راز خشم شدید امیر اشتباه فنی بود؛/ ماجرای داد و فریاد قلعه‌نویی در آخرین مسابقه!
تیم ملی ایران با اتکا به سه لژیونر در خط حمله ازبکستان را تحت فشار قرار داد.
به گزارش "ورزش سه"، شب گذشته تیم ملی فوتبال ایران، از آخرین دیدار دور اول مسابقات گروهی مقدماتی جام جهانی 2026 مقابل ازبکستان، به تساوی بدون گل دست یافت.
شاگردان امیر قلعه نویی در این دیدار نتوانستند راهی به دروازه حریف بیابند و با کسب 14 امتیاز از مجموع شش بازی، هم امتیاز با ازبکستان و با تفاضل گل بالاتر به عنوان تیم اول به دور بعد صعود کردند.
با نگاهی اجمالی به عملکرد تیم ملی در این دیدار، فلسفه و استراتژی های فنی تیم را در فاز حمله زیر ذره بین خواهیم برد.
ایران بازی را با آرایش پایه 1-3-2-4 آغاز کرد. شعاع حرکتی و شرح وظایف بازیکنان تیم ملی در فاز حمله، مطابق تصویر زیر و به شرح زیر است.
در ابتدا، تیم بازی را با (Double Pivot) محور دو گانه متشکل از سامان قدوس و امید نورافکن آغاز کرد اما رفته رفته، نورافکن یک خط بالاتر از قدوس قرار گرفت تا به عنوان بازیساز اصلی و قدوس به عنوان هافبک میانی نگهدارنده و واسط بین خط دفاع و هافبک قرار گیرد.
اگرچه این موضوع در بازیسازی فاز اول، می توانست به نفع ما باشد اما به عقب رفتن سامان قدوس برای توپ گیری در دقایق زیادی از بازیسازی، کار را برای ما در این امر دشوار کرد؛ چرا که می توانست از خلاقیت تیم در فاز دوم بازیسازی کم کند، البته که حضور امید نورافکن، به جهت بازی در جایگاه بالاتر نسبت به سامان قدوس، توانست چندین موقعیت گل به واسطه شوت زنی های امید نورافکن از پشت محوطه جریمه، برای ما ایجاد کند.
صالح حردانی به طور مشخص، به عنوان بازیکن کانال کناری سمت راست تیم دیده می شود؛ بدیهی است که با حضور او در کنار خط طولی، علیرضا جهابخش به سمت نیم فضای راست و گاها کانال میانی سوئیچ می کند، که این موضوع به شعاع حرکتی پیوت های تیم و مهدی طارمی بستگی دارد. حضورمیلاد محمدی اما کمی متفاوت تر، نسبت به حردانی دیده می شود؛ اگرچه بازیکن Flank (گوشه) سمت چپ محمدی است اما در مواقعی که ترابی در کنار خط طولی سمت چپ زمین در حال حرکت است، محمدی نقش) Inverted کاذب (به خود گرفته و به داخل جمع می شود تا بتواند طبق اصل بازی مالکیتی، برتری موقعیتی ایجاد کند.
مهدی ترابی که در این دیدار به عنوان جایگزین مهدی قائدی حضور دارد، عمدتا با حرکات عمقی به نیم فضای سمت چپ، سعی در خلق موقعیت برای هم تیمی ها دارد. زمانی که ترابی به داخل می زند معمولا محمدی اورلپ می کند و طارمی در کانال میانی حضور دارد.
مهدی طارمی را شاید بتوان تاثیر گذارترین بازیکن خط جلو، در این سبک بازی تیمی دانست. بازیکن پست دهی که می تواند در لحظه طلایی آرایش تیم را به 4-2-2-2 بدل کند.
برای مثال در تصویر زیر، شجاع خلیل زاده سعی در بازیسازی از عقب با پاس کوتاه را دارد که در چنین وضعیتی یکی از هافبک های میانی در نیم فضای نزدیک تر (اینجا منظور حضور امید نورافکن در نیم فضای سمت چپ است) و دیگری یعنی سامان قدوس در کانال میانی حضور دارد. مهدی طارمی نیز در کانال میانی متمایل به چپ حضور دارد.
تصویر زیر نیز دقیقا مشابه قبلی و ایجاد برتری عددی و موقعیتی را در بازی مالکانه نشان می دهد.
سردار آزمون برخلاف بازی های قبل که عمدتا نقش یک مهاجم شماره 9 کاذب را با نفوذ معکوس بر عهده داشت، در این دیدار به عنوان یک مهاجم پرسینگ و رونده، سعی در توپ گیری پاس های توی در هافبک های تیم دارد.
بازی مستقیم شاگردان امیرقلعه نویی، که گاها با پاس های بلند طولی همراه می شود، می توانست در چندین موقعیت خاص، تیم را به گل برساند. برای نمونه در صحنه ای که مشکوک به خطای پنالتی روی مهدی طارمی است؛ حسین کنعانی زادگان، زمانی که پرسینگ شدید تیم ازبکستان را از میانه زمین می بیند، سعی می کند تا با یک پاس بلند در جلوی زمین، مهدی طارمی را صاحب توپ کند.
به نظر می رسد منطقی ترین سبک بازی نیز با توجه به شرایط تیم و نرخ بهره وری بازیکنان در ارائه سبک بازی مالکانه، همین باشد؛ که در خلال بازی شناور تیمی، بر خلاف فلسفه فعلی به بازی مستقیم و استفاده از پاس های بلند در فضای پشت مدافعین نیز توجه شود. چرا که در برابر تیم هایی که به صورت فشرده بلاک می کنند، سایر تیم هایی که به شدت مالکانه بازی می کنند از برتری کیفیت پاس، سرعت گردش پاس، جای گیری و حمایت مناسب بازیکنان از یکدیگر برخوردار هستند و هرگاه نقصانی در یکی از موارد فوق به وجو بیاید تیم با مشکلات بسیار جدی روبرو خواهد شد و اصطلاحا به بن بست تاکتیکی می خورد.
در این گونه شرایط، استراتژی مربیان متفاوت است؛ آن ها معمولا با ایجاد فضا برای شوت زنی از نقاط مهم زمین، خصوصا پشت محوطه جریمه، انجام دریبلینگ و پیروزی در تقابلات یک در مقابل یک برای گشایش فضا، دور زدن از طریق کانال های کناری، استفاده از یک و دو های کوتاه در نیم فضاها، ارسال از جناحین، استفاده از پاس های چیپ در پاکت های فشرده و در نهایت دعوت به پرس و ارسال بلند به فضای پشت مدافعان سعی می کنند، تا پرس یا بلاک فشرده حریفان را بشکنند و راهی به دروازه بیابند.
اگرچه در این مقاله صرفا به بازی تیم در فاز حمله اشاره شده است؛ اما باید خاطرنشان کرد، همچنان در برخی از موارد، دفاع تیم آشفته عمل می کند و به هنگام حمله، تیم ساختار Rest Defence دقیق و مشخصی ندارد که شدیدا می تواند تیم را در برابر ضد حملات رقبا آسیب پذیر سازد.
تیم ملی علی رغم این که در این دیدار نتوانست با اقبال روبرو شود و به گل برسد اما فلسفه و سبک بازی فعلی، دست کم با توجه به حضور عمده بازیکنان لژیونر منطقی به نظر می رسد؛ و احتمالا آنچه می بایست تغییر کند استراتژی ها باشد.
امیرحسین شادمان
