعث خلق میزان بی‌سابقه‌ای از تحول اجتماعی در ایران شد. در نتیجه نه تنها گروه‌های جدید قدرت و گروه‌های شغلی به وجود آمدند که تعادل سیاسی را بر هم زدند بلکه در نهایت اختلافی میان انتظارات ارزشی و توانایی‌های ارزشی اکثریت ایرانیان به وجود آمد که به نارضایتی توده‌ای انجامید.
انقلاب 57 و انکشاف فلسفه تاریخ ایران، سیدجواد طاهایی
خروج از بن‌بست نظری و دانش جز از طریق درک مستقل و خوداتکای موقعیت کنونی فرهنگ و جامعه ایران میسر نیست. این امر خصوصاً با تلاش در جهت به دست دادن درکی نظری از انقلاب اسلامی بهمن 57، به مثابه نقطه تعیین کننده اکنونیت و لحظه حال جامعه ایران، مرتبط است. از این جهت، ما به موجی از فعالیت‌های نظرورزانه و نیز تتبعات و تحقیقات تجربی و تاریخی با محوریت انقلاب اسلامی و مسائل خاص و انضمامیِ ایران پسا انقلابی نیازمندیم. این امر یکی از اصلی‌ترین دستور کارهای پژوهشکده فرهنگ و هنر اسلامی طی سال‌های اخیر بوده است.
کتاب انقلاب اسلامی و انکشاف فلسفه تاریخ ایران را می‌توان نمونه‌ای مهم و برجسته از این ژانر نظری جدید قلمداد کرد. سید جواد طاهایی، در این کتاب کوشیده تا با رفت و برگشتی میان ساحت اندیشه و تاریخ، انقلاب اسلامی را به مثابه تجسم و تحصل آنچه فلسفه تاریخ ایران با محوریت «امر مطلق» می‌نامد، مورد شناسایی قرار دهد. در این مسیر او ضمن راهجویی از مسیرهای پیموده برخی متفکران معاصر ایرانی، به گفتگویی انتقادی با آنان وارد شده و بنیاد طرح خود را در نسبت با کاستی‌های موجود در آن اندیشه‌ها پی می‌افکند. طاهایی در عین بهره‌گیری از امکانات موجود در شاخه‌ای از فلسفه معاصر غرب (یعنی سنت فلسفه قاره‌ای و خصوصاً اندیشه مارتین هایدگر)، راه خود را به روشنی از کلان روایت تاریخی تجدد جدا می‌کند؛ از نظر او فلسفه تاریخ ایران برآمده از سنت، تاریخ و مظاهر خاص روح ایرانی است که مشخصاً مسیری متفاوت از تقدیر تاریخی مدرنیته غربی را نشان می‌دهد.
پایان پیام /
شما می توانید این مطلب را ویرایش نمایید
این مطلب را برای صفحه اول پیشنهاد کنیدسازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران
انقلاب اسلامی کتاب انقلاب سیدجواد طاهایی محمد رحمانی این خبر توسط افراد زیر ویرایش شده است