داده های اعتبارسنجی برای اعطای تسهیلات نیازمند همکاری 8 دستگاه اجرایی است

در میز اقتصاد امروز موضوع تشکیل شورای ملی تامین مالی و نظام اعتبارسنجی مورد بررسی قرار گرفت وآقای میرزاپور مدیر اداره مهندسی نرم افزار بانک مرکزی و آقای حبیب الله کارشناس اقتصادی مرکز پژوهش‌های مجلس، محمدی معاون بیمه سازمان تامین اجتماعی و آقای حسینی لر معاون برنامه ریزی امور بین الملل گمرک به سوالاتی پاسخ دادند.

سوال: نظام اعتبارسنجی چگونه می‌تواند کمک کند؟

حبیب الله: بحث اعتبارسنجی در بسیاری از کشور‌های دنبا در حال پیاده سازی است. در کشور ما هم سوابق خوبی در بحث رتبه بندی شرکت‌ها از سوی سازمان بورس انجام شده است. اما می‌بینیم که خیلی بحث اعتبارسنجی رونق پیدا نکرده و دلایلی متعددی دارد. بخشی از آن تامین داده‌های مورد نیاز است و بحش دیگر مربوط به سامانه‌های داخلی بانک مرکزی است به گونه‌ای که بتواند حداقل اطلاعات داخل شبکه بانکی را داخل سمات مورد اعتماد و قابل اتکا کند.

در حال حاضر ممکن است بسیاری از تسهیلات در شبکه بانکی پرداخت شود، اما کماکان در سمات ثبت شود یا اطلاعاتی که در سمات ثبت می‌شود با قرار دادی که بین بانک و تسهیلات برقرار می‌شود مغایرت داشته باشد.

سوال: این ناشی از کم کاری کدام بخش است؟

حبیب الله: دلیل این امر ارتباط بانک‌های عامل با بانک مرکزی است به گونه‌ای که تمامی اطلاعات قرار داد را به صورت صحیح وارد سامانه کنند.

سوال: چنین اتفاقاتی برای مردم و تسهیلات گیرنده چه عایدی خواهد داشت؟

میرزاپور: هدف از اعتبارسنجی آن است که به بانک‌ها کمک کنیم اعتبار اشخاص حقیقی و حقوقی برای دریافت تسهیلات محرز شود. آنچه که مصوب شده پایگاه داده اعتباری در بانک مرکزی مستقر شده و داده‌ها در اینجا جمع آوری می‌شود.

سوال: رتبه‌ها بر چه اساسی اعطا می‌شود؟

میرزاپور: دو مدل داریم و در مدل قبلی میزان اتکا بسیار پایین بود و تنوع اطلاعاتی که از افراد داشتیم تنوع کمی داشت. بانک مرکزی تصمیم گرفت تنوع اطلاعاتی را گسترش دهد و این مستلزم این بود که از سازمان‌های مختلف، درخواست کند که اطلاعات را به بانک مرکزی ارائه کنند. دستگاه‌های اصلی حدود 8 دستگاه هستند که اطلاعات قابل اتکا ارائه می‌دهند. 5 رتبه اصلی برای اعتبارسنجی در نظر گرفته شده. بخش عمده‌ای از اطلاعات ما از سازمان امور مالیاتی است.

سوال: مردم و فعال اقتصادی باید چه رفتاری داشته باشد که در رتبه بالا قرار بگیرد؟

میرزاپور: تهسیلات را به موقع پرداخت کند، تاخیر نداشته باشد، چک برگشتی نداشته باشد. 248 شاخص اطلاعاتی وارد مدل شده و اگر بخواهیم این فرمول را به طور کامل به مردم ارائه کنیم گیج کننده خواهد شد، اما بهترین راه می‌تواند این باشد که مردم از طریق شرکت معتلق به بانک مرکزی، گزارش اعتباری خود را ببیند و وضعیت‌های مثبت و منفی را برآورد کند. از گمرگ سه نوع اطلاعات می‌خواستیم که در ابتدا باید میدانستیم که شخص بدهکاری گمرکی دارد یا خیر؟ که قبلا دریافت شده، سوابق پرداخت عوارض گمرکی و میزان بدهی گمرکی دو مورد بعدی است.

سوال: بازه زمانی برای تکمیل اطلاعات از سوی کمرگ چقدر است؟

حسینی لر: سه مقوله‌ای که اعلام شد در دو جلسه‌ای مورد بررسی قرار گرفت و در این جلسات مشخص شد که سامانه اعلام بدهی گمرکی و حقوق ورودی به صورت کامل اطلاعات لازم را ارسال می‌کند.

سوال: عدم همکاری تامین اجتماعی با موضوع اعتبارسنجی به چه دلیل بوده است؟

محمدی: بابت اطلاعات اشخاص حقیقی هیچ مشکلی نداریم و می‌توانیم به صورت وب سرویس آن را انجام دهیم. تاکنون هیچ درخواستی داده نشده است و اگر جلساتی به طور مشترک با بانک مرکزی انجام شود در این کار تسریع خواهد شد.