توصیه‌های بهداشتی و اخلاقی لقمان حکیم به مسافران

به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو، هر سفر مقدمات و آدابی دارد که باید نسبت به انجام آن‌ها اهتمام داشت؛ چرا که سفر با مشقت همراه است و هرگونه اهمال‌کاری می‌تواند سفر را برای مسافران تبدیل به عذاب کند. لقمان حکیم که یک سوره از قرآن به نام ایشان اختصاص دارد و خداوند بخشی از توصیه‌های وی به فرزندش را در آیاتی از این سوره آورده است، توصیه‌هایی نسبت به سفر دارد که امام صادق علیه‌السلام با علم لدنی خویش این توصیه‌ها را بیان می‌کنند. امام فرمود لقمان در اندرز به فرزندش گفت: یا بُنَیَ، سافِر بِسَیفِکَ و خُفِکَ و عِمامَتِکَ و خِبائکَ و سِقائکَ و خُیُوطِکَ و مِخرَزِکَ؛ یعنی فرزندم، با شمشیر و کفش و عمامه و چادر (خیمه) و مشک آب و نخ و سوزن و درفش خود مسافرت کن. برداشتن شمشیر برای مقابله با راهزنان و دشمنان احتمالی بود و اکنون با امنیت جاده‌ها و راه‌ها مصداق ندارد. پوشیدن کفش مناسب از توصیه‌هایی است که پزشکان بسیار بر آن تأکید دارند. بسیاری افراد به دلیل عدم پوشیدن کفش مناسب دچار عوارض دردناکی می‌شوند. عمامه در گذشته نیز دارای خواص زیادی بود به گونه‌ای که در سرما انسان را از سرمای شدید و در گرما از نور آفتاب و در گرد و غبار از ورود خاک به چشم و دهان محافظت می‌کرد. اکنون چفیه سر کردن همین کارکرد را می‌تواند داشته باشد. انواع کلاه‌های نقاب‌دار هم برای جلوگیری از آفتاب‌سوختگی مناسب است. سایر ابراز‌ها مثل خیمه یا چادر و همراه داشتن آب و نخ و سوزن به ویژه در سابق که وسایل نقلیه به شکل فعلی نبود، ضرورت زیادی داشت. بعد در ادامه روایت فرمود «و تَزَوَد مَعکَ مِنَ الأدوِیَهِ ما تَنتَفِعُ بهِ أنتَ و مَن مَعَکَ»؛ یعنی «و داروهایی که به کار تو و همراهانت می‌آید با خود بردار.» نکته ظریف این بند از روایت این است که علاوه بر برداشتن دارو‌های خود، به فکر دیگران هم باش؛ «مَن مَعَکَ» یعنی هرکه همراه توست؛ از خانواده گرفته تا دوستان. در فراز دیگر فرمود «و کُن لأَِصحابِکَ مُوافِقا الا فی مَعصیَهِ الله»؛ یعنی «با همسفرانت سازگار باش، مگر آنجا که پای معصیت خدا در میان باشد.» موافق بودن با همسفران یعنی بدقلقی نکردن و ساز مخالف نزدن. گاهی افراد در یک مسافرت جمعی می‌توانند از خیلی از خواسته‌های خود کوتاه بیایند و با جمع همراهی کنند.