پنج‌شنبه 8 آذر 1403

تبعات منفی ممنوعیت جدید صندوق‌ها با درآمد ثابت

خبرگزاری اکو نیوز مشاهده در مرجع

به گزارش خبرگزاری اقتصادایران، سه کارشناس بازار سرمایه در خصوص ابلاغیه دیروز سازمان بورس مبنی بر ممنوعیت فعالیت صندوق‌های درآمد ثابت در بازار آپشن و با هدف جلوگیری از اقدام حقوقی ها برای تامین منابع مالی به دنیای اقتصاد نکانی را اعلام کردند:

تعجب از رویه جدید سازمان بورس و احتمال خروج صندوق های بادرآمد ثابت از بازار

محمد خبری زاد: این ابلاغیه جدید جای تعجب داشت و دلیل آن مشخص نیست. چرا که فسلفه استفاده از قراردادهای آپشن توسط صندوق‌ها، کاهش ریسک معامله است که بازدهی بیش از سپرده های بانکی داشته باشند.

شاید در نگاه اول قراردادهای آپشن ریسک بالایی برای سهامداران داشته باشند اما با استفاده از استراتژی مختلف می‌توانند به سودهای تضمین شده مناسبی دست پیدا کنند. صندوق‌های درآمد ثابت به علت ماهیت، ریسک گریز بوده و با استفاده از معاملات آپشن، ریسک خرید سهام را پوشش می دهند.

صندوق‌های درآمد ثابت، الزامی به خرید سهام ندارند و کف حداقلی نصاب سرمایه‌گذاری در سهام از 15‌درصد به صفر رسیده است. سازمان بورس باتوجه به عدم ورود صندوق‌ها در سهام و کاهش سرمایه‌گذاری به 10‌درصد شاید به این نتیجه رسیده که الزامی برای حضور در این بازار نداشته باشند و به طور کلی صندوق‌های درآمد ثابت از خرید و فروش سهام مستثنی شوند.

این دستور العمل شاید باعث شود حجم معاملات آپشن ها کمی کاهش یابد. نکته قابل‌توجه این است که کف سهام به عدد صفر رسیده و الزامی برای خرید سهام وجود ندارد. بنابر این سیاست را در پیش گرفته اند تا صندوق‌های درآمد ثابت به مرور و در زمان تعیین‌شده از بازار سرمایه خارج شوند.

استراتژی "کاورد کال" و تبعات منفی ممنوعیت جدید

علی اسفندیاری: یکی از مهم‌ترین مزایای آپشن برای صندوق‌های درآمد ثابت، استراتژی "کاورد کال" (covered call) با حدف پوشش ریسک یا به اصطلاح "هج‌" کردن است. در این استراتژی، سهام یا دارایی پایه در مقابل اختیار خرید سهام پایه به فروش می رساند که از جنس فروش فزاینده یا همان خالی فروشی است.

در این روش با اختیار خرید پوششی، دارایی پایه که همان سهام است خریداری و اختیار خرید به فروش می رسد و زمانی استفاده می‌شود که سرمایه گذاران انتظار تغییرات قیمتی کوچکی در بازه زمانی عمر آپشن داشته و با عدم انتظار از رشد در کوتاه مدت، قصد نگهداری دارایی پایه در بلند مدت دارند.

در این استراتژی، نقطه سر به سر، تفاوت بین قیمت فعلی دارایی پایه و پریمیوم (قیمت اختیار معامله) دریافتی ناشی از فروش اختیار خرید است. لذا استراتژی "کاورد کال"، کم ریسک و مناسب تمام بازارها است ولی "هج " کردن، ریسک صندوق‌های درآمد ثابت را کاهش می‌داد اما ممنوعیت معاملات آپشن توسط صندوق‌های درآمد ثابت، ریسک خرید سهام برای صندوق‌ها را بالاتر خواهد کرد و فعالیت صندوق در سهام کمتر خواهد شد. در نتیجه عمق این بازار کاهش می یابد و قیمت‌گذاری نادرست، بیشتر اتفاق می‌افتد.

با کاهش عمق بازار آپشن هم قسمت فروش در اختیار خریدها کمتر می‌شود و پریمیوم ها به طور مصنوعی افزایش قیمت پیدا می کنند. با این اتفاق، بازدهی صندوق‌های درآمد ثابت کاهش و فعالیت صندوق‌های درآمد ثابت در بازار سهام بازهم کمتر خواهد شد.

قصد کنترل اما اشتباه سازمان بورس

سلمان یزدانی: ممنوعیت جدید آثار متفاوتی بر صندوق‌های درآمد ثابت دارد که با در اختیار داشتن پول زیاد، باعث افزایش عمیق بازار می شدند. این ممنوعیت باعث شد سهام صندوق‌ها بدون پوشش باقی بماند و امکان ذخیره برای سود بیشتر حذف شود. از سوی دیگر رقابت بانک‌ها، سهل تر خواهد شد. چرا که بانک‌ها نسبت به این صندوق‌ها عقب مانده بودند و شاید هدف سازمان بورس هم کنترل این رقابت بود.

صندوق‌های درآمد ثابت می توانستند 30 تا 32 درصد و در حتی درصورت بهبود اوضاع بورس تا 40 و 50 درصد سود دهند و با این نگاه می توان قصد سیاست گذار را کنترل دانست اما اشتباه این است که در کنار این مصوبه، ابزاری برای جلوگیری از ایجاد شوک سنگین ایجاد نشد.