توصیه‌های مقام معظم رهبری برای شبهای قدر
شبهای قدر شبهای رفتن به محضر قرآن و استغفار و انابه‌ی به سوی خداست؛ رهبر معظم انقلاب اسلامی در مورد این شبها توصیه‌هایی خاص به ملت ایران داشته‌اند.
سرویس سیاست مشرق - در آستانه‌ی شبهای قدر که مهمترین شبهای ماه مبارک و شب نزول قرآن است؛ توجه به توصیه‌های معلم قرآن، حضرت آیت الله خامنه‌ای در باب این شبها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. مقام معظم رهبری در آستانه‌ی شبهای قدر در سال 1376 در خطبه‌های نماز جمعه توصیه‌های مهمی به ملت ایران در باب این شبهای عزیز داشتند که بازخوانی آنها در آستانه‌ی شب قدر می‌تواند برای ما مفید باشد:
«شب قدر، فرصتی برای رو به خدا آوردن؛ شب قدر، فرصتی برای مغفرت و عذرخواهی است. از خدای متعال عذرخواهی کنید. حال که خدای متعال به من و شما میدان داده است که به سوی او برگردیم، طلب مغفرت کنیم و از او معذرت بخواهیم، این کار را بکنیم، والا روزی خواهد آمد که خدای متعال به مجرمین بفرماید: «لایؤذن لهم فیعتذرون»[1]. خدای نکرده در قیامت، به ما اجازه‌ی عذرخواهی نخواهند داد. به مجرمین اجازه نمی‌دهند که زبان به عذرخواهی باز کنند؛ آن‌جا جای عذرخواهی نیست. این‌جا که میدان هست، این‌جا که اجازه هست، این‌جا که عذرخواهی برای شما درجه می‌آفریند، گناهان را می‌شوید و شما را پاک و نورانی می‌کند، از خدای متعال عذرخواهی کنید. این‌جا که فرصت هست، خدا را متوجه به خودتان و لطف خدا و نگاه محبت الهی را متوجه و شامل حال خودتان کنید. «فاذکرونی اذکرکم»[2]؛ مرا به یاد آورید، تا من شما را به یاد آورم.
در همان لحظه‌ای که شما دلتان را متوجه خدای متعال و خدا را در دل خودتان حاضر می‌کنید و به یاد خدا می‌افتید، خدای متعال در همان لحظه، چشم لطف و مهر و عطوفتش متوجه شماست؛ دست لطف و بذل و بخشش او به سوی شما دراز است. خدا را به یاد خودتان بیندازید، والا روزی خواهد رسید که خطاب الهی به سمت گناهکاران می‌آید که «انا نسیناکم»[3]؛ ما شما را فراموش کردیم، ما شما را به دست فراموشی سپرده‌ایم، بروید! عرصه‌ی قیامت این‌گونه است.
امروز که خدای متعال اجازه داده است که شما به زاری، تضرع و گریه بپردازید، دست ارادت به سوی او دراز کنید، اظهار محبت نمایید و اشک صفا و محبت را از دل گرم خودتان به چشمهایتان جاری سازید. این فرصت را مغتنم بشمارید، والا روزی هست که خدای متعال به مجرمین بفرماید: «لاتجأروا الیوم»؛ بروید، زاری و تضرع نکنید، فایده‌ای ندارد: «انکم منا لاتنصرون»[4]. این فرصت، فرصت زندگی و حیات است که برای بازگشت به خدا در اختیار من و شماست و بهترین فرصتها ایامی از سال است که از جمله‌ی آنها ماه مبارک رمضان است و در میان ماه مبارک رمضان، شب قدر!
شب قدر هم در میان این سه شب است. طبق روایتی که مرحوم «محدث قمی» نقل می‌کند، سؤال کردند که کدام یک از این سه شب - یا دو شب بیست‌ویکم و بیست‌وسوم - شب قدر است؟ در جواب فرمودند: چقدر آسان است که انسان، دو شب - یا سه شب - را ملاحظه‌ی شب قدر کند. چه اهمیت دارد بین سه شب مردد باشد.[5] مگر سه شب چقدر است؟ کسانی بوده‌اند که همه‌ی ماه رمضان را از اول تا آخر، شب قدر به حساب می‌آوردند و اعمال شب قدر را انجام می‌دادند! قدر بدانید.
ملتی که دل خود را با خدای خود این‌گونه صاف کند که درِ خانه‌ی خدا برود، از خدا صادقانه بخواهد و به خدا صادقانه پناه ببرد، هرگز بدبخت و روسیاه نخواهد شد؛ دچار فساد، دچار ذلت، اسیر دشمن و دچار اختلاف داخلی نخواهد شد. آنچه از این بدبختیها بر سر ملتها می‌آید، «فبما کسبت ایدیکم»[6]؛ بر اثر کوتاهیها، غفلتها، گناهان و فسادهایی است که خودمان برای خودمان درست می‌کنیم! کسی که درِ خانه‌ی خدا می‌رود، خود را یک قدم به عصمت و به حفظ و نگهداری از گناه نزدیک می‌کند.»[7]
[1] سوره مبارکه المرسلات آیه 36: (وَلا یُؤذَنُ لَهُم فَیَعتَذِرونَ) ترجمه: و به آنها اجازه داده نمی‌شود که عذرخواهی کنند!
[2] سوره مبارکه البقره آیه 152: (فَاذکُرونی أَذکُرکُم وَاشکُروا لی وَلا تَکفُرونِ) ترجمه: پس به یاد من باشید، تا به یاد شما باشم! و شکر مرا گویید و (در برابر نعمتهایم) کفران نکنید!
[3] سوره مبارکه السجده آیه 14: (فَذوقوا بِما نَسیتُم لِقاءَ یَومِکُم هذا اِنا نَسیناکُم وَذوقوا عَذابَ الخُلدِ بِما کُنتُم تَعمَلونَ) ترجمه: و به آنها می‌گویم: بچشید (عذاب جهنم را)! بخاطر اینکه دیدار امروزتان را فراموش کردید، ما نیز شما را فراموش کردیم؛ و بچشید عذاب جاودان را به خاطر اعمالی که انجام می‌دادید!
[4] سوره مبارکه المؤمنون آیه 65: (لا تَجأَرُوا الیَومَ اِنَکُم مِنا لا تُنصَرونَ) ترجمه: اما به آنها گفته می‌شود: امروز فریاد نکنید، زیرا از سوی ما یاری نخواهید شد!
[5] الکافی، شیخ کلینی ج 4 ص 156ح 2؛ تهذیبالأحکام، شیخ طوسی ج 3 ص 58؛ منلایحضرهالفقیه، شیخ صدوق ج: 2 ص 159؛ مفاتیح الجنان، شیخ عباس قمی ص 226. یکی از این روایات چنین است: کُنتُ عِندَ أَبِی عَبدِ اللَهِ ع فَقَالَ لَهُ أَبُو بَصِیر جُعِلتُ فِدَاکَ اللَیلَهُ الَتِی یُرجَی فِیهَا مَا یُرجَی فَقَالَ فِی اِحدَی وَ عِشرِینَ أَو ثَلَاث وَ عِشرِینَ قَالَ فَاِن لَم أَقوَ عَلَی کِلتَیهِمَا فَقَالَ مَا أَیسَرَ لَیلَتَینِ فِیمَا تَطلُبُ قُلتُ فَرُبَمَا رَأَینَا الهِلَالَ عِندَنَا وَ جَاءَنَا مَن یُخبِرُنَا بِخِلَافِ ذَلِکَ مِن أَرض أُخرَی فَقَالَ مَا أَیسَرَ أَربَعَ لَیَال تَطلُبُهَا فِیهَا قُلتُ جُعِلتُ فِدَاکَ- لَیلَهُ ثَلَاث وَ عِشرِینَ لَیلَهُ الجُهَنِیِ فَقَالَ اِنَ ذَلِکَ لَیُقَالُ قُلتُ جُعِلتُ فِدَاکَ اِنَ سُلَیمَانَ بنَ خَالِد رَوَی فِی تِسعَ عَشرَهَ یُکتَبُ وَفدُ الحَاجِ فَقَالَ لِی یَا أَبَا مُحَمَد وَفدُ الحَاجِ یُکتَبُ فِی لَیلَهِ القَدرِ وَ المَنَایَا وَ البَلَایَا وَ الأَرزَاقُ وَ مَا یَکُونُ اِلَی مِثلِهَا فِی قَابِل فَاطلُبهَا فِی لَیلَهِ اِحدَی وَ عِشرِینَ وَ ثَلَاث وَ عِشرِینَ وَ صَلِ فِی کُلِ وَاحِدَه مِنهُمَا مِائَهَ رَکعَه وَ أَحیِهِمَا اِنِ استَطَعتَ اِلَی النُورِ وَ اغتَسِل فِیهِمَا قَالَ قُلتُ فَاِن لَم أَقدِر عَلَی ذَلِکَ وَ أَنَا قَائِم قَالَ فَصَلِ وَ أَنتَ جَالِس قُلتُ فَاِن لَم أَستَطِع قَالَ فَعَلَی فِرَاشِکَ لَا عَلَیکَ أَن تَکتَحِلَ أَوَلَ اللَیلِ بِشَیء مِنَ النَومِ اِنَ أَبوَابَ السَمَاءِ تُفَتَحُ فِی رَمَضَانَ وَ تُصَفَدُ الشَیَاطِینُ وَ تُقبَلُ أَعمَالُ المُؤمِنِینَ نِعمَ الشَهرُ رَمَضَانُ کَانَ یُسَمَی عَلَی عَهدِ رَسُولِ اللَهِ ص المَرزُوق
[6] سوره مبارکه الشوری آیه 30: (وَما أَصابَکُم مِن مُصیبَه فَبِما کَسَبَت أَیدیکُم وَیَعفو عَن کَثیر) ترجمه: هر مصیبتی به شما رسد بخاطر اعمالی است که انجام داده‌اید، و بسیاری را نیز عفو می‌کند!
[7] بیانات در خطبه‌های نمازجمعه در تاریخ 1376/10/26