ترکیب رنگ جادویی در نور بنفش ارغوانی کهکشان‌ها

به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو و به نقل از independent خبرگزاری تلسکوپ فضایی جیمز وب تنها برای ثبت تصاویر با نور فروسرخ تنظیم شده است، اما این به معنای آن نیست که نمی‌تواند با کمی کمک گرفتن از دوستان خود، بخش‌های وسیع‌تری از آسمان را مشاهده کند.

رصدخانه پرتو ایکس چاندرا تلسکوپ فضایی پرتو ایکس ناسا است و دانشمندان اینک مشاهدات پرتو ایکس آن را با برخی از نخستین تصاویر مشهور و ماندگاری که تلسکوپ وب گرفته است، ترکیب کرده‌اند. نتایج تلفیقی از رنگ‌های بنفش و آبی درخشان در تصاویر رنگارنگ وب و افزایش جزئیات است که به دانشمندان کمک می‌کند درباره اجرام اعماق فضا که هدف هر دو تلسکوپ فضایی به شمار می‌روند، اطلاعات بیشتری کسب کنند.

ناسا اخیرا با ترکیب رصد‌های وب و چاندرا از پنج‌قلوی استفان، کهکشان چرخ گاری، سحابی کارینا (شاه تخته) و خوشه کهکشانی «اس‌ام‌ای‌سی‌اس جی0723» (SMACS J0723) تصاویری را منتشر کرد. حساب کاربری رصدخانه چاندرا در پلتفرم رسانه اجتماعی توییتر، همه این چهار تصویر را روز سه‌شنبه به اشتراک گذاشت. پنج‌قلوی استفان مجموعه‌ای از چهار کهکشان در فاصله تقریبی حدود 290 میلیون سال نوری از زمین و کهکشان پنجمی است که در فاصله‌ای متفاوت قرار دارد و به نظر می‌رسد به آن‌ها چهار کهکشان دیگر در رقص گرانشی‌شان ملحق می‌شود. گروه کهکشان‌ها از جمله نخستین تصاویر وب بود که در 14 ژوییه برای عموم منتشر شد.

بر اساس یک پست وبلاگ رصدخانه چاندرا، ترکیب رصد پرتو ایکس چاندرا، یک مسیر مورب درخشان آبی‌رنگ در میان کهکشان‌ها و نوار‌های آبی پیرامون بازو‌های مارپیچی کهکشان‌ها را آشکار کرد که مناطق تشکیل ستاره و برهم‌کنش گرانشی شدید میان آن‌ها را نشان داد. در این پست آمده است: «داده‌های چاندرا (آبی روشن) در این منظومه، یک موج ضربه‌ای را نشان داد که گاز را تا ده‌ها میلیون درجه داغ می‌کند؛ چرا که یکی از کهکشان‌ها با سرعت حدود دو میلیون مایل بر ساعت (3.2 میلیون کیلومتر بر ساعت) از میان کهکشان‌ها عبور می‌کند.» بر اساس تارنمای رصدخانه چاندرا، تصویر تلفیقی از کهکشان چرخ گاری در حدود 500 میلیون سال نوری از زمین به مدد ترکیب مشاهدات با پرتو ایکس چاندرا، به رنگ ارغوانی درخشان می‌درخشد که «گاز فوق داغ، ستارگان منفرد منفجرشده و ستاره‌های نوترونی و سیاهچاله‌ها را که مواد ستاره‌ای ستارگان همدم خود را می‌کشند» نشان می‌دهد. اس‌ام‌ای‌سی‌اس جی0723 خوشه‌ای از کهکشان‌ها در فاصله بیش از چهار میلیارد سال نوری از زمین است و یکی از نخستین تصاویر وب بود که در ماه ژوییه منتشر شد. این تصویر تلفیقی هاله‌ای آبی‌رنگ را پیرامون خوشه نشان می‌دهد؛ یک مخزن عظیم گاز که در تصویر ثبت‌شده رصدخانه چاندرا، در نور پرتو ایکس می‌درخشد.

در تارنمای چاندرا آمده است: «در این تصویر، داده‌های چاندرا (آبی‌رنگ) گازی با دمای ده‌ها میلیون درجه را نشان می‌دهد که جرم کلی آن حدود 100 تریلیون برابر خورشید و چندین برابر بیشتر از جرم همه کهکشان‌های این خوشه است.» چهارمین تصویر تلفیقی یکی از خیره‌کننده‌ترین موارد از نخستین تصاویر منتشرشده وب است؛ «صخره‌های کیهانی» سحابی کارینا (شاه‌تخته) که در فاصله هفت هزار و 600 سال نوری از زمین پیدا شد. بر اساس گزارش تارنمای رصدخانه چاندرا، تصویر ترکیبی جدید «وب - چاندرا» ستاره‌های جوان‌تر در صخره‌های کیهانی را که در نور پرتو ایکس با نور بیشتری می‌درخشند، روشن‌تر و برجسته‌تر نشان می‌دهد. این تصاویر جدید تنها کار گروهی تیم تلسکوپ وب نیست. تیم‌های تلسکوپ فضایی هابل و تلسکوپ وب اخیرا با استفاده از رصد فروسرخ وب و حساسیت‌های باارزش هابل به نور فرابنفش، توان خود را به منظور ساخت تصویر تلفیقی از یک جفت کهکشان دوردست ترکیب کردند.

بنا به اعلام تارنمای رصدخانه چاندرا، وب هرگز قرار نبود که به‌تن‌هایی کیهان را کاوش کند و این کار‌های تیمی با چاندرا و هابل «تاکیدی بر این است که چگونه توان هر یک از این تلسکوپ‌ها تنها زمانی افزایش می‌یابد که به تلسکوپ‌های دیگر ملحق شوند».