یک‌شنبه 4 آذر 1403

داستان عشقی که پشت «مرغ سحر» پنهان است + صدا

خبرگزاری ایسنا مشاهده در مرجع
داستان عشقی که پشت «مرغ سحر» پنهان است + صدا

صحبت از تصنیف «مرغ سحر»، نام شاعر آن ملک‌الشعرای بهار را به یاد می‌آورد. بهار دوستی دیرینه ای با مرتضی نی‌داوود موسیقیدان و نوازنده تار داشت و 69 سال قبل، پس از اینکه از دنیا رفت، نی‌داوود در سوگ او «مرغ سحر» را به یک قطعه موسیقی تبدیل کرد و اینگونه بود که یکی از مهم‌ترین آثار موسیقی تاریخ ایران ساخته شد.

اثر جاویدان نی داوود سال هاست که ورد زبان‌ها است و با شنیدن آن هربار بخشی از تاریخ گویا می‌شود.

به گزارش ایسنا، زمانی که نی‌داوود دوست خوب خود و کسی که او را با کلام شیوایش جان می‌بخشید ملک‌الشعرای بهار را از دست داد، از سوزش آن ضایعه، به سازش پناه بیشتری برد و آثار دیگری ساخت. با این حال، خود او مرغ سحر را عاشقانه می‌نوازد.

زنده یاد مرتضی نی‌داوود از استادان به نام و صاحب سبک تار خود درباره قطعه مرغ سحر گفته است: «مرغ سحر را ساختم چون ارتباط زیادی با ملک داشتم. بیشتر در منزل استاد ملک‌الشعرای بهار بودم. این اثر را برای او ساختم. آنقدر درباره این اثر تعریف کرده‌اند که به نظرم اغراق می‌آید.»

نادر گلچین از نخستین خوانندگانی بود که تصنیف زیبای «مرغ سحر» را با تنظیم پایور اجرا کرد. قطعه مرغ سحر با صدای او تا حدی قابل تأمل بوده که خوانندگان زیادی آن را بازخوانی کرده‌اند. مرغ سحر جایگاه ویژه‌ای در تاریخ موسیقی ایرانی دارد. در سال 1388 حسن کسایی با ارسال تقدیر نامه ای از نادر گلچین بابت این اجرا قدردانی کرد.

در این قسمت می‌توانید به اثر «مرغ سحر» با صدای نادر گلچین گوش دهید:

مرورگر شما از ویدئو پشتیبانی نمی‌کند. فایل آن‌را از اینجا دانلود کنید: audio/mp3

گلچین از پدر و مادری زنجانی در شهر رشت به دنیا آمد. او از کودکی به موسیقی علاقه فراوانی داشت و از 12 سالگی همکاری و خوانندگی با رادیو رشت را آغاز کرد که در اختیار تیپ رشت بود و زیر نظر مدیران ارتش اداره می‌شد.

علی اکبرپور (آلتو، ویلون) نادر پوردلجو (قره‌نی) و عده‌ای دیگر از هنرمندان به نام رشت همکاران وی در رادیو بودند.

خودش می گفت: «ضمن اینکه مقدمات صداسازی را نزد معلمی به نام «مارتروسیان» در رشت شروع کرده بودم از طریق رادیو و صفحه گرام دلشیفته، صدای محمودی خوانساری، بنان و منوچهر همایون پور شده بودم.»

او اولین برنامه خود را با ارکستر محمود تاج‌بخش (نوازنده سه‌تار و ویلون) اجرا کرد و تا سال 1354 در این اداره به ترتیب با ارکسترهای فرامرز پایور، عباس خوشدل، عبدالکریم مهرافشان، عماد رام و مصطفی کمال‌پورتراب همکاری کرد.

گلچین از سال 1350 در برنامه‌های مختلف رادیو، به ویژه برنامه گلهای تازه فعالیت کرد و با هنرمندانی چون فرامرز پایور، منصور صارمی، پرویز یاحقی، حبیب‌اله بدیعی، علی‌اصغر بهاری، جلیل شهناز، فرهنگ شریف، فضل‌اله توکل، جهانگیر ملک، هوشنگ ظریف، محمد حیدری، امیرناصر افتتاح، محمد اسماعیلی، آبتین اجلالی و منصور نریمان همکاری کرد.

محمدرضا شجریان از دیگر خوانندگان قطعه «مرغ سحر» است که در هنگام بیماری و بعد از درگذشت این استاد آواز ایرانی، بارها توسط علاقمندانش به یاد او همخوانی شد. قطعه مرغ سحر به همراه صوتی از جواد معروفی و توضیحاتی درباره زندگی شخصی و حرفه ای او به بهانه تولد گلچین امروز در برنامه «با کاروان شعر و موسیقی» رادیو فرهنگ پخش شد که به صورت اختصاصی در اختیار ایسنا قرار گرفته است. این برنامه همچنین صدای مرتضی نی داوود را برای لحظاتی پخش کرد که پیشتر کمتر شنیده شده است. مرورگر شما از ویدئو پشتیبانی نمی‌کند. فایل آن‌را از اینجا دانلود کنید: audio/mp3

انتهای پیام