خلا متن بومی در تئاتر ایران؛ «کنوسکله» یک طنز تلخ است!

نویسنده نمایشنامه «کنوسکله» درباره موضوع، عنوان و روند نگارش این نمایشنامه که به تازگی منتشر شده است، گفت.

به گزارش خبرنگار مهر، فرزانه محمدحسین درباره ایده اولیه و روند نگارش نمایشنامه «کنوسکله» گفت: این نمایشنامه یک طنز تلخ است؛ سیروس از شخصیت‌های اصلی نمایشنامه و سرزمین خیالی «کنوسکله‌» حدود بیست سال پیش، در ذهن من شکل گرفتند. به مرور زمان، سیروس به‌قدری هویت مستقل پیدا کرد که در موقعیت‌های مختلف، اظهار نظر و ابراز وجود می‌کرد، حتی نزدیکان من به خوبی او را می‌شناسند. کم‌کم به این شخصیت، افراد دیگری مثلا پدر و خواهرش اضافه شدند. همیشه به بهترین قالب برای روایت زندگی سیروس و مردم «کنوسکله» فکر می‌کردم. جالب است بدانید این کاراکترها به‌قدری پخته بودند که وقتی قالب نمایشنامه را انتخاب کردم خودشان در مغز من ماجراها را به خوبی شکل دادند و طی چند ماه، متن را نوشتم، آن را به استاد محمد چرمشیر دادم تا نظرشان را بگویند و بعد از صحبت با وی، یکی از صحنه‌ها را حذف کردم و حالا دیگر می‌دانستم متنی مناسب برای اجرا دارم. باتوجه به مسائل مربوط به مالکیت معنوی ترجیح دادم قبل از اجرا، نمایشنامه را چاپ کنم. فرآیند ثبت مالکیت و اخذ مجوزهای چاپ، تقریبا یکسال زمان برد و مهر سال 1404 کتاب به چاپ رسید.

وی با اشاره به انتخاب و معنای نام «کنوسکله» برای نمایشنامه، عنوان کرد: «کنوسکله» در زبان گیلکی به‌معنای باغ ازگیل است. درواقع من در این نمایشنامه زندگی مردم سرزمینی خیالی به نام «کنوسکله» را روایت می‌کنم و به همین منظور هم برای نام‌گذاری کاراکترها و فضاها از کلمات گیلکی استفاده کردم چراکه به نظرم با کمدی و سبک فانتزی کار همخوانی دارد.

این نمایشنامه‌نویس عنوان کرد: «کنوسکله» با زبان طنز به نقد دیکتاتوری می‌پردازد و در سایه روایتی از تقسیم شدن مردم به 2 دسته خودیان و نخودیان به مسائل مختلف یک جامعه می پردازد.

وی در پاسخ به اینکه متن به کدام یک از وجوه انسانی - اجتماعی جامعه امروز ما اشاره دارد، افزود: تاکنون از کسانی که نظرشان برای من مهم بود بازخورد خوبی نسبت به متن گرفتم اما با این وجود پاسخ دقیق‌تر این پرسش را در واکنش مخاطب پس از خواندن کتاب یا دیدن اجرای اثر باید فهمید. چون قصد دارم با فراهم شدن شرایط صددرصد ایده‌آل برای اجرای این نمایشنامه، آن را روی صحنه ببرم، در آن زمان می‌توانم پاسخ قطعی بدهم اما پیش‌بینی‌ام این است که مخاطب با کاراکترها ارتباط می‌گیرد، زندگی‌شان با همه فانتزی‌هایی که دارد برای مخاطب آشنا خواهد بود، کاراکترها را دوست داشته و پس از خندیدن، عمیقا به فکر فرو می‌رود.

محمدحسین در ادامه در مورد وضع موجود تئاتر ایران از جهت وجود متون بومی، بیان کرد: به‌نظرم تئاتر امروز ما با خلا متن بومی قوی و جدیدی که پشتوانه‌اش اندیشه‌ای محکم باشد، مواجه شده است. به نظر می‌رسد این موضوع در مورد نمایش‌های کمدی به مراتب بیش‌تر دیده می‌شود. شاید همین مساله علتی شده است تا برخی به دنبال ایده‌های دیگران باشند. حتی کافی‌ست شما یک مصاحبه کنید و از نوشته‌تان بگویید همان را هم مورد استفاده قرار می‌دهند. این اتفاقی است که برای خودم از طرف کسانی که موفق نشدند با من همکاری کنند، افتاده است. به همین دلیل آرزو می‌کنم اندیشه‌های عمیق به فضای تئاتر کشورمان برگردد.

نمایشنامه «کنوسکله» به نویسندگی فرزانه محمدحسین، مهر 1404 توسط نشر «ویرسو» منتشر شده است.