دعوای بهروز افخمی با محسن مخملباف در دفاع از مهرجویی؛ واقعیت یا تخیل؟

فرهاد عشوندی: این بخشی از ادعاهای پر بازتاب بهروز افخمی درباره خنده هایش در صحنه بازسازی جرم خانه مرحوم مهرجویی و همسرش بود که خود ابهام هایی را درباره صحت گفته های این کارگردان به وجود آورد. سید عبدالجواد موسوی و کیوان کثیریان دو منتقد فرهنگی و سینما برای اولین بار در این ادعا تشکیک کردند چون اعتقاد داشتند لیلا که در سال های میانی دهه 70 ساخته شده نمی تواند با هجمه مخملباف روبرو شده باشد. محسن مخملباف که پس از تماشای فیلم اجاره نشین ها ادعا کرده بود این فیلم در جهت تخریب نظام سیاسی کشور است و گفته بود حاضر است نارنجک در دست بگیرد و با بغل کردن مهرجویی او را منفجر کند، در دهه 70 وقتی از ته افراط به تفریط رسیده بود و به سراغ ساخت فیلم های جشنواره ای چون گبه رفته بود یا حتی قبل از این و از دوره ناصرالدین شاه آکتور سینما، دیگر مواضعش را درباره مهرجویی و دیگران تلطیف کرده بود و اقلا دیگر از الفاظ تند برای شان استفاده نمی کرد. این نکته ای بود که حمیدرضا گرشاسبی هم درباره اش نوشته بود. اما آیا روایت افخمی از تعطیلی جایزه کانون کارگردانان به دلیل حمایت او از فیلم لیلا واقعیت دارد؟ آنچه افخمی نقل کرده احتمالا برای اواسط دهه 70 است. فریدون جیرانی که یکی از بهترین روایان تاریخ شفاهی سینمای معاصر است می تواند اولین مرجع برای صحت سنجی این ادعا باشد. او می گوید:«من از سال 77 به بعد عضو شورای مرکزی بودم اما هیچ وقت چنین اتفاقی را یادم نمی آید. راستش به صورت منطقی هم فکر می کنم آن سال ها دیگر نمی توانسته این موضوع رخ داده باشد چون جایی ثبت می شد یا ما درباره اش می شنیدیم اما شاید بهترین کار صحبت با افرادی مثل کامران قدکچیان و علیرضا رییسیان باشد که پیش از من اعضای اصلی شورای مرکزی کانون کارگردانان بودند.» رسول صدرعاملی از دیگر کارگردانان قدیمی هم البته تقریبا نظری مشابه داشت. هرچند در این دو گانه اعتقاد داشت هر اتفاقی ممکن است رخ داده باشد. نفر بعدی برای پرسش درباره صحت این ادعا، کامران قدکچیان است. او می گوید:«وقتی فریدون جیرانی که کلا کارش این بوده یادش نیست، من باید یادم باشد؟ راستش تا جایی که خاطرم هست هیچ وقت سر لیلا بین این دو نفر بحثی نشد. تا جایی که یادم هم هست یک تجلیلی از آقای مهرجویی انجام گرفت برای لیلا.»

بیشتر بخوانید:

افخمی: بی‌سوادهایی که درباره خنده من حرف مفت می زنند جمله فیلسوفانه 40 سال مهرجویی را سیاسی می کنند!/ مخملباف عقلش به خوبی های اجاره نشین‌ها نمی رسید!

علیرضا رییسیان نایب رییس وقت کانون کارگردانان و کسی که جوایز این جشن را پایه گذاشته بود، شاید بهترین گزینه برای صحت سنجی این ابهام باشد. او که از اوایل دهه 70 این جایه را پایه گذاری کرد و در مدتی کوتاه جایزه بهترین کارگردانی و بهترین فیلمنامه کانون کارگردانان به شهرت خوبی دست یافت و هنوز تصاویر قدیمی از این جشن ها بخشی از خاطرات تصویری سینمای دهه 70 ایران است. او درباره این ماجرا می گوید:«راستش من ایران نیستم و مصاحبه بهروز افخمی را هم نخواندم اما تا جایی که یادم هست فیلم لیلا در دوره آقای ضرغامی به جشنواره رفت و همان سال اصلا بهترین فیلم سینمای ایران شد و آقای مهرجویی هم سیمرع گرفتند. اما آنچه در کانون رخ داد بر سر لیلا و بین بهروز و مخملباف نبود. اصلا فکر کنم مخملباف داشت بیرون از ایران فیلمی می ساخت و آن سال به عنوان عضو هیات داوران نظراتش را برای مان پست کرد. آنچه باعث اختلاف در برگزاری جشن کانون کارگردانان بئد، اختلاف نظری بود که بین کمال تبریزی و بهروز افخمی بر سر یک فیلم دیگر ایجاد شد.»

او ادامه می دهد:«البته این را هم بگویم که این اختلاف برای سال های حدود 75 بود و فکر کنم از سال بعدش که آقای سیف الله داد به دولت رفتند، خانه سینما تصمیم گرفت تا مراسمی را با مشارکت همه اصناف برگزار کند و ما هم تصمیم گرفتیم به عنوان یک صنف به آنها در برگزاری مراسم بپیوندیم. اگر یادتان باشد اولین جشن هم همان مراسمی است که از مرحوم کیارستمی تقدیر می شود.» و البته آخرین نامی که در این ماجرا از او گفته شده، کمال تبریزی است. کسی که در پاسخ به پیامک ما، ایموجی لبخند فرستاد و نوشت:«جدی نگیرید، ارزشش را ندارد!»

برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1828165