ببینید | نبرد مقاومت فلسطین در اسکار 2026

به گزارش خبرگزاری خبرآنلاین به نقل از ایسنا، فیلم «فلسطین 36» ساخته‌ی کارگردان فلسطینی ان ماری جاسر، اثری پیچیده و تأثیرگذار است که در دوران قیمومیت بریتانیا در فلسطین می‌گذرد و به شورش عربی سال 1936 می‌پردازد.

فیلم‌هایی که به مبارزه‌ی مردم علیه امپراتوری‌ها یا دولت‌های سرکوبگر می‌پردازند، در هالیوود کم نیستند. از «جنگ ستارگان» که جورج لوکاس با الهام از جنگ ویتنام ساخت تا «آواتار»، «بازی‌های گرسنگی» و حتی فیلم‌های مارول، بسیاری از آثار غربی در ظاهر پیام آزادی‌خواهانه دارند اما در عمل، بیشتر به تماشاگران غربی اجازه می‌دهند خود را قهرمانان آزادی تصور کنند».

در مقابل، فیلم‌هایی چون «فلسطین 36» به جای خیال‌پردازی، بر واقعیت تاریخی تکیه دارند. این فیلم مستقل که توسط شرکت «Curzon Film» توزیع شده و به تازگی در سینماهای بریتانیا اکران شده، با نگاهی بی‌پروا به تاریخ فلسطین، مسئله‌ای را بازمی‌گوید که سال‌ها «غیرقابل طرح» شمرده می‌شد.

این فیلم به کارگردانی ان ماری جاسر، نماینده رسمی فلسطین در رقابت اسکار امسال است، هرچند برخی منتقدان معتقدند می‌توانست نماینده بریتانیا نیز باشد، چراکه درباره‌ی تاریخ مشترک هر دو کشور است.

وبسایت میدل‌ایست آی در گزارشی به جنبه‌های مختلف این فیلم پرداخته است:

روایتی از شورش علیه استعمار فیلم بر شورش فلسطینیان در دهه 1930 تمرکز دارد؛ قیامی که با اعتصاب عمومی آغاز شد اما در واکنش به سرکوب شدید نیروهای بریتانیایی، به خشونت کشیده شد.

در زمانه‌ای که غزه زیر آوار است و شهرک‌سازی در کرانه باختری ادامه دارد، «فلسطین 36» داستانی به‌روز و عبرت‌آموز برای دنیای امروز است.

فیلم جنایات و فریبکاری مقام‌های بریتانیایی در دوران قیمومیت را به تصویر می‌کشد و نشان می‌دهد چگونه سیاست‌های استعماری بسیاری از فلسطینیان را به مقاومت مسلحانه کشاند. در سکانس‌هایی خیره‌کننده، سربازان بریتانیایی روستاها را به آتش می‌کشند و شورشیان فلسطینی به مقابله برمی‌خیزند.

همچنین در صحنه‌ای تکان‌دهنده، پسربچه‌ای که خانواده‌اش کشته شده، در پایان فیلم با اسلحه به سرباز بریتانیایی شلیک می‌کند.

این روایت یادآور شاهکار سینمای الجزایر، «نبرد الجزیره» (1966) است؛ فیلمی که همان‌گونه، خشونت استعمار و مقاومت را بی‌پرده و بی‌جانبداری به تصویر کشید. بخش زیادی از «فلسطین 36» در کرانه باختری اشغالی فیلم‌برداری شده است.

زمینه تاریخی

در سال 1936، نزدیک به دو دهه از قیمومیت بریتانیا بر فلسطین می‌گذشت. میان سال‌های 1922 تا 1940، جمعیت یهودیان به‌واسطه مهاجرت از اروپا بیش از پنج برابر شد و مالکیت زمین آنان نیز از 60 هزار به 155 هزار هکتار افزایش یافت. بریتانیا با حمایت از تصاحب زمین‌ها و اخراج روستاهای عرب، زمینه قیام عمومی را فراهم کرد.

در آوریل همان سال، کمیته ملی عربی در نابلس، اعتصاب عمومی علیه قیمومیت بریتانیا اعلام کرد، اما این اعتصاب با خشونت سرکوب شد و به شورشی سراسری میان سال‌های 1936 تا 1939 انجامید. فیلم با حضور بازیگران مطرحی چون جرمی آیرونز در نقش کمیسر عالی بریتانیا، لیام کانینگهام به‌عنوان مقام دیگر بریتانیایی و هیام عباس (بازیگر سریال جانشینی) در نقش زن روستایی فلسطینی ساخته شده است.

شخصیت‌ها و روایت داستان حول شخصیت یوسف (کریم داوود عنایه) می‌چرخد، مردی روستایی که در اورشلیم برای یک سردبیر ثروتمند و همسرش «خلود» (یاسمین المصری) کار می‌کند. خلود نویسنده‌ای است که مقالاتش را با نام مردانه منتشر می‌کند.

یوسف در آغاز بی‌طرف و بی‌علاقه به سیاست است، اما در پی ظلم نیروهای بریتانیایی، به صف شورشیان می‌پیوندد. فیلم تضاد طبقاتی و اختلاف میان فلسطینیان شهری و روستایی را نیز برجسته می‌کند؛ در حالی که دهقانان زیر شکنجه‌ی سربازان هستند، ثروتمندان در اورشلیم با مقام‌های انگلیسی نشست و برخاست دارند.

«فلسطین 36» اثری پرشور، اندیشمندانه و در عین حال ویرانگر است که ریشه‌های خونین درگیری امروز در سرزمین فلسطین را بررسی می‌کند.

این فیلم با شهامت اخلاقی ساخته شده و یکی از معدود آثاری است که بی‌پرده، تاریخ را از منظر مردمی روایت می‌کند که سال‌ها صدایشان نادیده گرفته شده است.

به گفته برخی منتقدان، این فیلم نه‌تنها شایسته حضور در اسکار است، بلکه باید چند جایزه را از آن خود کند.

59243