جزییات چهار شرط تعلیق شدن یک کارگر یا کارمند در محل کار

به گزارش خبرنگار اجتماعی شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ شرکت‌ها یا کارگاه‌ها به دلایل متعددی امکان دارد، فعالیت کارگران را برای مدتی مشخصی به حالت تعلیق درآورد. علت این موضوع گاهی ممکن است از ناحیه کارفرما یا کد کارگاه یا از طرف کارگر ایجاد شود و صرفا موارد تعلیق قرارداد کار از طریق کارفرما نیست. وقوع برخی مسائل ممکن است ادامه قرارداد کار را برای مدت مشخصی در کارگاه از کارگران سلب کند و مانعی در اجرای تعهدات آن‌ها شود. تعلیق به معنای معلق شدن کار است که در صورت وقوع این شرایط، کارگر در طول مدت تعلیق از ادامه کار منع می‌شود و حقوقی نیز دریافت نمی کند.

تعلیق قرارداد کار به خاطر سربازی

یکی از مسائل پرتکرار که می‌تواند باعث تعلیق قرارداد کار شوند و قرارداد کار را برای مدتی مشخص به حالت تعلیق و توقف درآورد، شروع خدمت نظام وظیفه است که این امر برای آقایان اجباری بوده و کارگر در هنگام رسیدن به سن قانونی باید اقدام به حضور در پادگان‌های مختلف کشور کنند.

براساس ماده 19 قانون کار، قراردادهای کار کارگران به حالت تعلیق و توقف درآمده و کارگران دارای این شرایط قادر خواهند بود پس از اتمام دوره ضرورت نظام وظیفه، مجددا به کارگاه یا شرکت مورد نظر به جهت ادامه کار خود مراجعه کنند و موقعیت شغلی خود را ادامه دهند. قانون کار براساس همین ماده شرایط مورد نیاز بازگشت کارگر به محل کار را نیز بعد از اتمام دوره خدمت نظام وظیفه مورد بررسی قرار داده است.

طبق این ماده، کارگران حداکثر دو ماه پس از اتمام دوره خدمت سربازی، زمان دارند تا با مراجعه به کارگاه مورد نظر برای ادامه شروع کار خود اعلام آمادگی و اقدام کنید و قرارداد کار خود را از حالت تعلیق و توقف خارج کند.

چنانچه مراجعه کارگر به کارگاه در همین مدت معین شده صورت بگیرد، کارگر قادر خواهد بود، با همان شرایط گذشته و تحت شمول قرارداد قبلی در کارگاه مورد نظر مشغول به فعالیت شود. در حالت کلی در چنین مواقعی سه رویکرد متنوع ممکن است پیش روی کارگران و کارفرمایان قرار گرفته باشد.

 در حالت اول: امکان دارد که کارگر در مدت زمان تعیین شده (یعنی حداکثر 2 ماه) برای ادامه کار خود به کارگاه مورد نظر مراجعه ننماید و در کارگاه قبلی حاضر نشود. در این شرایط این موضوع در قانون کار به عنوان استعفای کارگر مطرح می گردد و کارگران قادرند مطابق قوانین مربوط به استعفا، از کارفرما حق سنوات خود را به ازای هر سال به مقدار یک ماه آخرین حقوق خود دریافت کنند.

در حالت دوم: در برخی مواقع کارگر پس از مراجعه به کارگاه قبل از دوران خدمت، دیگر آن شغل مورد نظر خود را در محل کار از دست داده و ممکن است وظیفه قبلی او دیگر تعریفی در آن کارگاه یا شرکت نداشته باشد. در چنین شرایطی کارفرمایان مکلف هستند عنوان شغل جدیدی مشابه با شرایط قبلی آن کارگر برای او در نظر گرفته و او در کارگاه بکارگیری کنند.

در حالت سوم: سومین و آخرین شرایط، وقوع بیماری برای کارگر از خدمت برگشته است که ممکن است در این مواقع پیش روی کارگران قرار بگیرد. عدم پذیرش کارگر توسط کارفرما در چنین شرایطی طبق قانون کار به‌منزله حکم اخراج کارگر خواهد بود. بنابراین با وقوع این شرایط نیز کارگر می‌تواند حق و حقوق قانونی خود را از کارفرما دریافت کند و آن‌ها را مطالبه کند.

یکی از رایجترین موارد تعلیق در قراردادهای کار که به دلیل شرایط خاص کارگران مشمول قانون کار به وجود می آید، بیماری آن ها است. به همین جهت است که به طبق ماده 74 قانون کار، دریافت مرخصی استعلاجی توسط کارگران پیش بینی شده است که با تایید سازمان تامین اجتماعی، جزیی از سوابق کار و از موارد بازنشستگی وی محسوب خواهد شد.

تعلیق قرارداد کار به دلیل بارداری زنان کارگر

در مورد کارمندان خانم، دلایل دیگری هم ممکن است موجب معلق شدن قرارداد کار شود. که از آن جمله می توان به بارداری یا وضع حمل زن اشاره کرد. بر اساس قانون، در زمان مرخصی بارداری یا مرخصی انجام زایمان، قرارداد کار به حال تعلیق در خواهد آمد و قاعدتا پس از وضع حمل و اتمام مرخصی، کارگران زن قادر خواهند بود به کار سابق خود باز گردند و در طول مدت مرخصی، از کمک هزینه زایمان نیز برخوردار باشند.

اخذ برخی از مرخصی‌ها مثل مرخصی تحصیلی برای افرادی که قصد ارتقای دانش خود را دارند، به مدت دو سال و با قابلیت تمدید دو سال دیگر و همچنین اخذ مرخصی های بدون حقوق و دستمزد نیز قرارداد کار را به حالت تعلیق در خواهد آورد و پس از اتمام مرخصی های ذکر شده، کارگر یا کارمند می تواند به کار خود بازگشته و مجددا مشغول به کار گردند.

تعلیق قرارداد کار به دلیل وضعیت خاص کارگاه

از دیگر شرایطی که ممکن است موجب تعلیق قرارداد کار شود و قرارداد کار کارگران را برای مدتی به حالت توقف درآورد، مربوط به شرایط حادث شده و وضعیت خود کارگاه است. در صورت به وجود آمدن حوادث قهریه و غیرقابل پیش‌بینی که با وقوع آن ها دیگر امکان کار کردن در کارگاه وجود نداشته باشد، قطعا کار برای مدتی زمانی که این شرایط برطرف شود به حالت تعلیق در خواهد آمد.

این مسئله ممکن است برای تمام محیط کارگاه یا برای قسمتی از آن که برخی کارگران در آنجا مشغول به فعالیت هستند به وجود آید. قانون کار در ماده 15 به بررسی کامل این موضوع پرداخته و در صورت وقوع چنین شرایطی اعلام به تعلیق قراداد کار کرده است.

در ماده 30 قانون کار نیز قانون‌گذار این حوادث قهری مانند زلزله و سیل و غیره را مورد بررسی قرار داده و به آن پرداخته است و کارفرمایان را الزام به فراهم آوردن شرایط مجدد کار برای کارگران پس از خاتمه حوادث قهریه کرده است. بدیهی است پس از مرتفع شدن عللی که به تعطیلی موقت کار منجر شده است یا رفع عواملی که به صورت شخصی مربوط به خود کارگر می باشد، قرارداد کار به وضعیت سابق بر آن برمی شود و کارگران با احتساب سابقه خدمت همچون بازنشستگی و افزایش دستمزد به همان شغل سابق اعاده می گردند.

لازم به ذکر است از آنجایی که کارگران در دوران تعلیق و توقف قرارداد برای کارفرما کاری انجام نمی دهند پس چنان‌چه خود کارفرما سبب و علت آن باشد، کارگر مستحق مطالبه خسارت از او خواهد بود. در غیر این شرایط تامین معاش کارگران بیکار شده، از سوی صندوق بیمه بیکاری و برعهده دولت خواهد بود. میزان مقرری بیکاری از زمان برقرار شدن آن برای بیمه‌شدگان متاهل یا مجرد و مطابق سابقه پرداخت حق بیمه حداقل شش و حداکثر پنجاه ماه تفاوت دارد ولی در هر صورت معادل 55 درصد مزد روزانه بیمه شده به وی تعلق خواهد گرفت، در واقع فرصت مراجعه کارگر پس از مرتفع شدن حالت تعلیق در فرض انجام خدمت وظیفه، حداکثر دو ماه و در سایر موارد حداکثر 30 روز خواهد بود. در چنین شرایطی اگر کارفرما از به کارگیری مجدد کارگر خودداری کند، در حکم اخراج کارگر می باشد.

مواد قانونی 15الی 20قانون کار در خصوص تعلیق قرارداد کار

ماده 15: «در مواردی که به دلیل قوه قهریه و یا بروز حوادث غیر قابل پیش‌بینی که وقوع آن، از اراده طرفین خارج باشد و تمام یا قسمتی از کارگاه تعطیل شود و انجام تعهدات کارگر یا کارفرما به طور موقت غیر ممکن باشد، قرارداد‌های کار با کارگران تمام یا آن قسمت از کارگاه که تعطیل می‌شود به حال تعلیق در خواهد آمد. تشخیص موارد فوق با وزارت کار و امور اجتماعی می باشد.»

ماده 16: «قرارداد کارگرانی که بر طبق این قانون از مرخصی تحصیلی یا دیگر مرخصی‌های بدون حقوق یا مزد استفاده می‌کنند، در طول مرخصی خود و به مدت دو سال به حال تعلیق در خواهد آمد.

تبصره - تمدید مرخصی تحصیلی برای دو سال دیگر امکان پذیر است.»

ماده 17: «قرارداد کارگری که توقیف می‌شود و توقیف او منتهی به حکم محکومیت نمی‌شود، در مدت توقیف به حال تعلیق در می‌آید و کارگر پس از رفع توقیف به کار خود باز خواهد گشت.»

ماده 18: چنانچه تعلیق یا توقیف کارگر به دلیل شکایت کارفرما از او باشد و این توقیف در مراجع حل اختلاف قانون کار منتهی به حکم محکومیت نشود، مدت آن جزء سابقه خدمت کارگر به حساب خواهد آمد و کارفرما مکلف است علاوه بر جبران خسارت وارده که مطابق حکم دادگاه به کارگر می‌پردازد، مزد و مزایای او را نیز باید پرداخت کنید. تبصره - کارفرما موظف است تا زمانی که تکلیف کارگر از طرف مراجع مذکور مشخص نگردیده، برای رفع حوایج خانواده وی، حداقل پنجاه درصد از حقوق ماهیانه وی را به طور علی‌الحساب به خانواده‌اش پرداخت کند.

ماده 19: «در دوران خدمت وظیفه عمومی قرارداد کار به حالت تعلیق در خواهد آمد، ولی کارگر باید حداکثر تا دو ماه پس از پایان خدمت به کار سابق خود رجوع کند و چنانچه شغل وی حذف شده باشد در شغلی مشابه آن به کار مشغول شود.»

ماده 20: «در هر یک از موارد ذکر شده در مواد 15، 16، 17 و 19 در صورتی که کارفرما پس از رفع حالت تعلیق از پذیرفتن کارگر امتناع نماید، این عمل در حکم اخراج غیر قانونی کارگر محسوب می گردد و کارگر حق دارد ظرف مدت 30 روز به هیات تشخیص اداره کار مراجعه کنید (در صورتی که کارگر عذر موجه نداشته باشد) و در صورتی که کارفرما نتواند ثابت نماید که عدم به کارگیری کارگر مستند به دلایل موجهی بوده است، به تشخیص هیات مذکور موظف به بازگرداندن کارگر به کار و پرداخت حقوق یا مزد وی از تاریخ مراجعه به کارگاه خواهد بود و اگر بتواند آن را اثبات نماید به ازاء هر سال سابقه کار، 45 روز آخرین مزد به را به وی پرداخت کنید.»

تبصره - در صورتی که کارگر بودن عذر موجه حداکثر 30 روز پس از رفع حالت تعلیق، آمادگی خود را برای انجام کار به کارفرما اعلام کنید یا پس از مراجعه و خودداری کارفرما، به هیات تشخیص مراجعه نکند، مستعفی محسوب شده که در این صورت کارگر مشمول اخذ حق سنوات به ازای هر‌سال یک ماه آخرین حقوق خواهد بود.

بیشتر بخوانید:

پرداخت مابه التفاوت دستمزد کارگر وظیه کارفرماست / جزئیات شکایت کارگر از کارفرما بابت مابه التفاوت دستمزد

جزئیات شکایت کارگر از کارفرما بابت نپرداختن ذخیره مرخصی

پرداخت حق مسکن وظیفه کارفرما است / جزئیات شکایت کارگر از کارفرما بابت نپرداختن حق مسکن

اعتیاد کارگر در قانون کار / کارفرما حق اخراج کارگر درگیر اعتیاد را ندارد

جزئیات کسر از حقوق کارگر توسط کارفرما

پرداخت بیمه وظیفه کارفرماست / شکایت کارگر از کارفرما درصورت عدم پرداخت حق بیمه

جزئیات حقوق کارگران کارواش در قانون کار / کارفرما حق پرداخت نکردن حقوق به کارگر را ندارد

اعتیاد کارگر در قانون کار / کارفرما حق اخراج کارگر درگیر اعتیاد را ندارد

جزئیات پرداخت حق اولاد به کارگران و کارمندان از سوی کارفرما

جزئیات شکایت کارگر از کارفرما بابت حقوق معوقه