سه‌شنبه 6 آذر 1403

جزئیات فنی سوءاستفاده میلیونی از شماره مردم برای رای به «برنده باش»

وب‌گاه تابناک مشاهده در مرجع
جزئیات فنی سوءاستفاده میلیونی از شماره مردم برای رای به «برنده باش»

اینکه فردی هک کند و دقیقا کد را بداند و مطلع باشد که با چه مکانیسمی باید دستور بزند و دستور هم در سیستم بنشیند، احتمال چنین فرضیه‌ای را بسیار سخت می‌کند. ما در بررسی USSD می‌دیدیم. ماجرا این است که دیتابیس شماره تلفن مردم را وارد سیستم کرده‌اند. تراکنش از سوی کاربر هم نبوده است، چون اگر از سوی کاربر بود، این ماجرا پیش می‌آمد. در گذرگاه USSD ما آن را مشاهده کردیم.

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات جزئیات فنی سوءاستفاده میلیونی از شماره مردم برای رای به «برنده باش» را تشریح کرده است؛ جزئیاتی که نشان می‌دهد برخلاف ادعای مطرح شده توسط دبیر جشنواره جام جم، سیستم رای‌گیری هک نشده، بلکه به صورت سازمان یافته از سوی شرکت متولی، این اقدام دارای ابعاد مجرمانه انجام شده و بدین ترتیب انتظار می‌رود برخورد سریع و سخت با آمرین و عاملین این اقدام صورت پذیرد و ذینفعان این تقلب نیز از کنداکتور تلویزیون حذف شوند.

به گزارش «تابناک»؛ پس از افشاگری وزیر ارتباطات درباره ابعاد عظیم تقلب در نظرسنجی صداوسیما برای انتخاب بهترین برنامه تلویزیون و تلاش مسئولین سازمان صداوسیما برای انداختن توپ تخلف به زمین وزارت ارتباطات، وزیر ارتباطات افشاگری تازه‌ای کرده که نشان می‌دهد تقلب در آرای مردمی بر خلاف گفته مسئولان صداوسیما، نه یک روز بلکه طی سه روز مداوم رخ داده است. این اتفاق با سکوت مسئولان صداوسیما همراه شد اما وزیر ارتباطات به افشاگری خود تداوم بخشید و جزئیات فنی این تقلب که نشان می‌دهد این اقدام نه بر اثر تحرکاتی نظیر هک بلکه بر اثر اقدام سازمان یافته رخ داده است.

محمدجواد آذری جهرمی در تشریح نحوه این اقدام به همشهری گفته است: «اعلام کردند که سیستم رأی‌گیری هک شده و دیتاسنتر آرا را ایزوله کرده‌اند. بررسی‌های ما اما نشان می‌داد که خیلی بعید است هک صورت گرفته باشد. افرادی که کارشناس هستند، می‌دانند که در هک در مدت زمان کوتاهی که نفوذ انجام شده، فرد می‌تواند دسترسی مثلا به اطلاعاتی پیدا کند یا دیتابیس را تخریب کند. اما اینکه فردی هک کند و دقیقا کد را بداند و مطلع باشد که با چه مکانیسمی باید دستور بزند و دستور هم در سیستم بنشیند، احتمال چنین فرضیه‌ای را بسیار سخت می‌کند. ما در بررسی USSD می‌دیدیم. ماجرا این است که دیتابیس شماره تلفن مردم را وارد سیستم کرده‌اند. تراکنش از سوی کاربر هم نبوده است، چون اگر از سوی کاربر بود، این ماجرا پیش می‌آمد. در گذرگاه USSD ما آن را مشاهده کردیم.»

بیشتر بخوانید

وزیر ارتباطات تاکید کرده است: «وقتی که مشترک کد ستاره را می‌گیرد، فارغ از اینکه عدد بعد آن چه باشد، به سمت گذرگاهی در اپراتور تلفن همراه یا اصطلاحا USSD Gateway هدایت می‌شود. بعد از اینکه اطلاعات به این گذرگاه می‌رسد، این گیت‌وی مثل یک مسیریاب عمل می‌کند و براساس کدی که بعد از ستاره گرفته شده، بسته‌ها به سمت کد مورد اشاره هدایت می‌شوند. بعد از این کد دستوری می‌تواند مربع بیاید که به‌معنای خاتمه دستور است یا می‌تواند یک ستاره دیگر بیاید. ستاره بعدی به‌معنای آن است که شرکت دارنده کد دستوری دارای زیرمجموعه‌هایی است و آن هم می‌تواند به‌عنوان مسیریاب عمل کرده و اطلاعات را برای نفر یا بخش بعدی ارسال کند.»

او ادامه داد: «ما در این قضیه رأی‌گیری آنلاین، سه گذرگاه را شاهد بودیم. یکی خود ستاره 3 که کد دستور اصلی بوده است و بعد ستاره بعدی که به سمت سیستم نظرسنجی که در سازمان صدا‌و‌سیما مستقر است، می‌رود. ما آمار این 3 گیت‌وی را کنار هم گذاشتیم. آمار اپراتورها همان تصویر اولی بود که ابتدا منتشر شد و مردم دیده‌اند که نشان‌دهنده روند و سیر معمولی است. به‌صورت معمول وقتی برنامه‌ها پخش می‌شود، این روند به پیک می‌رسد و زمانی که خبری از پخش نیست، سیر عادی دارد.»

آذری جهرمی خاطرنشان کرد: «آن چیزی که وارد سیستم رأی‌گیری شده هم بررسی کردیم. وقتی سیستم رأ‌ی‌گیری دریافتی دارد، به مشترک پیامک می‌زند. این همان پیامک‌هایی است که عده زیادی از مردم با انتشار آنها گلایه داشتند که رأی نداده‌اند اما چنین پیامک‌هایی را دریافت کرده‌اند. این اطلاعات را هم ما دریافت کردیم و در قیاس با اطلاعات دریافت‌شده از درگاه ستاره 3 قرار دادیم. مشخصا معلوم بود که دستکاری اطلاعات در درگاه ستاره 3 صورت گرفته است؛ یعنی حجم زیادی از داده و اطلاعات ناگهان وارد شده و جایگزین داده‌های واقعی شده است. آرایی هم که داده شده، مشخص شد که برای یک برنامه است.»

بیشتر بدانید

او درباره گستردگی زمانی این تقلب گفت: «این اتفاقات چون در ابتدا تنها برای 24 ساعت گذشته‌اش بررسی شد، آمار را فقط برای آن روز داشتیم اما بعد که روزهای قبلی را هم بررسی کردیم، مشخص شد که این روند از سه روز قبل از ماجرا ادامه داشته و هدف هم یک برنامه خاص بوده است. اطلاعات فنی بیشتری باید استخراج شود و به پلیس ارائه شود. باید مشخص شود انگیزه‌ها چه بوده، چه فرد یا افرادی این دستکاری را انجام داده است. این مباحثی است که پلیس باید به آن رسیدگی کند، اما مسئله مشخص این است که آرای مردم دستکاری شده است.»

جزئیات فنی سوءاستفاده میلیونی از شماره مردم برای رای به «برنده باش» 2