حیات باشکوه یک ستاره

در دو روز گذشته ستارگان بسیاری درباره مرگ او اظهار نظر کردند و رسانه‌ها از نقش او در صنعت سینما نوشتند. انجمن بازیگران نیز در متنی کوتاه نوشت:«برخی بازیگران احساسات را بازی می‌کنند، اما دایان کیتون در درونِ احساسات زندگی می‌کرد. او تضادهای درون انسان‌بودن را در وجود خود مجسم کرده بود؛ خنده‌دار و شکننده، درخشان و زخمی، همیشه دردآورانه و صادق. او طی دهه‌ها، هر قاب از تصویر را با گرما، شوخ‌طبعی و شگفتی پر می‌کرد. برنده جایزه اسکار بهترین بازیگر زن و چهار بار نامزد این جایزه بود؛ حضوری که نسل‌های متوالی روایت‌گری را شکل داد. روح او تا ابد بر پرده سینما و در دل تمام کسانی که بخشی از خود را در او می‌دیدند، زنده خواهد ماند.»

وودی آلن که در طول دوران حرفه‌ای‌اش بارها با دایان کیتون همکاری کرد، با انتشار یادداشتی که در روزنامه «فری پرس» منتشر شد، از او تجلیل کرد و به مرور خاطرات خود از کیتون در فیلم‌هایی مانند «آنی‌هال»، «خوابگرد»، «منهتن» و «عشق و مرگ» پرداخت.

آلن درباره کیتون نوشت: از نظر دستوری گفتن «منحصر به فردترین» نادرست است اما تمام قوانین دستور زبان و حدس می‌زنم هر چیز دیگری، هنگام صحبت در مورد دایان کیتون به حالت تعلیق در می‌آید. برخلاف هر کسی که کره زمین تجربه کرده یا بعید است که دیگر هرگز ببیند، چهره و خنده او هر فضایی را که وارد می‌شد روشن می‌کرد. اولین بار در یک تست بازیگری چشمم به زیبایی لاغر و کشیده‌اش افتاد و با خودم فکر کردم، اگر هکلبری فین یک زن جوان زیبا بود، کیتون می‌شد.

آلن از سال‌ها همکاری با کیتون و همچنین دوست قدیمی او بودن، تعریف کرد و نوشت که نظرات کیتون یکی از معدود نظراتی بود که به آن اعتماد داشت. او ادامه داد: با گذشت زمان، من برای یک مخاطب، یعنی فقط دایان کیتون، فیلم می‌ساختم. هرگز حتی یک نقد هم درباره کارهایم نخواندم و فقط به آنچه کیتون در مورد آنها می‌گفت اهمیت دادم.

اگر او از فیلم خوشش می‌آمد، آن را یک موفقیت هنری می‌دانستم، اگر او اشتیاق کمتری داشت سعی می‌کردم از انتقادش برای تدوین مجدد استفاده کنم و به چیزی برسم که او نسبت به آن احساس بهتری داشت. او استعداد زیادی برای کمدی و درام داشت، اما می‌توانست با احساس برقصد و آواز بخواند، کتاب هم می‌نوشت و عکاسی می‌کرد، کلاژ می‌ساخت، خانه‌ها را تزئین می‌کرد و فیلم کارگردانی می‌کرد. در نهایت، بودن با او مایه خنده و شادی بود.

آلن و کیتون زمانی شریک زندگی هم بودند و در سال‌های بعد نیز دوست باقی ماندند. در این ادای احترام، آلن به رابطه شخصی خود با کیتون هم پرداخت و از دیدار با خانواده او نوشت: دنیای کیتون، آدم‌های اطراف او، پیشینه او بود. شگفت‌انگیز بود که این زن روستایی زیبا به یک بازیگر برنده جایزه و یک نماد مد پیچیده بدل شد. ما چند سال زندگی شخصی عالی با هم داشتیم و سرانجام به زندگی مشترک روی آوردیم و اینکه چرا از هم جدا شدیم، فقط خدا و فروید ممکن است بتوانند بفهمند. اما دنیا دائم در حال تعریف مجدد است و با درگذشت کیتون، دوباره تعریف می‌شود. چند روز پیش دنیا جایی بود که دایان کیتون را هم شامل می‌شد.

حالا دنیایی است که این ویژگی را ندارد از این رو، دنیایی غمگین‌تر است. با این حال، فیلم‌های او وجود دارند و خنده‌های بلندش هنوز در سرم طنین‌انداز است. وودی آلن در سال 2017 در مراسم اهدای جایزه یک عمر دستاورد هنری موسسه فیلم آمریکا به کیتون، حضور پیدا کرده و گفته بود: از همان لحظه‌ای که او را ملاقات کردم، او الهام‌بخش بسیار بسیار بزرگی برای من بود. مطمئنا بخش زیادی از آنچه در زندگی‌ام به دست آورده‌ام را مدیون او هستم. زندگی را از دریچه نگاه او می‌بینم. او واقعا شگفت‌انگیز است. او زنی است که در هر کاری که انجام می‌دهد عالی است.

دایان کیتون زندگی شخصی عجیبی داشت. هرگز ازدواج نکرد اما در سال 1996 دختری به نام دکستر و در سال 2000 پسری به نام دوک به فرزندی پذیرفت. او در مصاحبه‌ای گفته بود مادر بودن کاملا من را تغییر داد. یکی از فروتنانه‌ترین تجربه‌های زندگی من است. او از سال 1993 تا 2008 از مادر خود که به آلزایمر مبتلا بود مراقبت کرد و بخش زیادی از زندگی‌نامه‌هایش را به بازگویی زندگی و خاطرات مادرش اختصاص داد. درباره مادرش گفته بود که او همه چیز من بود. نمونه‌ای از اینکه چطور می‌توان با زندگی روبه‌رو شد. قلب همه چیزهای خوب بود. همچنین تا زمان درگذشت برادرش رندی در سال 2021، که سال‌ها با مشکلات روانی دست‌وپنجه نرم می‌کرد، از او نیز مراقبت می‌کرد.