توصیف قابل تأمل بیژن بیرنگ از مرحوم صفایی حائری / "روحانی زمینی" به روایت «برای پس از مرگم» + فیلم
بیژن بیرنگ کارگردان و فیلمساز، در بخشی از مستند "برای پس از مرگم" توصیف عجیبی از شخصیت مرحوم علی صفایی حائری را به زبان میآورد.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، مستند «برای پس از مرگم» به کارگردانی عبدالرضا نعمتالهی یکی از فیلمهایی بود که در شانزدهمین جشنواره سینما حقیقت به نمایش درآمد و با استقبال بسیار خوب مخاطبان روبهرو شد. این مستند این روزها اکران آنلاین را در شبکههای نمایش خانگی پشت سر میگذارد و در دسترس عموم مخاطبان قرار دارد.
این مستند درباره مرحوم علی صفایی حائری مشهور به "عین صاد" است. روحانی و عالمی که سخنرانیهایش هنوز هم پس از سالها مورد توجه بسیاری از مخاطبان قرار داشته و دست به دست میشود. صفایی حائری، روحانی است که نگاه متفاوتی به دین نسبت به روحانیت کلاسیک سنتی داشته و از این نظر در میان عموم مردم برجستگی خاصی دارد.
علی صفایی حائری متولد سال 1330 در شهر قم است؛ از سن 13 سالگی شروع به تحصیل علوم دینی و حوزوی میکند. او دروس سطح حوزه را در کمتر از 4 سال، به پایان رساند و «مکاسب» را نزد اساتیدی همچون محمد فاضل لنکرانی فرا گرفت. صفایی حائری در کنار دروس حوزوی، به مطالعه ادبیات و فراگیری آن نیز علاقه زیادی داشت؛ به طوری که در خاطراتش مینویسد: "شاید سیزده ساله بودم که داستانهای صادق هدایت را تمام کردم. داستانهایی که درد و رنج انسان را مشخص میساخت و پوچی و بنبست او را نشان میداد."
سوژه این فیلم مستند پرتره، به قدری جذاب و گیرا است که مخاطبان پس از دیدن این مستند بلند، دقایقی به فکر فرو رفته و درباره سوژه این مستند تأمل بیشتری بکنند. مستند «برای پس از مرگم» با جسارت به سمت یک شخصیت مهم و مؤثر رفته و غبار از سیمایی زدوده که در حوزه علم و عرفان و معرفت، صاحب نام بوده است. این فیلم، روایتی دقیق و صریح از زبان کسانی دارد که صفایی حائری را از نزدیک میشناختند و با او ارتباط داشتند. انتخاب این مصاحبهشوندهها باعث شده تا فیلم به خوبی بتواند حرفش را به مخاطب بزند و چهره واقعی و اندیشههای این اندیشمند را به درستی به مخاطبان بشناساند.
«برای پس از مرگم» نخستین تلاش سینمای مستند برای روایت زندگی عالمی است که کسانی که او را از نزدیک میشناختند، صفت "روحانی زمینی" را به او میدهند. از جمله افرادی که مقابل دوربین کارگردان این اثر، عبدالرضا نعمتالهی نشستند و درباره صفایی حائری سخن گفتند میتوان به محمدمهدی عسگرپور، منوچهر محمدی، نادر طالبزاده، علیرضا داودنژاد، خسرو باقری، بیژن بیرنگ، عبدالمجید معادیخواه، منیره صفایی، فروغ احراری، محسن بغدادی و... اشاره کرد.
یکی از چهرههایی که در این مستند درباره علی صفایی حائری سخن میگوید، بیژن بیرنگ است. او توصیف قابل تأملی درباره این اندیشمند داشته و میگوید: "یک روز برفی را در نظر بگیرید؛ شما صبح از خواب بیدار میشوید و میبینید که برف زیبایی همهجا را فرا گرفته است. هیچ کسی هم در خیابانها راه نرفته است. وقتی مردم از خانههایشان بیرون میآیند و روی برفها راه میروند، جای پایشان روی برفها باقی میماند. سپس آفتاب بالا میآید و برفها آب میشود. بنابراین هیچ جای پایی را نمیبینید، اما وقتی جلوتر میروید میبینید برخی از پاها هستند که به زمین رسیده و جای پایشان روی زمین هم مانده است. این افراد، همانهاییاند که جای پاهای عمیق در زندگی برای مردم باقی میگذارند. اکثر آدمها اصلاً جا پا ندارند اما آقای صفایی حائری جا پا دارد!"