خلأ سرمایه‌گذاری در نفت

با این حال به گفته وی رشد ارزش‌افزوده استخراج نفت و گاز کشور طبق اعلام مرکز آمار، 6.2‌درصد بوده که فراتر از رشد اقتصادی 3‌درصد کشور در سال‌1403 بوده‌است.

روز گذشته نشستی علنی در مجلس شورای‌اسلامی به‌منظور بررسی و ارزیابی نحوه اجرای سال‌اول قانون برنامه پنج‌ساله هفتم توسعه برگزار شد. وزیر نفت در این نشست به ارائه گزارش عملکرد وزارت نفت در اجرای قانون برنامه هفتم توسعه پرداخت. محسن پاک‌نژاد اظهار کرد: در راستای اجرای این برنامه، با همکاری و هماهنگی کامل ناظران اجرایی و مالی که از سوی شورای‌عالی راهبری برنامه و بخش‌های تخصصی سازمان برنامه‌و‌بودجه معرفی شده‌بودند، برنامه عملیاتی و برش سالانه اهداف کمی تدوین و تکالیف مربوطه در قالب 26 کلان‌پروژه طبقه‌بندی و به مجریان آنها در بدنه عملیاتی و ستادی وزارتخانه ابلاغ شد.

وی با اشاره به تدوین آیین‌نامه‌های اجرایی مربوط به تکالیف وزارت نفت طبق برنامه هفتم توسعه تصریح کرد: مسوولیت تدوین 8 آیین‌نامه اجرایی بر عهده وزارت نفت بود که همه آنها در زمان‌بندی لازم تهیه و به تصویب هیات‌وزیران رسید. درخصوص تهیه 14 آیین‌نامه دیگر نیز با همکاری سایر دستگاه‌ها در دست اقدام و در فرآیند اخذ تصویب‌نامه هیات‌وزیران هستند.

افزایش معنادار صادرات نفت‌خام و میعانات در نیمه نخست 1404

وزیر نفت با بیان اینکه در اجرای ماده قانون برنامه هفتم توسعه که دستیابی به رشد سالانه 9‌درصدی را برای بخش نفت در نظر گرفته‌است، با وجود محقق‌شدن تنها 22‌درصد منابع مالی در سال‌1403، رشد ارزش‌افزوده استخراج نفت و گاز کشور بر اساس اعلام مرکز آمار در این سال 6.2درصد بود که فراتر از رشد اقتصادی 3‌درصدی کل کشور بوده‌است، افزود: در 6 ماهه نخست سال‌1404، کمیت و مقدار صادرات نفت‌خام و میعانات گازی کشور، رشد معناداری نسبت به مدت مشابه پارسال (1403) داشته‌است.

پاک‌نژاد با اشاره به اینکه طبق تکلیف بند «ب» ماده‌14 برنامه هفتم توسعه، حساب سرمایه‌گذاری نفت و گاز ایجاد و در سال‌1403، بیش از 49‌هزار میلیارد‌تومان از سوی شرکت‌های ملی نفت و گاز ایران به آن واریز شد، گفت: تمام مبالغ واریزی به این حساب به اجرای طرح‌های صنعت نفت اختصاص یافته که البته بسیار کم‌تر از نیازمندی این صنعت است.

وی با بیان اینکه بخشی از این منابع، قبل از واریز به‌حساب سرمایه‌گذاری نفت و گاز، از سوی سازمان امور مالیاتی یا سازمان هدفمندسازی برای تامین یارانه برداشت شده که چیزی حدود 51‌هزار میلیارد‌تومان بوده‌است، بیان کرد: امسال نیز تاکنون 56‌هزار میلیارد‌تومان به‌حساب سرمایه‌گذاری نفت و گاز واریز و در طرح‌های اولویت‌دار سرمایه‌گذاری در صنعت نفت به‌کارگیری شده‌است. طبق برآوردها این رقم تا پایان سال به حدود 90‌هزار میلیارد‌تومان می‌رسد.

معرفی 24 میدان نفتی و 34 میدان گازی به سرمایه‌گذاران

وزیر نفت با اشاره به اجرای حکم بند «ب» ماده‌15 قانون برنامه هفتم توسعه تصریح کرد: به‌منظور جبران ناترازی و تامین گاز صنایع در کشور، در مجموع 24 میدان نفتی و 34 میدان گازی به شرکت‌های متقاضی و سرمایه‌گذاران معرفی شده‌است.

پاک‌نژاد افزود: در مورد تامین گاز صنایع انرژی‌بر، پس از تصویب آیین‌نامه اجرایی تبصره‌3 بند «ب» ماده‌15 قانون برنامه هفتم توسعه، تعداد چهار قرارداد توسعه با شرکت‌های صاحب صلاحیت داخلی با هدف تولید روزانه حدود 32‌میلیون مترمکعب گاز خام (معادل 3‌درصد توان تولید گاز خام کشور) و 78‌هزار بشکه نفت‌خام (معادل حدود 4‌درصد توان تولید نفت‌خام کشور) امضا شده‌است.

وی محور دوم گزارش خود را شاخص‌های کمی حوزه تولید عنوان کرد و گفت: در نتیجه فعالیت بی‌وقفه کارکنان صنعت نفت در حوزه «توسعه و تولید»، «جمع‌آوری گازهای مشعل» و «تامین پایدار سوخت»، با وجود محدودیت منابع مالی، اهداف کمی سال‌نخست برنامه به‌طور کامل محقق شده‌است. بر این اساس مقدار تولید نفت‌خام و گاز خام در سال‌1403 نسبت به سال‌پایه به‌ترتیب 8‌درصد و 3‌درصد افزایش داشته‌است.

گذشتن ظرفیت تولید نفت‌خام کشور از مرز 4‌میلیون بشکه در روز

وزیر نفت با بیان اینکه ظرفیت تولید نفت‌خام سال‌گذشته به‌طور میانگین حدود 4‌میلیون و 152‌هزار بشکه در روز، توان تولید نفت‌خام 3‌میلیون و 954‌هزار بشکه و توان تولید میعانات گازی نیز حدود 750‌هزار بشکه بوده‌است، افزود: توان تولید گاز خام کشور بر اساس رکورد پایدار تولید، یک‌میلیارد و 97‌میلیون مترمکعب در روز برآورد می‌شود.

پاک‌نژاد با اشاره به رشد تولید نفت در میدان‌های مشترک گفت: در این بخش افزایش تولیدی معادل 80‌هزار بشکه در روز به‌ثبت رسیده که در مقایسه با هدف 56‌هزار بشکه برای سال‌1403، رقمی فراتر از برنامه محسوب می‌شود. وی افزود: افزون بر ارتقای کیفی فرآورده‌های نفتی، تولید بنزین و نفت‌گاز در پالایشگاه‌های کشور نیز با عملکردی فراتر از هدف تعیین‌شده در سال‌1403، به ترتیب به 110‌میلیون و 115‌میلیون لیتر در روز رسیده است.

تسریع در اجرای طرح‌های جمع‌آوری گازهای مشعل

وزیر نفت با بیان اینکه در حوزه جمع‌آوری گازهای مشعل، تکمیل و راه‌اندازی طرح‌های بلندمدت و کوتاه‌مدت با جدیت دنبال شده‌است، بیان کرد: در نتیجه آن، عملکرد 3.3میلیارد مترمکعب در مقابل 1.5میلیارد مترمکعب هدف برنامه محقق شده‌است. پاک‌نژاد تصریح کرد: امسال چند طرح جمع‌آوری گازهای مشعل به بهره‌برداری رسیده و به‌تازگی نیز قراردادهایی در همین حوزه با بخش خصوصی امضا شده‌است که امید می‌رود به‌زودی شاهد به‌ثمر نشستن و دستیابی به نتایج این طرح‌ها باشیم.

وی با اشاره به تکلیف وزارت نفت در زمینه افزایش ظرفیت ذخیره‌سازی گاز طبیعی طبق ماده‌44 قانون برنامه هفتم توسعه گفت: ظرفیت کنونی برداشت گاز از مخازن سراجه و شوریجه در فصل سرد سال، معادل 30‌میلیون مترمکعب در روز است و ان‌شاءالله با وارد مدار‌شدن فاز‌دوم سراجه و شوریجه، این ظرفیت تا پایان سال‌سوم برنامه به 55‌میلیون مترمکعب در روز می‌رسد.

 فقط 22‌درصد منابع لازم تامین شد

وزیر نفت با اشاره به تکلیف وزارت نفت مبنی‌بر اصلاح ساختار و تفکیک وظایف حاکمیتی از تصدیگری بر اساس موضوع بند «الف» ماده‌43 قانون برنامه هفتم توسعه تصریح کرد: کمیته‌های مطالعاتی با حضور صاحب‌نظران و خبرگان درخصوص این موضوع تشکیل شده و طبق مذاکرات انجام‌شده با سازمان اداری و استخدامی کشور، برنامه اصلاح ساختار وزارت نفت در سال‌1405 ارائه می‌شود.

به گفته پاک‌نژاد، به‌دلیل زمان کوتاه در نظر گرفته‌شده برای ارائه گزارش عملکرد وزارت نفت در زمینه اجرای تکالیف برنامه هفتم توسعه در صحن علنی مجلس شورای‌اسلامی، محورهایی از این گزارش در زمینه‌های مختلف از جمله «پتروشیمی»، «گاز» و «اندازه‌گیری و پایش هوشمند جریان انرژی» به‌صورت مکتوب تقدیم نمایندگان مجلس می‌شود.

وی در پایان بیان کرد: بر اساس برآوردهای کارشناسی، تحقق اهداف برنامه هفتم توسعه نیازمند تامین حدود 190‌میلیارد دلار منابع مالی است که در سال‌نخست اجرای این برنامه (1403)، تنها 5.5میلیارد دلار تامین شده که این رقم فقط معادل 22‌درصد از 27‌میلیارد دلار پیش‌بینی شده‌است.