جزئیات نحوه درخواست بررسی حوادث ناشی از کار

به گزارش خبرنگار اجتماعی شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ حوادث ناشی از کار یکی از اتفاقاتی است که برای کارگران در محیط‌های صنعتی و کارخانجات اتفاق می‌افتد. حوادث ناشی از کار صرفا در محیط‌های صنعتی رخ نمی‌دهد، بلکه در محیط‌های اداری نیز امکان وقوع دارند و ممکن است به کارمندان نیز از این بابت خسارت وارد شود، در واقع با وقوع حادثه کار، 2 نفر به صورت عمده درگیر هستند: کارگر و کافرما. هر یک از این دو نفر پس از وقوع حادثه ناشی از کار وظایفی دارد که باید به آن عمل کند.

حادثه ناشی از کار به چه معناست؟

حوادث ناشی از کار به حوادثی گفته می‌شود که در حین انجام وظیفه و همچنین به سبب آن برای کارگر یا شخص بیمه شده اتفاق می‌افتد. حین انجام وظیفه یعنی زمانی که کارگر یا شخص بیمه شده در کارگاه یا محوطه کاری مشغول به کار و فعالیت باشد یا آن که در خارج از محیط کاری به دستور کارفرما در حال انجام ماموریتی باشد. زمان‌هایی که بیمه شده به بیمارستان برای معالجه درمانی مراجعه می‌کند یا در راه بازگشت از کارگاه به خانه است نیز جز زمان انجام وظیفه او حساب می‌شود. البته شرطی وجود دارد و آن شرط این است که کارگر در زمان رفت و برگشت عادی به کارگاه دچار حادثه شده باشد. علاوه بر آن زمانی که کارگر در هنگام حادثه تلاش می‌کند سایر بیمه شدگان را نجات دهد و در این راستا دچار حادثه شود نیز حادثه ناشی از کار محسوب می‌شود. حادثه ناشی از کار ممکن است انواع مختلفی داشته باشد که می توان به داخل شدن اجسام در بدن، سقوط کردن و لغزیدن، داخل شدن اجسام در چشم، ضرب خوردگی، گیر کردن داخل یا بین اشیا، سقوط اشیا، سوختگی، برق گرفتگی، حوادث ناشی از مواد سوزان، تصادف با وسیله نقلیه، حوادث ناشی از جابجا کردن اشیا، حوادث ناشی از ابزار ماشینی، شکستگی اعضا ریزش و ماندن زیر آوار، تصادف با اجسام مختلف، انفجار و آتش سوزی، بریدگی و قطع اعضا و حوادث ناشی از ابزار دستی اشاره کرد.

مسئولیت کیفری حوادث ناشی از کار برعهده چه کسی است؟

بازرسان متخصص و کارشناسان رسمی دادگستری باید از حادثه رخ داده گزارشی تهیه کنند و در نهایت دادگاه با توجه به این گزارش، رای نهایی را مبنی بر اینکه مسئولیت کیفری بر عهده چه کسی است، صادر خواهد کرد. در ماده 95قانون کار، مقرر شده است که کارفرما وظیفه دارد ضوابط فنی و بهداشتی را در محیط کار را رعایت کند. در صورتی که کارفرما این ضوابط را رعایت نکند، هر حادثه‌ای که بر اثر عدم رعایت این ضوابط رخ دهد، مسئولیت آن بر عهده کارفرما است. بنابراین در چنین شرایطی این کارفرما است که مسئولیت کیفری و مدنی وقوع حادثه را برعهده دارد. همچنین باید این نکته را نیز خاظر نشان کرد که در چنین مواقعی کارفرما علاوه بر آنکه باید دیه زیان دیده و جریمه‌های مربوطه را پرداخت کند، مبلغی را نیز تحت عنوان خسارت به صندوق تامین اجتماعی بپردازد. این هزینه برای پرداخت مستمری یا غرامت نقص عضو به زیان دیده است. کارفرمایی که ضوابط و مقررات لازم را در کارگاه یا محیط کاری رعایت نمی‌کند، متخلف شناخته شده و مسئولیت کیفری حبس یا پرداخت جزای نقدی برعهده دارد.

نحوه درخواست بررسی حوادث ناشی از کار

دکارگری که از بروز یک حادثه ناشی از کار زیان و خسارت دیده است این امکان را دارد که اقدام به طرح شکایت علیه کارفرما یا سایر مسئولان کند. برای این کار لازم است اقداماتی را انجام دهد که به شرح زیر است: برای آن که زیان دیده بتواند درخواست بررسی حادثه ناشی از کار را بدهد، لازم است در ابتدا خودش و یا اگر فوت کرده اولیای دم او به دفتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کرده و شکواییه یا دادخواستی تنظیم کنند.

بعد از تنظیم شکواییه یا دادخواست بررسی حادثه ناشی از کار، این دادخواست به مرجع قضایی صالح فرستاده می‌شود تا توسط قاضی مورد بررسی قرار بگیرد.

بعد از آن که پرونده از سوی قاضی مورد بررسی قرار گرفت، حال زیان دیده باید به کلانتری رفته و پرونده تشکیل دهد و نظریه اداره کار و تامین اجتماعی و همچنین نظریه پزشکی قانونی را دریافت کند. پس از آن که کلانتری نامه‌ای مبنی بر تشکیل پرونده صادر نمود، شخص زیان دیده باید آن نامه را به بازرس اداره کار بدهد و درخواست خود را مبنی بر بازرسی صحنه حدثه ناشی از کار و ثبت شهادت شاهدان ارائه دهد.

چه مدارکی برای بررسی حوادث ناشی از کار مورد نیاز است؟

نکته حائز اهمیتی که وجود دارد این است که کارگرانی که می‌خواهند درخواست بررسی وقوع حادثه ناشی از کار را بدهند و درخواست آن‌ها به درستی مورد بررسی قرار بگیرد، لازم است جریان وقوع حادثه و کیفیت آن را مطابق با شیوه‌ای که در ماده 65قانون تامین اجتماعی بیان شده است، به سازمان تامین اجتماعی گزارش دهند. کارگران یا کارفرما این گزارش را باید بلافاصله پس از وقوع حادثه یا در مهلت متعارف اطلاع دهند، زیرا اگر حادثه در مهلت متعارف گزارش نشود، بازرسی و تحقیق نمی‌تواند به درستی انجام بگیرد و همین امر موجب ضایع شدن حق کارگر می‌شود. کارفرمایان باید به اهمیت این مسئله واقف باشند و برای آنکه مسئولیتی که برعهده آن‌هاست یعنی گزارش به موقع وقوع حادثه ناشی از کار را به درستی انجام دهند، فرم‌های مخصوصی در اختیار آن‌ها گذاشته می‌شود. این فرم‌ها، فرم گزارش حادثه است که در سه نسخه باید تنظیم شود. نسخه اول باید در مهلت قرر باید به سازمان تامین اجتماعی ارائه شود و نسخه دوم برای اخذ نظریه بازرس به اداره کار و امور اجتماعی ارائه شود و نسخه سوم نیز نزد کارفرما می‌ماند تا کارگر بتواند با استناد به آن از خدمات درمانی استفاده کند. مدارکی وجود دارد که با ارائه آن‌ها به بازرس فنی، وی می‌تواند با دقت بیشتری نوع حادثه را تشخیص داده و گزارش خود را تهیه کند. این مدارک عبارت است از: ارائه گزارش حادثه ارائه گزارش بازرس کار نظریه پزشکی قانونی گزارش مقامات انتظامی

در صورتی که حادثه ناشی از کار رخ داد، کارفرما چه وظایفی دارد؟

زمانی که حادثه ناشی از کار رخ می‌دهد، کارفرما وظایفی دارد که باید انجام دهد در غیر این صورت مسئول شناخته می‌شود. برای کارفرما درباره وقوع حادثه ناشی از کار دو وظیفه پیش‌بینی شده است: وظیفه اول: وظایفی است که در ماده 65 قانون تامین اجتماعی بیان شده است. به موجب این ماده: «کارفرما مکلف است اقدامات لازم اولیه را برای جلوگیری از تشدید وضع حادثه دیده به عمل آورد و مراتب را ظرف 3 روز اداری کتبا به اطلاع سازمان برساند...»

وظیفه دومی: که کارفرما به موجب قانون باید در صورت وقوع حادثه انجام دهد، در تبصره 1ماده 95قانون کار بیان شده است. این تبصره بیان می‌کند: «کارفرما یا مسئولان واحدهای موضوع ماده 85این قانون موظفند تمامی حوادث ناشی از کار را در دفتر ویژه‌ای که فرم آن از طریق وزارت کار و امور اجتماعی اعلام می‌گردد ثبت و مراتب را سریعا به صورت کتبی به اطلاع اداره کار و امور اجتماعی محل برسانند.» البته این مورد نیز باید در نظر داشت که زمانی که حوادث ناشی از کار رخ می‌دهد، به این معنا نیست که حتما کارفرما مقصر است. گاهی کارفرما تمامی اقدامات امنیتی لازم را انجام می‌دهد، تمام نکات فنی و بهداشتی را رعایت می‌کند و همچنین آموزش‌های لازم را به نیروی کار می‌دهد، اما این خود کارگر است که مقررات مربوطه را رعایت نکرده و حادثه‌ای به بار می‌آورد. در چنین حالتی کارفرما از مسئولیت مبری بوده و مسئولیتی از این بابت نخواهد داشت.

آیا کارگر می‌تواند برای ایام بیماری خود غرامت دستمزد دریافت کند؟

زمانی که کارگر به دلیل بیماری، از کار افتادگی موقت و غیره نتواند کار کند، به او وجوهی پرداخت می‌شود که به آن غرامت دستمزد می‌گویند. علت پرداخت این وجه این است که کارگر نمی‌تواند در این مدت کار کرده و حقوق دریافت کند، از همین رو این وجه به جای حقوق به آن‌ها پرداخت می‌شود.

شرایط لازم برای پرداخت اخذ غرامت دستمزد

کارگری که می‌خواهد غرامت دستمزد دریافت کند باید شرایطی داشته باشد که به شرح زیر است: کارگر از کار افتاده کلی نباشد. (برای از کار افتادگان کلی قوانین مجزایی تدوین شده است.) کارگر به پزشکی قانونی یا پزشک معتبر مراجعه کرده تا برای او گواهی استراحت صادر کنند. حادثه ناشی از کار یا بیماری کارگر، توانایی کار کردن را از وی برای مدت موقتی گرفته باشد. برای دریافت غرامت دستمزد، کارگر نباید به کار مشغول باشد و مزد دریافت کند. حادثه پیش آمده برای کارگر باید ناشی از انجام وظیفه شغلی باشد و کارفرما هم باید این موضوع را تایید کند.

میزان غرامت دستمزد چقدر است؟

تعیین میزان غرامت دستمزد به عوامل مختلفی بستگی دارد، به عنوان مثال در بند 3ماده 62 قانون تامین اجتماعی چنین آمده است غرامت دستمزد بیمه شده‌ای که همسر یا فرزند یا پدر یا مادر تحت تکفل باشد به میزان سه چهارم آخرین مزد یا حقوق روزانه او پرداخت می‌شود. بنابراین به موجب این بند متوجه می‌شویم اگر بیمه شده‌ای نتواند به صورت موقت کار کند و حقوق دریافت کنید، چنانچه افرادی را تحت تکفل خود داشته باشد چون هزینه مصرفی بالاتری دارد غرامت دستمزد بیشتری به او در مقایسه با سایر افرادی که کسی را حت تکفل ندارند، پرداخت می‌شود و غرامت دستمزد او برابر است با سه چهارم اخرین دستمزد یا حقوقی که به وی پرداخت می‌شد. در بند 4ماده فوق نیز غرامت دستمزد بیمه شده‌ای که کسی را تحت تکفل خود ندارد را برابر با دو سوم آخرین دستمزد یا حقوق او تعیین کرده است.

بیشتر بخوانید:

جزئیات کسر از حقوق کارگر توسط کارفرما

پرداخت بیمه وظیفه کارفرماست / شکایت کارگر از کارفرما درصورت عدم پرداخت حق بیمه

جزئیات حقوق کارگران کارواش در قانون کار / کارفرما حق پرداخت نکردن حقوق به کارگر را ندارد

اعتیاد کارگر در قانون کار / کارفرما حق اخراج کارگر درگیر اعتیاد را ندارد

جزئیات پرداخت حق اولاد به کارگران و کارمندان از سوی کارفرما

جزئیات شکایت کارگر از کارفرما بابت حقوق معوقه