راه رسیدن به مقام خلیف اللهی چیست؟
انسان برای رسیدن به مقام دیدار با خدا و لقاءالله خلق شده و مهمترین مانع برای رسیدن به این مقام و جایگاه، بی تقوایی و رذائل اخلاقی است.
دعاهای مختصر روزانه ماه رمضان، دعاهایی است که هر روز پس از نمازهای واجب آن روز خوانده می‌شود. دعاهای روزهای ماه رمضان در کتاب‌های البلد الامین و مصباح از پیامبر اکرم (ص) نقل شده‌اند.
تفسیر دعای روز بیست و سوم ماه مبارک رمضان به این شرح است:
«اللهم اغسلنی فیه من الذنوب، وطهرنی فیه من العیوب، وامتحن قلبی فیه بتقوی القلوب، یا مقیل عثرات المذنبین»
«خدایا، در این ماه از گناهانم شست‌وشویم ده و از عیب‌ها پاکم کن و دلم را به پرهیزکاری دل‌ها بیازمای، ای نادیده‌گیرنده لغزش‌های اهل گناه»
خواسته‌های روز بیست و سوم ماه مبارک رمضان:
1. شستشوی از گناهان.
2. پاک شدن از عیوب.
3. خالص شدن قلب برای تقوای الهی.
«اللهم اغسلنی فیه من الذنوب»
در متون دینی ما گاهی از گناه به چیزی تعبیر می‌کنند که باعث تیرگی قلب آدمی می‌شود.
امام باقر (ع) می‌فرمایند: «وما من عبد الا و فی قلبه نکت بیضاء فاذا اذنب ذنبا خرج فی النکت نکت سوداء، فان تاب ذهب ذلک السواد و ان تمادی فی الذنوب زاد ذلک السواد حتی یغطی البیاض...» (هیچ بنده‌ای نیست مگر اینکه در قلبش نقطه سفیدی (فطرت توحیدی و درخشان انسان) است، هرگاه آن بنده گناه کند نقطه سیاهی در آن سفیدی ظاهر می‌گردد که اگر توبه کرد آن سیاهی زائل می‌شود ولی اگر اصرار به گناه کند و مکررا آن را مرتکب شد آن نقطه سیاه زیاد می‌شود و تمام آن سفیدی را می‌پوشاند.)
وقتی گناه را به سیاهی در قلب تعبیر می‌کنند، آنچه که سیاهی را از بین می‌برد توبه است که باید با آن قلب را شستشو کرد. معلوم است که اگر بنده توفیق توبه پیدا کند اول خداست که به او توجه کرده است.
در سوره آل‌عمران آیه 135 می‌فرماید:... ومن یغفر الذنوب الا الله... (چه کسی جز خدا گناهان را می‌آمرزد؟)
«و طهرنی فیه من العیوب»
عیب، کمبود و نقیصه‌ای است که باعث کم شدن ارزش هر چیزی می‌شود. ارزش انسان به این است که خداوند او را برای مقام خلیفه اللهی و جانشینی خود در زمین خلق کرده است.
در سوره بقره آیه 30 می‌فرماید: انی جاعل فی‌الأرض خلیف (به یقین جانشینی در زمین قرار می‌دهم.)
انسان حامل امانت الهی است.
در سوره احزاب آیه 72 می‌فرماید: انا عرضنا الأمان علی السماوات و الأرض‌والجبال فأبین أن یحملنهاو أشفقن منها و حملها الانسان (به درستی که ما امانت را بر آسمان‌ها و زمین و کوه‌ها عرضه کردیم و آن‌ها از به عهده گرفتن سرباز زدند و از پذیرفتن آن ترسیدند و انسان آن را به عهده گرفت.)
انسان برای رسیدن به مقام دیدار با خدا و لقاءالله خلق شده است. بلقاء ربهم یؤمنون (انعام /154)
اگر از این شرافت باز می‌ماند، دلیلش همان عیوب است که در طول زندگی نه آن‌ها را شناخته است و نه برای از بین بردن آن تلاش کرده است.
منظور از عیوب، بخشی در مرحله نفس است که همان رذائل اخلاقی است، بخشی در مرتبه قلب است که محبت غیر خداست. ما با این دعا از خداوند می‌خواهیم که ما را از این عیوب پاک کند تا مرغ باغ ملکوت گردیم و به جز خدا نبینیم.
«و امتحن قلبی فیه بتقوی القلوب»
امتحان در لغت عرب به دو معنی است:
معنای اول همان معنای رایج و متداول آزمون است. و معنای دوم، خالص گرداندن است.
به نظر می‌رسد، امتحان در اینجا به معنای دوم یعنی خالص گرداندن باشد تا مناسبت سه فقره دعا با یکدیگر حفظ شود. در هر سه فقره می‌خواهیم آلودگی گناهان از بین برود. با کسب فضائل و با تقوای دل، ناخالصی قلب خالص می‌گردد.
قلب انسان محل محبت است که گاه در اثر درست تربیت نشدن یا به دور بودن از تعالیم دینی، قلبی که خانه خدا است، خانه اغیار می‌شود و شائبه و ناخالصی پیدا می‌کند و لازم است قلب از این ناخالصی تصفیه گردد که با تقوای دل میسر می‌گردد.
یعنی خالی کردن قلب از هر چه و هر که غیر خداست. این امر حاصل نمی‌شود مگر برای کسی که خالص برای خدا باشد.
حضرت رسول اکرم (ص) فرمودند: «طوبی لمن أخلص لله عمله و علمه وحبه و بغضه و أخذه و ترکه و کلامه وصمته و فعله و قوله» (خوشا به حال کسی که علم، عمل، دوستی و دشمنی‌اش، گرفتن و رها کردنش، سخن گفتن و سکوتش، رفتار و گفتارش، خالص برای خداست.)
در این روز چنین تقوایی را خواستار هستیم.
«یا مقیل عثرات المذنبین»
خداوندا! ای پوزش‌پذیر خطاهای گناه‌کاران، درخواست‌های امروز ما را به اجابت برسان.
منبع: مهر