راه های تحکیم اتحاد بین تشیع و تسنن چیست؟

حجت السلام والمسلمین امید جوادی نصر کارشناس مذهبی گفت: برای ایجاد وحدت میان مسلمانان، محورهایی وجود دارد که از آن‌ها به عنوان عوامل مشترک اتحاد میان فِرق و مذاهب اسلامی یاد می‌شود:

محورهای وحدت مسلمین

الف) ایمان به وحدانیت خدا و پرستش او. ب) ایمان به رسولان الهی و به خصوص ایمان به خاتمیت پیامبر. ج) باور به معاد و روز رستاخیز. د) اشتراک در کتاب آسمانی قرآن کریم و باور به حقانیت و صدق گفتار او. ه) اشتراک در بسیاری از اعمال عبادی؛ از قبیل نماز، روزه، حج، زکات و...

1. سیاست صبر و سکوت به یقین می‌دانید که سزاوار‌تر از دیگران به خلافت، من هستم. سوگند به خدا به آنچه انجام داده اید گردن می‌نهم، تا هنگامی که اوضاع مسلمانان رو براه باشد و از هم نپاشد و جز من به دیگری ستم نشود و پاداش این گذشت و سکوت و فضیلت را از خدا انتظار دارم و از آن همه زر و زیوری که به دنبال آن حرکت می‌کنید، پرهیز می‌کنم.» (دشتی، 1379، ص123).

2. حل اختلافات حقوقی مسلمانان کارنامه اهل بیت: در موضوع اتحاد اسلامی و فراخوان جوامع بشری به همدلی و همفکری و همکاری براساس توحید و عدل، کارنامهای درخشان و بلند و پر حجم است و بررسی رفتار و گفتار امام صادق در زمینه‌های زیر می‌تواند نقش آن امام بزرگوار را در اتحاد مسلمین بیش‌تر روشن سازد:

1. امام صادق (ع) و توصیه شیعیان به تقیه. 2. امام صادق (ع) و حل اختلافات فکری پیروان اهل بیت. 3. امام صادق (ع) و ارائه راهکار حل اختلافات حقوقی شیعه. 4. امام صادق (ع) وتأکید بر اصل همزیستی و مدارا با اهل سنت وهمه فرق اسلامی. 5. امام صادق (ع) و تأکید بر نماز جمعه و جماعت و اعیاد اسلامی

3. تأکید بر همزیستی مسالمت آمیز و مدارا با اهل سنت و سایر فرق اسلامی

در نقطه مقابل، شیعیان و اهل سنتِ معتقد به همزیستی مسالمت آمیز نیز در طول تاریخ کم نبوده‌اند. به همین جهت هم معاویه بن وهب ناظر به این پدیده اجتماعی از امام صادق (ع) می‌پرسد: «شایسته است در ارتباط بین خود و قوممان و همچنین در ارتباط با مردم دیگر که بر اعتقاد ما باور ندارند، چگونه رفتار کنیم؟» (کلینی، 1407، ج2، ص636). امام صادق (ع) قسم می‌خورند تا تأکید کنند و شک شیعیانش هم برطرف شود: «فَوَ الله اِنَهُم لَیَعُودُونَ مَرضَاهُم»؛ «به خدا قسم اهل بیت: از مریضان سایر مذاهب عیادت می‌کنند.»؛ «وَ یَشهَدُونَ جَنَائِزَهُم»؛ «در تشییع جنازههای آن‌ها حاضر می‌شوند.» «وَ یُقِیمُونَ الشَهَادَهَ لَهُم وَ عَلَیهِم»؛ «در دادگاه به نفع یا علیه آن‌ها شهادت می‌دهند.» «وَ یُؤَدُونَ الأَمَانَهَ اِلَیهِم»؛ «و امانت را به آن‌ها بر می‌گردانند.» (کلینی، 1407ق.، ج2، ص636).