تحول فناورانه در عدلیه؛ از سامانه خودکاربری تا اجرای عدالت آنلاین

قوه قضائیه با راه‌اندازی سامانه «خودکاربری دارندگان دانش حقوقی»، دسترسی وکلا و حقوقدانان به خدمات قضائی را غیرحضوری و هوشمند کرد.

خبرگزاری مهر، گروه جامعه، یکی از اقدامات دستگاه قضا در جهت سهولت دسترسی مراجعان به عدالت، هوشمندسازی قوه قضائیه است که در همین راستا، مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضائیه در دوره تحول و تعالی، توسعه خودکاربری‌ها را در دستور کار خود قرار داده است.

در فاز اول توسعه خودکاربری‌ها، تمامی خدمات قضائی قابل ارائه در دفاتر خدمات الکترونیک قضائی برای مراجعان حرفه‌ای دستگاه قضا از جمله وکلا، کارشناسان رسمی و نمایندگان حقوقی دستگاه‌ها به‌صورت کامل و صد در صد غیرحضوری ارائه شد؛ به عبارت دیگر، مراجعان حرفه‌ای دستگاه قضا فارغ از ظرف زمانی و مکانی این امکان را خواهند داشت تا هر نوع خدمات را که تا پیش از آن از دفاتر خدمات الکترونیک قضائی دریافت می‌کردند، به‌صورت خودکاربری دریافت کنند.

در جریان همایش «عدالت هوشمند» نیز در قالب تفاهم‌نامه همکاری میان مرکز آمار و فناوری اطلاعات قوه قضائیه و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، دسترسی تمامی اساتید و دانش‌آموختگان رشته حقوق به سامانه دارندگان دانش حقوقی میسر شد تا از این پس، جامعه علمی رشته حقوق در کشور امکان دریافت خدمات قضائی به‌صورت خودکاربری را داشته باشند.

حرکت عدلیه در مسیر توسعه خودکاربری‌ها به نحوی است که با استقبال چشم‌گیر وکلا و حقوقدانان مواجه شده است؛ کمال رئوف، حقوقدان، مدرس دانشگاه و وکیل پایه یک دادگستری در گفتگو با خبرنگار مهر در همین زمینه عنوان کرد: قوه قضائیه با راه‌اندازی سامانه «خودکاربری دارندگان دانش حقوقی» امکان طرح شکایت و درخواست‌های قضائی بدون مراجعه حضوری به دفتر خدمات قضائی را برای اشخاص دارای دانش حقوقی فراهم کرده که این امکان جدید موجب تسهیل دسترسی به خدمات قضائی و کاهش مراجعات حضوری شده است.

این حقوقدان خاطرنشان کرد: در بستر این سامانه، دانش‌آموختگان و اساتید حقوق، سردفتران اسناد رسمی و ازدواج، قضات و نمایندگان حقوقی می‌توانند برای انجام اموری از قبیل ثبت شکوائیه، اظهارنامه و لایحه، ثبت دادخواست بدوی و تجدیدنظر، اعتراض به آرا و تصمیمات مراجع اختصاصی اداری به‌صورت شخصی و بدون نیاز به حضور در دفاتر خدمات الکترونیک قضائی اقدام کنند.

وی ادامه داد: پیش از ایجاد سامانه خودکاربری دارندگان دانش حقوقی، اشخاصی که دارای دانش حقوقی بوده و توانایی تهیه شکوائیه، دادخواست یا لوایح را داشتند، برای ثبت آن می‌بایست به دفاتر خدمات الکترونیک قضائی مراجعه می‌کردند.

رئوف خاطرنشان کرد: این محدودیت برای وکلا و قضات و سردفتران هم وجود داشت و علی رغم داشتن دانش حقوقی و امکان استفاده از رایانه نمی‌توانستند این امور را برای شخص خود انجام بدهند.

این وکیل دادگستری در ادامه گفت: وکلا سال‌ها است که از سامانه خدمات الکترونیک قضائی برای انجام امور موکلین خود از قبیل ثبت و ارسال دادخواست، شکوائیه و لوایح به مراجع قضائی استفاده می‌کردند، اما اگر یک وکیل قصد داشت برای موضوعات شخصی خود مثلاً شکایت در مورد سرقت، تقدیم دادخواست مطالبه طلب از طرف خودش اقدام کند، ناچار بود به دفاتر خدمات قضائی مراجعه کند.

وی عنوان کرد: خوشبختانه با راه‌اندازی بخش خودکاربری دارندگان دانش حقوقی، از این پس، این اشخاص می‌توانند بدون مراجعه به دفاتر خدمات قضائی امور شخصی خود را انجام دهند و در وقت و هزینه نیز صرفه‌جویی کنند، به همین دلیل استقبال از این سامانه رو به افزایش است.