تنفس 25 روز هوای آلوده طی دی‌ماه سال جاری در تهران
طی دی‌ماه سال جاری تهرانی‌ها پنج روز هوای قابل قبول، 20 روز هوای ناسالم برای گروه‌های حساس و پنج روز هوای ناسالم تنفس کردند.
بر اساس اعلام شرکت کنترل کیفیت هوای تهران آلاینده شاخص هوا در دی‌ماه سال جاری ذرات معلق کوچک‌تر از 2.5 میکرون بود. کمینه شاخص ثبت شده برای آلاینده ذرات معلق کمتر از 2.5 میکرون طی این مدت عدد 69 و بیشینه آن عدد 167 بود.
طی دی‌ماه سال گذشته تهرانی‌ها 17 روز هوای قابل قبول، 11 روز هوای ناسالم برای گروه‌های حساس و دو روز هوای ناسالم تنفس کردند. ذرات معلق کمتر از 2.5 میکرون آلاینده شاخص هوای پایتخت بود. کمترین شاخص ثبت شده برای آلاینده ذرات معلق کوچک‌تر از 2.5 میکرون طی این مدت عدد 51 و بیشترین آن عدد 155 را نشان می‌داد.
دی‌ماه سال 1401، هوای پایتخت 12 روز برای تمامی گروه‌ها و هفت روز برای گروه‌های حساس آلوده بود. تهرانی‌ها طی این بازه زمانی 11 روز هوای قابل قبول تنفس کردند. طی اولین ماه زمستان سال 1401 هم ذرات معلق کمتر از 2.5 میکرون آلاینده شاخص و بیشترین میزان ثبت شده از این آلاینده 173 و کمترین آن 67 بود.
آمار شرکت کنترل کیفیت هوا تهران درباره وضعیت آلودگی هوای تهران طی دی‌ماه سال 97 تا 1400 نشان می‌دهد کیفیت هوای تهران طی دی‌ماه سال 1400 نسبت به مدت مشابه سال 99 تعداد روز‌های آلوده کمتری را داشت چراکه کیفیت هوای تهران طی دی سال گذشته 14 روز در وضعیت قابل قبول و 16 روز ناسالم در شرایط برای گروه‌های حساس قرار داشت، اما در دی‌ماه سال 99 کیفیت هوای تهران شش روز در وضعیت قابل قبول، 11 روز در شرایط آلوده برای گروه‌های حساس و 13 روز در وضعیت آلوده برای تمامی گروه‌ها بود.
آلاینده ذرات معلق کمتر از 2.5 میکرون علت آلودگی هوا طی 26 روز از دی‌ماه سال 1400 بود این در حالیست که دی‌ماه سال 99 نیز آلاینده شاخص هوای تهران برای 29 روز ذرات معلق کمتر از 2.5 میکرون بود.
طی اولین ماه زمستان سال 98 تهرانی‌ها 15 روز هوای قابل قبول، 14 روز هوای ناسالم برای گروه‌های حساس و یک روز هوای آلوده برای تمامی گروه‌ها را تنفس کردند. آلاینده شاخص دراین بازه زمانی 30 روز ذرات معلق کمتر از 2.5 میکرون بود.
دی ماه سال 97 ذرات معلق کمتر از 2.5 میکرون در تمامی روز‌های این ماه آلاینده شاخص بود. تهرانی‌ها در این ماه سه روز هوای پاک، 20 روز هوای قابل قبول و هفت روز هوای ناسالم برای گروه‌های حساس را تنفس کردند.
ذرات معلق کمتر از 2.5 میکرون، آلاینده شاخص هوای سرد
بر اساس مطالعات و تحقیقات دانشمندان، برای هر آلاینده یک حد مجاز تعریف می‌شود. ذرات معلق کمتر از 2.5 آلاینده شاخص هوای تهران در روز‌های سرد پایتخت است. این آلاینده دارای قطر 2.5 میکرون و یا کمتر هستند که تقریبا یک سی‌ام قطر موی انسان است و به عنوان ذرات ریز (fine) نیز شناخته می‌شوند. ترکیب شیمیایی ذرات بسته به محل، زمان و آب و هوا متفاوت است و منابع انتشار آن شامل انواع فعالیت‌های احتراقی (وسایل نقلیه موتوری، نیروگاهی، سوزاندن چوب، و غیره) و فرایند‌های صنعتی خاص می‌شود. این ذرات هم به‌طور مستقیم ساطع می‌شوند و هم به شکل آلاینده ثانویه در جو شکل می‌گیرند.
به‌طور کلی عمده‌ترین منابع انتشار ذرات معلق نیز احتراق سوخت مانند سوزاندن زغال سنگ و چوب، خودرو‌های دیزلی فاقد فیلتر دوده، فرایند‌های صنعتی و کشاورزی و انتشار از خودرو‌ها است. ذرات معلق عموما در ماه‌های سرد سال کیفیت هوا را تحت تاثیر قرار می‌دهند. مطالعات علمی متعدد درباره ذرات معلق نشان می‌دهد که قرار گرفتن در معرض این آلاینده باعث بروز مشکلات زیادی می‌شود. مرگ زودرس در مبتلایان به بیماری‌های قلبی و ریوی، بروز حملات قلبی غیرکشنده، ضربات قلب نامنظم، ابتلا به سرطان ریه، تشدید آسم، کاهش عملکرد ریه و افزایش علائم تنفسی مشکلاتی است که آلودگی هوا برای سلامت انسان ایجاد می‌کند.
شاخص کیفیت هوا شاخص کیفیت هوا (AQI) به شش دسته اصلی تقسیم‌بندی می‌شود. بر اساس این تقسیم‌بندی از عدد صفر تا 50 هوا پاک، از 51 تا 100 هوا سالم یا متوسط، از 101 تا 150 هوا ناسالم برای گروه‌های حساس، از 151 تا 200 هوا ناسالم برای همه گروه‌ها، از 201 تا 300 هوا بسیار ناسالم و از 301 تا 500 شرایط کیفی هوا خطرناک است.
گفتنی است در هوای پاک که با رنگ سبز نشان داده می‌شود، شرایط کیفیت هوا مناسب است و خطری برای سلامت انسان ندارد. در هوای سالم که به رنگ زرد شناخته می‌شود، کیفیت هوا قابل قبول و غلظت آلاینده‌ها کمتر از حدی است که بر سلامت انسان تاثیر منفی داشته باشد، اما در هوای ناسالم برای گروه‌های حساس که به رنگ نارنجی نشانه‌گذاری می‌شود، مقدار AQI بین 101 تا 150 قرار می‌گیرد که در نتیجه آن گروه‌های حساس اثرپذیری بیشتری از آلودگی هوا خواهند داشت.
در هوای ناسالم که به رنگ قرمز است، کلیه افراد جامعه در معرض مخاطرات ناشی از آلودگی هوا قرار می‌گیرند و حتی ممکن است گروه‌های حساس دچار عوارض شدیدتری شوند. افزون بر این در هوای بسیار ناسالم که به رنگ بنفش نشان داده می‌شود و عدد AQI بین 201 تا 300 قرار می‌گیرد، احتمال بروز عوارض جدی برای سلامت افراد جامعه افزایش می‌یابد.