تحقق عدالت آموزشی در گروی هماهنگی دستگاه های مسئول

مدیر آمار و اطلاعات وزارت آموزش و پرورش گفت: در سال 1403 باید ببینیم آیا آن شهرستان محروم توانسته است در شاخص‌های مختلف وضع خود را بهبود ببخشد؟

به گزارش خبرنگار مهر، عدالت آموزشی یکی از حلقه‌های مفقوده در نظام تعلیم و تربیت در کشور ماست که علاوه بر مردم و کارشناسان، مسئولان نیز بر عدم وجود عدالت آموزشی اذعان دارند.

صرف نظر از اینکه در بسیاری از اوقات عدالت با واژه برابری یکسان دیده می‌شود و برخی مسئولان برای اجرای عدالت، امکانات را به صورت مساوی بین همه تقسیم می‌کنند؛ عدم شناخت دقیق وضع موجود و میزان پراکندگی امکانات آموزشی در کشور هم موجب شده است تا سیاست‌های کلان آموزشی به درستی همراه با تصمیمات مطلوب نباشد.

در بخش نخست مصاحبه ذیل این موضوع مشخص شد که شناخت کافی از متغیرهایی که عدالت را می‌سنجند؛ لازم است. به همین دلیل وزارت آموزش و پرورش با همکاری سازمان برنامه و بودجه برای اولین بار در سال 1399 اقدام به پیمایش وضع عدالت آموزشی در سراسر کشور کرد.

در گام اول این پیمایش 20 شاخص مهم بررسی شده است

شیرین جعفری عضو سازمان برنامه و بودجه و مدیر آمار و اطلاعات وزارت آموزش و پرورش در گفت‌وگو با خبرنگار مهر گفت: در گام اول این پیمایش که در دو سال اخیر اجرا شده است 20 شاخص مهم از 100 شاخص اصلی نظام آموزشی بررسی شده است. مدیران آموزشی در گام دوم پیمایش باید تمامی دلایل مؤثر در توزیع نابرابر امکانات و استعدادهای آموزشی را شناسایی، بررسی و مشخص کنند. این گام دوم پیمایش است.

وی با بیان اینکه گام سوم فاز برنامه ریزی است، گفت: برنامه ریزی متشکل از این است که ما مشکلات را بررسی کنیم و و برای آن اقدام کنیم. اینکه همه مشکلاتی که ما شناسایی کردیم با چه برنامه‌هایی برطرف می‌شود؛ برخی از آنان با پول و اختصاص اعتبار حل می‌شوند و برخی از این مشکلات با پول هم حل نمی‌شود و لازم است برنامه‌های فرهنگی برای آنان طراحی شود.

تعامل شبکه ای از سازمان‌ها لازم است

عضو سازمان برنامه و بودجه افزود: در حل برخی از این مشکلات مثلاً ممکن است لازم باشد با همکاری وزارت رفاه تمهیداتی برای افزایش رفاه اجتماعی و کاهش فقر در برخی مناطق در نظر گرفته شود. یعنی گاهی نیاز است برای درمان درد یک منطقه که برخورداری کمتری دارد؛ شبکه ای از نهادها و سازمان‌ها با یکدیگر در تعامل باشند.

بررسی 449 شهرستان در پیمایش وضع عدالت آموزشی

وی با تاکید بر اینکه روند شناسایی و حل نابرابری‌ها بسیار مهم است گفت: در گام اول که از سال 99 آغاز کردیم متوجه شدیم که نطنز در 449 شهرستان کشور وضعیت بسیار مناسبی به لحاظ برخورداری از امکانات و استعدادهای آموزشی دارد و یکی از شهرستان‌ها در استان سیستان و بلوچستان کمترین برخورداری را دارد.

جعفری با بیان اینکه ما باید در سال 1401 مجدداً این پیمایش‌ها و این بررسی‌ها را انجام دهیم، گفت: باید ببینیم آیا آن شهرستان محروم در استان سیستان و بلوچستان توانسته است در شاخص‌های مختلف وضع خود را بهبود ببخشد؟ آیا آن شهرستانی که محروم‌ترین برخورداری را در امکانات آموزشی داشته و رتبه 449 مین شهرستان را به خود اختصاص داده بود توانسته است در دو سال اخیر رتبه خود را بهبود بخشد یا خیر؟

مدیر آمار و اطلاعات وزارت آموزش و پرورش اظهار کرد: اگر این بررسی‌ها ادامه دار باشد حداقل گام اول را به درستی طی کردیم و اقدام مؤثری انجام دادیم اگر این روند همچنان حفظ شد و هیچ اتفاق نیفتاد و حتی محروم‌ترین و شهرستان کشور که در رتبه 449 بوده است در شاخص‌های مختلف وضع بدتری پیدا کرد نشان می‌دهد ما نه تنها توفیقی نداشتیم بلکه حتی وضعیت بدتری را هم در نظام آموزشی کشور خواهیم داشت.

وضع عدالت آموزشی نه تنها در آموزش و پرورش که برای حاکمیت لازم است

وی مهمترین مأموریت و مهمترین اقدام آموزش و پرورش را عدالت دانست و افزود: بعد از عدالت کیفیت مطرح است و بعد توزیع منابع. اگر کسی بخواهد در نظام آموزشی ما بگوید که کاری برای این نظام انجام داده است یا برای عدالت آموزشی قدمی بردارد نه‌تنها برای آموزش و پرورش اقدام مؤثری انجام داده است بلکه برای کل حاکمیت و حکومت مؤثر بوده است چرا که این دانش آموزان در آینده نزدیک وارد سیستم و جامعه می‌شوند.

جعفری خاطر نشان کرد: در حقیقت عدالت آموزشی مهمترین بخش در نظام حکمرانی ماست و اینکه چقدر به این موضوع پرداخته می‌شود موضوعی است که باید هر کسی که دست اندر کار در این زمینه است؛ باید اقدامی در این زمینه داشته باشد تا موضوع دلسوزی و تلاش برای رفع حسادت وجود نداشته باشد هیچیک از اقدامات ما مؤثر نخواهد بود.