جنگ 12روزه، فرصت طلایی برای ورود به"جنگ روایت‌ها"
مجتبی حیدری مستندساز و عکاس مستند همراه با تیم خود یکی از گروه‌هایی است که پروژه عکس و فیلم مستند از حال و هوای شهر در دوران جنگ 12 روزه را دنبال کرد.
حیدری پیشتر تجربه ساخت مجموعه مستند «قهرمانان معمولی» را دارد؛ روایتی مستند از زندگی افرادی که نقش خود را در بهبود وضعیت جامعه پیدا کرده‌اند. او درباره تجربه بحران جنگ 12 روزه گفت: خاطرم هست شب عید غدیر، برای جشن غدیر در حال انجام کاری در سطح محلات بودیم و تقریبا تا صبح بیدار بودیم. صدای انفجارها را شنیدیم و از همان شب کارمان را با تمام سختی‌هایی که داشت آغاز و سعی کردیم روایتگری کنیم.
وی ادامه داد: تلاش کردیم در ابعاد مختلفی به این جنگ بپردازیم؛ از سطح محلات و بازارها گرفته تا مکان‌هایی که مورد تهاجم قرار گرفته بودند. بیشتر سعی کردیم با مردم گفت‌وگو کنیم و سراغ کسبه‌های بازار برویم که در همان روزها مشغول فعالیت بودند. این گفت‌وگوها را در فضای مجازی پخش می‌کردیم. علاوه براین، مجموعه عکس‌هایی از انفجارها و اتفاقات جنگی تهیه کردیم که در آینده قرار است در قالب یک نمایشگاه برای عموم مردم به نمایش گذاشته شود. خاطرم هست در روزهای ابتدایی جنگ، به صورت 24 ساعته کار می‌کردیم؛ بسیاری از رویدادها در لحظه رخ می‌داد و لازم بود بلافاصله اطلاع‌رسانی شود. تصاویری که گرفته بودیم را روی میز تدوین می‌آوردیم و خروجی‌ها گرفته می‌شد. هیچ کدام از تیم ما لحظه‌ای توقف نکرد و در کف خیابان‌ها تصویر می‌گرفتند.
این مستندساز با بیان اینکه جنگ را فقط نباید در موشک‌ها دید، خاطرنشان کرد: چالش‌های زیادی برای کار کردن در آن ایام داشتیم اما اصلا دوست ندارم درباره این چالش‌ها صحبت کنم. تاکید من این است که دشمن، دشمن مردم ایران است و لحظه‌ای از تجاوز به حقوق این مردم دست برنمی‌دارد. ماجرای جنگ فقط موشک‌هایی نیست که به خانه‌ها برخورد می‌کند، بلکه پیشتر، خانواده‌ها و بچه‌های ما توسط رسانه‌های آنها مورد تجاوز قرار گرفتند. رژیم صهیونیستی امروز به این موضوع فکر می‌کند که چگونه علیه مردم ایران، عملیات رسانه‌ای انجام بدهد.
حیدری از وجود برخی مشکلات در مسیر روایتگری از حوادث جنگ 12 روزه گلایه کرد و گفت: جنگ 12 روزه و اتحادی که بین مردم شکل گرفت، فرصتی مغتنم برای ورود به جنگ روایت‌ها است. دشمن با برنامه عمل و تلاش می‌کند در جنگ روایت‌ها به پیروزی برسد؛ حال وظیفه ما چیست؟ متاسفانه وقتی عکاسان و مستندسازان برای تصویربرداری وارد جایی می‌شوند به آنها تهمت جاسوسی می‌زنند؛ در شرایطی که درگیر جنگ روایت‌ها هستیم، این اتفاق خیلی بد است، در حالی که ما آرزو داریم با دوربین‌مان شهید شویم. وقتی از یک عکاس یا مستندساز، دوربینش گرفته شود، چه می‌تواند بکند؟ در همین جنگ، بارها شرمنده شدیم. جنگ 12 روزه بار دیگر مقدس بودن پرچم کشورمان را نشان داد؛ این موضوع را در گفت‌وگو با مردم و در کلیپ‌هایی که ضبط می‌شد، به وضوح دیدیم.
این فیلمساز و عکاس مستند با تاکید بر اینکه نسل جدیدی از فیلمسازان وارد میدان روایتگری شده‌اند، گفت: باید به جوانان بها بدهیم و باورشان کنیم. در پروژه «خانه»، صحنه‌ای را دیدم که یکی از مستندسازان جوان واقعا به خوبی از پس سوژه برآمد و تصاویر عجیب و غریبی را ضبط کرد. خاطرم هست زمانی که فیلم مستند «قهرمانان معمولی» را ساختیم و به عنوان بهترین مجموعه مستند تلویزیون انتخاب شد، در پشت تریبون اعلام کردم که «این فیلم را بچه‌هایی ساختند که تاکنون تجربه فیلمسازی نداشتند. خواهش می‌کنم به آنان بها بدهید.» اما هیچ اتفاقی نیفتاد و هیچ چیزی ندیدم.
در جریان همین جنگ 12 روزه و در دومین نماز جمعه بعد از آغاز جنگ که مصادف با روز مباهله بود و اسمش را «خشم و نصرت» گذاشتند، تصمیم گرفتیم سراغ بچه‌های 8-9 ساله برویم و با آنها مصاحبه کنیم. حرف‌های بسیار عجیبی می‌زدند. برای مثال، یکی از آنها می‌گفت: «موشک بزرگ است اما خداوند از موشک بزرگتر است و من نمی‌ترسم.» دیگری می‌گفت: «در انتها شهید می‌شویم؛ شهادت افتخار ماست.» بها دادن به این جوانان با این ایدئولوژی، راه را باز می‌کند.