تقویم؛ حافظه ملی و تاریخی کشور

سید مجید امامی دبیر شورای فرهنگ عمومی کشور درمورد آغاز به کار دانشنامه برخط فرهنگ شناخت و لزوم راه اندازی آن گفت: اگرچه اساساً مولفه ها، مفاهیم و مصادیق مختلف زندگی فرهنگی مردم ایران در نواحی و اقوام و بعضاً گروه‌های مختلف در کتاب‌ها وجود دارند. اما طبعاً نیاز داریم با توجه به تحولات و تغییرات انجام شده، مردم در فضای مجازی دسترسی بیشتری به مفاهیم مختلف زندگی فرهنگی خود داشته باشند و از آن مهم تر، خودشان درصدد نگارش این موارد برآیند.

او با اشاره به مثالی مطرح کرد: فرض کنید ما در حوزه پوشش، پارچه، غذا، هنر‌های دستی در هر ناحیه فرهنگی ایران صد‌ها اثر و کار و روش و ایده داریم. مثلاً در غرب ایران، یک نوع سرپوش خاص وجود دارد که به آن گلونی گفته می‌شود. اگر افراد درمورد آن چیزی ندانند به محض اطلاع پیدا کردن از آن می‌توانند در هر حوزه موردنظر خود مثل فیلم، سناریو و... استفاده کنند.

دبیر شورای فرهنگ عمومی کشور با اشاره به راه اندازی ویکی ایرانی تصریح کرد: ما از ایده و فناوری ویکی استفاده کرده و یک ویکی ایرانی تحت عنوان فرهنگ شناخت راه انداخته ایم که نامش فارسی است و همه مردم در استان‌های مختلف می‌توانند مداخل جدیدی بگذارند و از طرفی، ما هم سعی می‌کنیم مداخل جدیدی را از اساتید بگیریم و در آن بگذاریم و آموزش آن براحتی در تارنما آموزش داده شده است و مردم می‌توانند آن را ببینند و خودشان چه براساس کتاب‌هایی که در اختیار دارند و چه طبق آن چه که از بزرگتر‌ها و نسل قدیمی‌تر یاد گرفته اند می‌توانند این کار را انجام دهند.

امامی ادامه داد: مثلاً یک نوع غذایی که در دهه ماه محرم در شهر شوشتر استان خوزستان طبخ می‌شود. این باید توسط مردم بومی آن جا توضیح داده شود که چه غذایی است؟ و ما هم از طریق ویرایشی که در دبیرخانه شورای فرهنگ عمومی کشور در استان‌ها و کشور انجام می‌دهیم تلاش می‌کنیم این مقاله عمومی و معرفی در دسترس مردم قرار بگیرد. هرچند که اغلب مردم با مقوله ویکی پدیا آشنایی دارند؛ به طوری که گاهی اولین جست و جوی افراد به ویکی پدیا ختم می‌شود و این را می‌توان از تحقیقات مدرسه‌ای هم متوجه شد و این موضوع تا جایی پیش رفته است که خیلی وقت‌ها دانشجویان هم از طریق ویکی پدیا اقدام به نوشتن پژوهش خود می‌کنند. از اینرو، با توجه به این که ما نمی‌توانیم جلوی این موضوع را بگیریم. در نتیجه، بهتر است خودمان وارد حوزه تولید محتوا شویم و در این میان، بنده معتقد هستم که این موضوع منجر به افزایش عدالت فرهنگی می‌شود.

دبیر شورای فرهنگ عمومی گفت: عدالت فرهنگی زمانی اتفاق می‌افتد که ما بتوانیم حق مطلب را ادا کنیم و مردم و فرهنگ خودمان بتوانند فرهنگمان را بنویسند.

امامی با اشاره به چگونگی عنوان گذاری روز‌های سال در تقویم تصریح کرد: همه ایرانی‌ها می‌توانند برای نامگذاری پیشنهادات خود را به شورای فرهنگ عمومی کشور ارائه کنند. زیرا تقویم حافظه ملی و تاریخی است و رویداد‌ها را می‌سازد و در واقع، رویداد‌ها مشارکت و حرکت و هویت فرهنگی ما را می‌سازند. به همین دلیل، سامانه‌ای در حال آماده شدن است و از پیشنهادات نامگذاری از سوی مردم استقبال می‌کنیم و درمورد این موضوع، نگاه متوازن به هویت ملی ایران داریم و اساساً هویت ایرانی، اسلامی و انقلابی را مکمل یکدیگر می‌دانیم.

امامی افزود: اخیراً، نامگذاری‌هایی تکمیل شد، ولی متأسفانه، خوب مخابره نشدند. مثلاً درمورد شب یلدا که طبعاً خود ما آخرین شب پاییز را به این نام، نامگذاری کرده و مفهوم مهمانی و فرهنگ مهمانی را به آن اضافه کردیم. به دلیل این که در شرایطی هستیم که لااقل، سیاست گذاران ما باید بیشتر به این فرهنگ توجه کنند.

دبیر شورای فرهنگ عمومی یادآور شد: ما چیزی را از تقویم حذف نکردیم و آن چه داشتیم این بود که فرهنگ همسایه داری به عنوان یکی از آیین‌های اصیل به شمار می‌آمده و جزء آیین‌های دست ساخته و کاذب شب چهارشنبه سوری نبوده است و موضوع مهم ارتباط با همسایه‌ها و تکریم آن‌ها بسیار حائز اهمیت بوده است. چون همسایه‌ها ملجأ و پناه مردم هستند و به همین دلیل، با نامگذاری، سعی می‌کنیم بعضی از عرصه‌های فرهنگ عمومی که بعضاً مغفول بوده اند را یادآور شویم و اتفاقاً پیشنهاد مردمی بوده است چراکه هیچ روزی در طول سال، بیشتر از چهارشنبه سوری به آیین‌های ارتباط با همسایه نزدیک نیست. زیرا به شب عید نزدیک است و نه تنها در ایام نوروز بلکه در آیین‌های خانه تکانی در گذشته رسم بر این بوده است که همسایه‌ها به یکدیگر کمک می کردند و اساساً تکریم همسایه به عنوان یک اخلاق ایرانی و اسلامی به معنای ضایع نکردن حقوق همسایه است برای این که او را عضو خانواده و حتی عزیزتر از خانواده خود بدانیم و با او در ارتباط و تعامل باشیم.