بهترین دعا‌ها در شب نیمه شعبان به روایت امام صادق (ع)

به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو، شب نیمه شعبان یکی از پر فضیلت ترین شب‌های سال در کنار شب‌هایی مثل شب قدر محسوب می شود. اهمیت آن به قدری است که گاهی در احادیث آن را هم‌تراز و یا بهتر است بگوییم تکمیل‌کننده آنچه در شب قدر رخ می دهد، قرار می‌دهند. رسول الله صلی الله علیه و آله آمده است «... أَمَا خِیَارُهُ مِنَ اللَیَالِی فَلَیَالِی الجُمَعِ، وَ لَیلَهُ النِصفِ مِن شَعبَانَ، وَ لَیلَهُ القَدرِ، وَ لَیلَتَا العِیدِ»؛ یعنی شبهای برگزیده سال جمعه، شب نیمه شعبان، لیله القدر و دو شب عید (فطر و قربان) است. (التفسیر المنسوب الی الامام الحسن العسکری علیه السلام، ص: 662)

به این جهت این شب مبارک، شب مناجات به درگاه خداوند و توسل به اهل بیت وحی علیهم السلام است؛ از جمله ادعیه مفید در این شب مبارک، همان است که شیخ کفعمی در مصباح از ابویحیی درباره فضیلت شب نیمه شعبان روایت کرده است. او می‌گوید از مولای خودم امام صادق علیه السلام پرسیدم که بهترین دعا‌ها در این شب چیست؟ فرمود: پس از آن که نماز عشا را بجا آوردی، دو رکعت نماز اقامه کن که در رکعت اول حمد و سُوره قُل یا اَیُهَا الکافِروُنَ و در رکعت دوم حمد و سوره توحید خوانده شود. پس از سلام، تسبیحات حضرت زهرا سلام الله علیها گفته شود. و بعد فرمود پس از آن این دعا خوانده شود که در ادامه قسمت‌هایی از آن را می‌خوانیم.

پس ای خدایی که معبودی جز تو نیست، مرا در این شب از کسانی قرار بده که به سویش نگریسته و مورد رحم خویش قرارش داده و دعایش شنیده و اجابت کرده و پشیمانی‌اش را دانسته، پس او را پذیرفته‌ای و از خطاهای گذشته‌اش و گناه بزرگش در گذشته‌ای

اگر به همین فراز از دعای امام صادق علیه السلام در شب نیمه شعبان توجه کنیم، چه بسا تمام روزی این شب نصیب انسان مؤمن شود. گاهی افراد وقتی با تعدد ادعیه مواجه می‌شوند، ممکن است چیزی را به زبان آورند که در قلبشان نیست و یا معرفت آن دعا را ندارند، اما گاهی یک فراز از یک دعا که با معرفت و از ته دل خوانده شود، مسیرهای خوبی را بر روی انسان باز می کند.

• امام در این بخش از دعا چند درخواست را برای شب نیمه شعبان مطرح می‌کنند: خدایا 1. مرا این شب از کسانی قرار بده که به سویش نگریسته و مورد رحم خویش قرارش دادی؛ «مِمَن نَظَرتَ اِلَیهِ فَرَحِمتَهُ». 2. و دعایش شنیده و اجابت کردی «وَ سَمِعتَ دُعاَئَهُ فَاَجَبتَهُ». 3. و پشیمانی‌اش را دانسته، پس او را پذیرفته‌ای «وَ عَلِمتَ استِقالَتَهُ فَاَقَلتَهُ». 4. و از خطاهای گذشته‌اش و گناه بزرگش گذشته‌ای «وَ تَجاوَزتَ عَن سالِفِ خَطیئَتِهِ وَ عَظیمِ جَریرَتِهِ»

در فراز اول از خداوند می‌خواهیم در شب اول نیمه شعبان با نظر رحمت به ما نگاه کند و رحمت از ریشه «رَحم» است که دو شاخه رحیمیت و رحمانیت دارد و برای زمانی است که انسان استحقاق موهبتی از جانب خدا را ندارد، اما خداوند به او خیراتش را عنایت می‌کند. این صفت خداوند همیشگی است و بلکه همه عوالم را پر کرده است، همچنان که در آیه156 سوره اعراف می فرماید «... وَ رَحمَتی وَسِعَت کُلَ شَیء»؛ یعنی رحمتم تمام اشیاء را در بر گرفته است. یا در دعای کمیل از زبان امیرالمؤمنین علیه السلام می خوانیم «اللهُمَ اِنِی أَسأَلُکَ بِرَحمَتِکَ الَتِی وَسِعَت کُلَ شَیء»؛ یعنی خدایا از تو به واسطه رحمت که همه چیز را در بر گرفته درخواست دارم. حال از خداوند می‌خواهیم از باب رحمتش در این شب برخورد کند.

در فراز بعد از خداوند می‌خواهیم دعای ما را بشنود و اجابت کند. البته به این معنا نیست که خداوند نیاز به گوشی دارد که بشنود بلکه تعبیری است برای سالکان الهی که خداوند آنها را منظور بدارد و از آنجا که سمیع است، دعای بنده‌اش را به اجابت برساند که همان امر خداوند آیه60 سوره غافر است که فرمود «وَ قالَ رَبُکُمُ ادعُونی أَستَجِب لَکُم...»؛ یعنی پروردگار شما می‌گوید مرا صدا کنید، اجابتتان کنم.

فَقَدِ استَجَرتُ بِکَ مِن ذُنُوبی وَ لَجَاتُ اِلَیکَ فی سَترِ عُیُوبی اَللهُمَ فَجُد عَلَیَ بِکَرَمِکَ وَ فَضلِکَ وَ احطُط خَطایایَ بِحِلمِکَ وَ عَفوِکَ وَ تَغَمَدنی فی هذِهِ اللَیلَهِ بِسابِغِ کَرامَتِکَ. پس من از گناهانم به تو پناهنده شده و به تو ملتجی گشته‌ام در این که عیوبم را بپوشانی؛ خدایا پس بر من به کرم و فضلت جود کن و خطاهای مرا به بردباری و گذشت خویش بریز و مرا در این شب به فراوانی کرمت فراگیر.