دوشنبه 5 آذر 1403

با تمرینات ساده می توان یادگیری دانش آموزان را افزایش داد

خبرگزاری دانا مشاهده در مرجع
با تمرینات ساده می توان یادگیری دانش آموزان را افزایش داد

سازماندهی مغز یکی از ملزومات یادگیری است که با انجام تمرینات حسی حرکتی و شکل گیری مسیرهای عصبی در مغز قابل دستیابی است اما عدم اطلاع از این مسأله، بسیاری از والدین و معلمان را از توانایی یادگیری در دانش آموزان ناامید می‌کند در حالی که با این تمرینات ساده می‌توان یادگیری را به طور قابل توجهی در بیش از 90 درصد دانش آموزان افزایش داد.

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا به نقل از صاحب نیوز؛ مشکل فرزندان در فراگیری دروس یکی از تلخ‌ترین احساسات هر پدر و مادر و حتی هر معلمی است. احساسی که گاه با تلاش بیشتر پدر، مادر یا معلم همراه شده و سعی می‌شود با زور هم که شده درس به دانش آموز تفهیم شود و گاه نیز بعد از تلاش‌های بی‌نتیجه به ناامیدی پدر و مادر و معلم ختم شده و لاجرم دانش آموز با برچسب عدم توانایی تحصیل به حال خود رها می‌شود.

غافل از این که ممکن است با یک تلاش متفاوت‌تر، ورق به کلی برگشته، یادگیری دانش اموز به صورت محسوس و قابل توجهی افزایش پیدا کرده و سرنوشت دیگری برای این دانش آموز رقم بخورد.

این مسأله که متأسفانه هم اکنون در جامعه از جمله در سیستم آموزش و پرورش مورد توجه واقع نشده است موضوع گفتگوی ما با دکتر احمدرضا موحدی، دارنده برجسته‌ترین مقاله جهانی در حوزه فعالیت بدنی در افراد دارای اختلال اوتیسم، عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان و پژوهشگر حوزه رفتار حرکتی که دارای دکترای تخصصی رشد، تکامل و یادگیری است در این رابطه معتقد است بیش از 90 درصد دانش آموزان ما تحت فرایندی که مغزشان آمادگی پذیرش درس را داشته باشد قرار نگرفته‌اند و این یک رقم نگران کننده است.

- صاحب نیوز: مسأله‌ای که معتقد هستید می‌تواند عملکرد مغز و یادگیری بیش از 90 درصد دانش آموزان ما را بهبود ببخشد چیست؟

- آموزش و پرورش همواره تمامی امکانات خود از قبیل معلمان، دبیران، اصلاح روش‌های تدریس و اصلاح محیط آموزش را به کار بسته است تا عملکرد تحصیلی را در بین دانش آموزان بهبود بخشیده و افزایش دهد و علاوه بر این وزارتخانه دولتی، مؤسسات بسیاری نیز به وجود آمده‌اند تا بتوانند در کنار برنامه‌های رسمی آموزش و پرورش به بهبود عملکرد تحصیلی کمک کنند. اما همه این‌ها از یک چیز اساسی و مهم غفلت کرده‌اند و آن این است که آیا دانش آموز ما می‌تواند خودش را با برنامه ما سازگار کند یا نه!؟

این احتمال وجود دارد که مشکل افت عملکرد تحصیلی و ضعف در یادگیری در دانش اموزان تا حد زیادی به مسائل عصبی و مغزی آن‌ها برگردد.

یک بحث بسیار مهم در بهبود یادگیری، بحث سازمان‌دهی مغز است یعنی دانش آموزان برای این که درس‌های سخت یعنی دروسی که نیاز به درک، محاسبات و استدلال دارد را یاد بگیرند باید ابتدا مغز آن‌ها سازماندهی شود. اما آیا مغز دانش اموزانی که درفرایند تحصیل قرار می‌گیرند سازماندهی شده است!؟ آیا ما می‌دانیم که مسیرهای عصبی در مغز این‌ها فعال شده و مغزشان آماده فعالیت و پذیرش مفاهیم است!؟

به عناون مثال ما برای دانش آموزی که معادله چند مجهولی بلد نیست معلم می‌گیریم، برای یادگیری او بیشتر تلاش می‌کنیم ولی آخر به نتیجه‌ای که می‌خواهیم نمی‌رسیم. برای این که یک علت مهم عدم سازماندهی مغز است و متأسفانه در کشور نیز خیلی به آن پرداخته نمی‌شود و یکی از مباحث مهم برای سازماندهی مغز برتری نیمکره‌ای مغز است که کمک می‌کند دانش آموزان خیلی بهتر و خیلی موثرتر مفاهیم انتزاعی و محاسباتی و غیره را فرابگیرند.

- صاحب نیوز: چگونه می‌توان مغز دانش آموزان را سازماندهی کرد تا آماده پذیرش دروس باشند و به گفته شما زیرساخت‌های مغزی آن‌ها برای فراگیری مهیا شود؟

- تمریناتی در این خصوص وجود دارد و دانش اموزان باید در یک فرایند تمرینی برای برتری نیمکره‌ای مغزشان قرار بگیرند که خیلی از این تمرینات تمرینات حسی - حرکتی هستند که کمک می‌کنند دانش آموزان به برتری نیمکره‌ای دست پیدا کنند و بعد از این که به برتری نیمکره‌ای رسیدند و این مسأله در آن‌ها نهادینه شد می‌توانیم آن‌ها را درگیر تمرینات ریاضی کنیم در حالی که قبل از آن مسیرهای عصبی در فرد وجود نداشته است که بتواند فرمول‌های ریاضی را درک کرده و انجام دهد.

مشکلی که در سیستم آموزش و پرورش وجود دارد این است که ما مطالب سخت استدلالی، انتزاعی و محاسباتی را به دانش آموز ارائه می‌کنیم در حالی که ابزار درک و حل آن را در اختیارش قرار نداده‌ایم.

امکانات بهبود و عملکرد تحصیلی در دانش آموزان این است که ابتدا روی مغز آن‌ها کار کنیم و مغزشان را سازمان دهیم که کم کم به برتری نیمکره‌ای مغز برسند و آن‌گاه بتوانیم عملکرد تحصیلی آن‌ها را بهبود ببخشیم.

- صاحب نیوز: آیا فکر می‌کنید این مسأله عامل خیلی از یاد نگرفتن‌ها و افت تحصیلی در بین دانش آموزان است؟

انسان‌ها جزء موجوداتی هستند که برتری نیمکره‌ای مغز برایشان حیاتی است و بدون برتری نیمکره‌ای در یادگیری مطالب به ویژه دروسی مانند ریاضی، هندسه و زبان خارجه با سختی روبرو خواهند شد.

با تحقیقات و آزمایش‌هایی که ما انجام دادیم بیش از 90 درصد دانش آموزان سازماندهی مغز ندارند به عبارت صریح‌تر مسیرها و مدارهای عصبی در این افراد برای حل مسائل و مشکلات پیچیده وجود ندارد و ما اول باید این مسیرهای عصبی را در آن‌ها ایجاد کنیم.

- صاحب نیوز: چرا برخی دانش آموزان این مسیرهای عصبی و امکانات مغزی را پیدا کرده‌اند و برخی دیگر نه؟

- این موضوع به تجربه‌های رفتاری کودکان برمی‌گردد. پدران و مادران ما نمی‌دانند از کودکی چه تجربه‌های حسی - حرکتی به کودکان بدهند که فرزندانشان از کودکی سازماندهی مغز پیدا کنند و دانش کافی در این رابطه ندارند. بلکه حتی معلمان و دیگر افرادی که درگیر مسأله آموزش دادن هستند نیز غالبا از این دانش بی‌بهره مانده‌اند.

وقتی ما بررسی می‌کنیم به این نتیجه می‌رسیم که بسیاری از افت تحصیلی‌ها طبیعی است. والدین اگر فکر می‌کنند فرزندشان مشکل یادگیری دارد و با کلاس‌های خصوصی، تغییر معلم و مدرسه و روش‌های دیگر بهبود پیدا نکرده است به این فکر کنند که این مشکل ممکن است یک مشکل بنیادی باشد و در واقع مشکل فنداسیون یادگیری فرزنداشان باشد.

در این صورت باید مغز فرزندشان سازماندهی شود تا متابولیسم و فعالیت مغزی او افزایش پیدا کند و بعد او در فرایند آموزش قرار بگیرد.

- صاحب نیوز: راه حل رفع این مشکل چیست؟

- فرایندی وجود دارد که ابتدا دانش آموزان با انجام تمرینات حسی - حرکتی به سازماندهی مغز رسیده و مدارهای عصبی ویژه در مغز ایشان ایجاد می‌شود و سپس تمرینات نیمکره‌ای داده می‌شود که با انجام آن‌ها مغز به آمادگی لازم رسیده و می‌تواند در معرض فرمول‌های سخت ریاضی قرار گیرد و آنگاه می‌توان مقایسه کرد که چقدر این امر اثرگذار بوده است.

در سیستم آموزش و پروش باید معلمان آموزش ببینند و از این مسأله اطلاع و آگهی کسب کنند و نه تنها معلمان بلکه هر فردی که درگیر آموزش کودکان است چه قبل از دوران ابتدایی و چه در دوران ابتدایی و بعد از آن باید فرایندهای سازماندهی مغز را یاد بگیرند و در کودکانی که مشکل یادگیری دارند این فرایندها را تجویز کنند تا مسیرهای عصبی ساخته شده، مغزشان سازماندهی شود، برتری نیمکره‌ای ایجاد شود و سپس در فرایند تحصیل قرار بگیرند.

وزارت آموزش و پرورش باید معلمان را در دوره‌های آموزشی پیشرفته قرار دهد تا بتوانند توانایی مغز و مسیرهای عصبی را بفهمند و تمرینات حسی - حرکتی برای بهبود سازماندهی مغز و برتری نیمکره‌ای را یاد بگیرند تا بتوانند به دانش آموزان ارائه کنند.

انتهای پیام /