خبرهای خوب معاون علمی رئیس‌جمهور برای نخبگان
در جریان برگزاری رویداد جایزه ملی فناوری و نوآوری ایران، معاون علمی رئیس‌جمهور از آغاز اجرای چند طرح بزرگ حمایتی برای نخبگان کشور خبر داد؛ از افزایش کمک‌هزینه ماهانه پژوهشگران دکتری تا راه‌اندازی دوره‌های آموزشی هوش مصنوعی و کوانتوم در دانشگاه‌ها.
به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری تسنیم، حسین افشین، رئیس بنیاد ملی نخبگان و معاون علمی رئیس‌جمهور امروز در حاشیه رویداد جایزه ملی فناوری و نوآوری ایران که در تالار قلم کتابخانه ملی برگزار شد، تازه‌ترین برنامه‌های این بنیاد و اقدامات جدید در حوزه تأمین مالی فناوری و حمایت از نخبگان تحصیلات تکمیلی را تشریح کرد.
اوراق توسعه فناوری و آغاز مسیرهای نوین تأمین مالی
افشین با تأکید بر ضرورت گذار از روش‌های سنتی به ابزارهای هوشمند در تأمین مالی گفت: اگر قرار است علم و فناوری در کشور به‌صورت واقعی و مداوم رشد کنند، باید به سمت مکانیزم‌های مدرن حرکت کنیم. وی افزود: از ابتدای امسال با همکاری بانک رفاه، حدود 20 هزار میلیارد تومان اوراق توسعه فناوری منتشر کردیم و هم‌اکنون با پنج بانک دیگر نیز تفاهم‌نامه‌هایی برای انتشار اوراق جدید به ارزش 30 هزار میلیارد تومان امضا شده است که با محوریت صندوق نوآوری و شکوفایی اجرا خواهد شد.
رئیس بنیاد ملی نخبگان ادامه داد: تأمین مالی از طریق فکتورینگ و درآمدهای آتی نیز یکی از مسیرهای جدیدی است که به‌صورت پایلوت آغاز شده است. اولین فکتورینگ رسمی کشور قرار است تا پایان ماه آینده در وزارت اقتصاد رونمایی شود؛ هرچند این سازوکار از سال 1398 در قانون «حداکثر استفاده از توان داخل» پیش‌بینی شده بود، اما تاکنون عملیاتی نشده بود.
شناسایی دارایی‌های نامشهود و ورود دانش‌بنیان‌ها به بورس
افشین در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به ظرفیت‌های قانون تأمین مالی دانش‌بنیان، این مصوبه مجلس را یکی از بهترین اقدامات در حوزه اقتصاد دانش‌بنیان دانست و گفت: اگر اجرای درست و کامل این قانون محقق شود، تحولی بزرگ در زیست‌بوم علم و فناوری کشور رخ خواهد داد. وی افزود: مهم‌ترین محور این قانون، به‌رسمیت شناختن دارایی‌های نامشهود به‌عنوان وثیقه است؛ زیرا شرکت‌های دانش‌بنیان عمدتاً فاقد دارایی فیزیکی هستند و سرمایه اصلی آن‌ها در قالب دانش و مالکیت فکری شکل گرفته است.
او از تسهیل ورود شرکت‌های دانش‌بنیان به بازار سرمایه خبر داد و تصریح کرد: بورس یکی از بسترهای مؤثر در تأمین مالی است و تلاش داریم فرآیند پذیرش این شرکت‌ها در بازار سرمایه را سریع‌تر و ساده‌تر کنیم. همچنین مدل تأمین مالی جمعی نیز در حال بازطراحی است تا سود آن با زنجیره ارزش شرکت‌ها انطباق بیشتری داشته و شرکت‌های نوپا بتوانند اوراق نوآوری منتشر کنند.
خبرهای تازه از بنیاد ملی نخبگان
افشین در ادامه با تشریح برنامه‌های جدید بنیاد ملی نخبگان گفت: نخستین خبر خوب آن است که طرح پژوهشیار ویژه حمایت از پژوهشگران مقطع دکتری، از ابتدای سال تحصیلی جدید کلید خورده و فراخوان رسمی آن طی روزهای آینده منتشر خواهد شد. بر اساس این طرح، دانشجویان دکتریِ دارای امتحان جامع و دفاع‌شده از پروپوزال، تا سقف 20 میلیون تومان کمک‌هزینه ماهانه دریافت می‌کنند؛ رقمی که نسبت به سال گذشته پنج میلیون تومان افزایش یافته است.
وی افزود: طرح دیگری با عنوان آموزشیار نیز برای دانشجویان دکتری تازه‌وارد طراحی شده است. آن دسته از دانشجویان دارای معدل بالای 18 و یک مقاله Q1 مشمول این طرح خواهند شد و در صورت انجام به‌موقع امتحان جامع و دفاع از پروپوزال، تسهیلات دریافتی آن‌ها به کمک‌هزینه بلاعوض تبدیل می‌شود.
فرصت‌های مطالعاتی و طرح‌های حمایتی نخبگان
افشین از اجرای طرح فرصت مطالعاتی ویژه اعضای هیئت علمی جوان خبر داد و اظهار کرد: بر اساس آیین‌نامه‌ای که فردا منتشر می‌شود، اساتیدی که از طریق طرح «شهید شهریاری» یا معرفی مستقیم بنیاد جذب شده‌اند و کمتر از پنج سال از استخدام رسمی آن‌ها گذشته است، می‌توانند برای فرصت مطالعاتی یک‌ساله در کشور چین و در قالب حوزه‌های ماده 99 بورسیه شوند.
وی ادامه داد: در کنار طرح‌های پژوهشیار و آموزشیار، طرح شهید وزوایی و طرح جهت نیز با افزایش بودجه نسبت به سال گذشته در حال اجرا هستند. این طرح‌ها مکمل یکدیگرند و دانشجویانی که در یکی از آن‌ها پذیرفته نشوند، ممکن است از حمایت‌های دیگر برخوردار شوند. هدف بنیاد، پوشش حدود 10 تا 15 درصد از نخبگان برتر تحصیلات تکمیلی کشور است.
تمرکز بر پایان‌نامه‌های کیفی و حمایت مشروط
رئیس بنیاد ملی نخبگان تأکید کرد: تمرکز ما بر این است که نخبگان تحصیلات تکمیلی بتوانند بدون دغدغه مالی، تمام‌وقت در دانشگاه فعالیت کنند و خروجی‌های علمی باکیفیت ارائه دهند. وی گفت: تسهیلات حمایتی در صورتی به کمک‌هزینه بلاعوض تبدیل می‌شود که دانشجو دوره دکتری خود را با موفقیت به پایان رسانده و حداقل دو مقاله علمی منتشر کرده باشد. بنیاد در قبال حمایت مالی، از دانشجو انتظار تعهد علمی دارد.
افشین افزود: سال گذشته حدود 300 نفر از این تسهیلات بهره‌مند شدند و انتظار می‌رود امسال با توجه به افزایش ظرفیت و آمادگی دانشگاه‌ها، این رقم رشد چشمگیری پیدا کند.
توسعه هوش مصنوعی و آموزش رسمی کوانتوم
معاون علمی رئیس‌جمهور با اشاره به سهم پایین پروژه‌های هوش مصنوعی در طرح‌های تأمین مالی گفت: سهم فعلی این حوزه کمتر از پنج درصد است؛ اما تا پایان سال سه فراخوان ویژه برای حمایت از پروژه‌های هوش مصنوعی منتشر خواهد شد که دو تای آن‌ها در دی و اسفند انجام می‌شود. این حمایت‌ها به‌صورت بلاعوض هستند و دولت نقش خریدار اصلی پروژه‌ها را برعهده دارد.
وی از آغاز رسمی آموزش کوانتوم در دانشگاه‌های کشور از مهرماه خبر داد و گفت: دروس کوانتوم در 12 دانشگاه و 14 رشته به‌صورت ضبط‌شده آغاز شده است و پس از تکمیل در اختیار مراکز علمی و دانشجویان قرار خواهد گرفت. همچنین آموزش رسمی هوش مصنوعی از نیم‌سال دوم در دستور کار قرار دارد و کلاس‌های آن نیز در حال ضبط هستند تا همانند برنامه کوانتوم به‌صورت یکپارچه اجرا شوند.
گام مشترک معاونت علمی و وزارت اقتصاد برای بورسی‌سازی دانش‌بنیان‌ها