دیوتیما فیلسوف زنی که معلم سقراط بود / خاطره‌ای از پسرانی که می‌گفتند که شما چرا سر کلاس فلسفه نشسته‌اید!

وی در سخنان خود به نکات تعجب برانگیزی از نگاه مردانه به فلسفه و فلسفه‌آموزی پرداخته است که میتواند بسیار عبرت آموز باشد.

مریم نصر اصفهانی در این نشست در ابتدای سخنان خود با اشاره به تلاس دکتر مصطفی ملکیان برای شناساندن زنان فیلسوف در دهه های اخیر در ایران، به احساس غریبگی زنان نسبت به فلسفه در همه جهان از جمله ایران پرداخت. به گفته وی در سالهای اخیر کتبی که به آثار فلسفی زنان در جهان پرداخته‌اند در ایران ترجمه شده و همین موجب علاقمندی دانشجویان دختر به بررسی آثار فلسفی زنان و به طور کلی علاقه به دانش فلسفه شده است.

خاطره ای از نارحتی شدید دختران دانشجو از تحقیر زنان توسط فلاسفه

دکتر مریم نصر اصفهانی با اظهار تاسف از اینکه تاریخ فلسفه هم مانند بسیاری از حوزه های دیگر به صورت مردانه نوشته شده است از مقاومت دپارتمان‌های فلسفی ایران در مقابل عضویت زنان در هیئت علمی انتقاد نمود. وی با بیان خاطره ای از سخنان ضد زن فیلسوفان مختلف مانند نیچه، شوپنهاور و... که در کلاس درس برای شاگردان خود خوانده است از ناراحتی و عصبانیت عمیق دختران دانشجوی خود خبر داد که با درخواست قطع سخنانش توسط دانشجویان دختر مواجه شده است.

دیوتیما، فیلسوف زن بزرگی که به دلیل زن بودن خیالی دانسته شده است

نصر اصفهانی در ادامه به مشقت های خانم مری آلن ویت نویسنده کتاب در جمع‌آوری اسناد مربوط به 13 فیلسوف زن اشاره‌شده در کتاب پرداخت و به معرفی فیلسوف زنی به نام دیوتیما مبادرت نمود که سقراط او را معلم خود در عشق دانسته است. به گفته ویت خیلی از شارحان افلاطون صرفاً به دلیل اینکه او یک زن بوده است دیوتیما را یک موجود خیالی دانسته اند و به همین دلیل است که آثار این فیلسوف زن بزرگ که راهبه هم بوده است حتی به انگلیسی هم ترجمه نشده و وی ناشناخته مانده است! وی همچنین با اشاره به وجود فیلسوفان زن فیثاغوری در 6 قرن قبل از میلاد که اشاره ای در محافل فلسفی به انها نمیشود از گم شدن فیلسوفان زن در تاریخ اظهار تأسف نمود.

فیلسوف زنی که لایبنیتس کلمه موناد را از او وام گرفت

نصر اصفهانی در ادامه سخنان خود به فیلسوفان زنی که روی دکارت و لایبنیتس اثر گذاشته اند اشاره نمود و از فیلسوف زنی به نام آنه کانوی که روی لایبنیتس تأثیر بسیاری گذاشته است نام برد به نحوی که لایبنیتس مفهوم موناد را که در فلسفه‌اش بسیار مهم است از او به وام گرفته است. به گفته این استاد دانشگاه متأسفانه نام آنه کانوی هم در تاریخ فلسفه به فراموشی سپرده شده و ما مونادولوژی را فقط برای لایبنیتس می‌دانیم.

اسنادی که از هایپاتیا به سختی به دست آمد!

دکتر نصر اصفهانی در ادامه سخنان خود به اشاره نویسنده کتاب در مورد به دست آوردن اسناد مربوط به فیلسوفان زن معاصر پرداخت. به گفته وی حتی با اینکه هایپاتیا فیلسوف معروفی است باز هم اسناد مروبط به وی به راحتی قابل دستیابی نبوده و این مشکل در مورد بقیه فیلسوفان زن معاصر هم صدق میکرده است. برای مثال خانم ویکتوریا لیدی ولبی یکی از فیلسوفانی که در این کتاب به آنها اشاره شده است صرفاً به دلیل اینکه جزو خاندان سلطنتی بوده است، از آثار وی نگهداری و مخافظت شده است و نه آنکه به دلیل اهمیت فلسفی آثارش، چنین اتفاقی افتاده باشد.

ایده راسل که احتمالاً متعلق به یک فیلسوف خانم است

به گفته دکتر نصر اصفهانی در کتاب مورد اشاره، فیلسوفی وجود دارد که در تعلق برخی از ایده های فلسفی که منسوب به راسل است به او بحث است و صرفاً به دلیل اینکه زن بوده است، مورد توجه قرار نگرفته است.

پسرانی که میگفتند شما چرا سر کلاس فلسفه هستید!

وی با بیان خاطره ای از اولین کلاسهای فلسفه که در زمان دانشجویی خود در دانشگاه داشته است به سخن پسران در کلاس اشاره کرد که می گفتند که ما فیلسوف زن نداشته ایم و این همه دختر در این کلاس چه کار دارند؟!! و اصلاً اینجا قلمرو شما نیست که اینجا باشید!

خانم نصر اصفهانی در پایان با اظهار امیدواری نسبت به اینکه این فیلسوفان معرفی شده در این کتاب و آراء آنها به مرور جذب بدنه فلسفه در دنیا شود، به سخنان خود خاتمه داد.

5757