تصاویری جالب از حرم امام رضا؛ 150 سال قبل

به گزارش اقتصادنیوز به نقل از خراسان، مهم‌ترین بنای شهر مشهدِ 150 سال قبل که در دوره ما و البته در دوره فرزندان و نوادگان ما، همچنان مهم‌ترین بنای شهر و بلکه دلیل شکل گرفتن مشهد است؛ یعنی حرم مطهر امام رضا (ع). خیابان مشهد، از دو سو، به حرم رضوی می‌رسید و این مکان مقدس، توسط محلات شش‌گانه مشهد، یعنی «نوغان»، «بالاخیابان»، «سراب»، «سرشور»، «عیدگاه» و «پایین‌خیابان» احاطه می‌شد.

هر کدام از این محلات، از نعمت مجاورت حرم رضوی برخوردار بود. 150 سال قبل، هر کدام از محلات مشهد، برای خودش قبرستان مجزا داشت، اما مهم‌ترین قبرستان شهر، یعنی قبرستان «قتلگاه» در شمال حرم رضوی، جنبه عمومی به خود گرفته‌بود و حتی مردم دیگر مناطق ایران و کشورهای همجوار نیز، اموات خود را برای دفن به آن‌جا منتقل می‌کردند. قتلگاهِ 150 سال قبل که نام خود را از واقعه سال 512 ق و حمله مردم تابران به مشهد گرفته‌بود، وسعت بسیار داشت و شاید هزاران قبر را در بر می‌گرفت.

در داخل حرم رضوی 150 سال قبل، افزون بر صحن عتیق که یادگار امیرعلیشیر نوایی (درگذشته 879 خورشیدی) و دوران حکومت سلطان‌حسین بایقرای تیموری بود و در دوره شاه‌عباس یکم صفوی (درگذشته 1007 خورشیدی) به چهار برابر اندازه اولیه گسترش یافت، صحن نو هم، در دوره فتحعلی‌شاه قاجار (درگذشته 1213 خورشیدی) بر زمینی موسوم به «باغ ایلخانی» پا گرفت و در دوره ناصرالدین‌شاه، یعنی همین عهدی که داریم درباره‌اش صحبت می‌کنیم، کارهای مربوط به معرق‌کاری و طلاکاری ایوان آن، رو به پایان بود.

ایوان طلای این صحن، بعدها به «ایوان ناصری» معروف شد. در همین دوره، کتیبه‌های بسیار زیبای این صحن، توسط محمدحسین شهیدی مشهدی به رشته تحریر درآمد و در زمره آثار هنری نفیس و ارزنده جهان اسلام قرار گرفت. آثاری که همچنان بر اطراف ایوان‌های صحن نو، خودنمایی می‌کند.