رجزخوانی گوزن‌ها در دل جنگل / روایتی از عاشقانه مرال‌ها
از نیمه شهریور تا پایان مهر فصل گاوبانگی گوزن‌هاست، گوزن‌هایی که حریم امن برای زادآوری برایشان فراهم شده و بانگ جفت‌یابی را سر می‌دهند.
به گزارش خبرگزاری تسنیم از سوادکوه، حیات‌وحش در هر فصلی قوانینی رمزآلود به خود دارد، رازهایی که اغلب انسان موشکافانه برای خود برملا ساخته است؛ تابستان در پایان خود به نیمه شهریور که می‌رسد قصه‌ای از گوزن‌های قرمز را تا اواخر اولین ماه پاییز نقل می‌کند، قصه‌ای که روایت زادآوری مرال‌های عاشق است، همان گوزن‌های قرمزی که حریم امن می‌خواهند برای زیستن و گستردگی نسل در پهنه زیستگاه جنگلی سبز و خروش بانگ جفت‌یابی را سر می‌دهند و جنگل را غرق شیدایی خود می‌کنند.
زیستگاه گوزن‌ها در مازندران این روزها نیازمند آرامش است تا مبادا استرسی بر این گونه جانوری وارد آید و جمعیت‌شان را به مخاطره اندازد؛ سوادکوه یکی از زیستگاه‌های قابل توجه گوزن در مازندران به شمار می‌آید در هر نقطه جنگلی ردپایی از آنان هست و شکوه حضور گله‌ای خود را نیز بارها به نمایش گذاشته‌اند، گله‌هایی که گوساله‌های سال‌های گذشته، امسال به زادآوری رسیده‌اند.
در سوادکوه وقتی نیمه شهریور می‌شود زیستگاه گوزن‌ها آرامشی دیدنی به خود می‌گیرد و تا پایان مهر این آرامش را به خود حفظ می‌کند تا امنیت زیستگاهی برای افزایش جمعیت این گونه جانوری فراهم باشد، امسال نیز شرایط برای گاوبانگی فراهم شده است.
ابراهیم فلاحی رئیس اداره محیط زیست شهرستان سوادکوه در گفت‌و‌گو با خبرنگار تسنیم با بیان اینکه هر ساله از اواسط شهریور تا اواخر مهر ماه فصل جفت‌یابی گوزن‌ها و به اصطلاح " گاوبانگی" هست، اظهار داشت: در این دوره زمانی گوزن‌های نر برای جفت‌یابی بانگ سر می‌دهند درحالی که در بقیه طول سال صدا و بانگی از آنها نداریم و در این مدت حواس پنج‌گانه آنان ضعیف می‌شود و به راحتی انسان‌ها می‌توانند به آنها نزدیک شوند به همین خاطر یکسری از شکارچیان با دانستن این موضوع سوء‌استفاده کرده و اقدام به شکار گوزن‌ها می‌کنند.
وی افزود: علاوه بر حضور شکارچی، صدای اره موتور، شلیک، انفجار، شلوغی، سگ گله همه اینها نیز می‌تواند باعث ایجاد استرس در گوزن‌ها شود و در جفت‌یابی تاثیر‌گذار باشد و آسیب ایجاد کرده و در کاهش جمعیت اثر بگذارد.
فلاحی در مورد بحث حفاظت از گوزن‌ها در فصل گاوبانگی هم خاطرنشان کرد: با توجه به مواردی که گفته شد ما هر ساله در فصل گاوبانگی در ایستگاه‌های مهم مرال کَمپ یا چادرهایی ایجاد می‌کنیم و البته در طی چند سال سازمان‌های مردم نهاد در این زمینه به ما کمک می‌کنند چون تعداد نیروهای ما کم است به همین علت به سازمان‌های مردم نهاد آموزش‌های لازم را می‌دهیم.
وی افزود: امسال در محیط زیست شهرستان 2 چادر در نظر گرفتیم و از طریق سازمان‌های مردم‌نهاد آموزش دیده 4 چادر در زیستگاه‌های مهم گوزن‌ها ایجاد کردیم، شیفت‌ها مشخص و افراد نیز مورد تایید قرار گرفتند و با اداره شهرستان هماهنگ هستند و علاوه بر حفاظت شیفتی، گزارش بانگ گوزن‌ها را هم داده، از حضور کوهنوردان و شکارچیان جلوگیری کرده و به ما اطلاع می‌دهند حتی جلوی قاچاقچیان چوب نیز بدین طریق گرفته می‌شود و سازمان‌های مردم نهاد در افزایش جمعیت گوزن‌ها در سوادکوه به ما کمک کرده‌اند.
فلاحی تصریح کرد: در چند سال گذشته به ندرت آثاری از مرال یا گوزن قرمز را داشتیم اما اکنون علاوه بر اینکه در دوربین‌های تله‌ای گله گوزن‌ها را داریم محیط بانان ما نیز با دوربین‌های دستی به راحتی از گوزن‌ها فیلم می‌گیرند، جمعیت قابل توجهی را در سوادکوه داریم و به نوعی احیاء شده‌اند و افزایش جمعیت گوزن‌های قرمز یا مرال در سوادکوه را مرهون زحمات مردم هستیم.
وی ادامه داد: امسال قبل اطلاع ما هیئت کوهنوردی شهرستان و گروه‌های کوهنوردی بخش‌نامه داده‌اند که تا پایان فصل گاوبانگی کوهنوردی و پیاده‌روی در مناطق کوهستانی و جنگلی ممنوع است و در حقیقت یک فضای امنی را برای گاوبانگی آماده کرده ایم.
رئیس اداره محیط زیست سوادکوه ضمن تقدیر از تعامل جدی و حمایت اداره منابع طبیعی سوادکوه برای ایجاد شرایط حفاظتی فصل گاوبانگی، اظهار کرد: از اداره منابع طبیعی سوادکوه برای همکاری و حمایت تشکر می‌کنیم یکی از این کارها این بوده که برای استقرار چادرهای کمک کرده‌اند و همچنین نقاطی از راه‌های جنگلی که مسدود کرده بودند برای سازمان‌های مردم نهاد قابل تردد شد و همکاری لازم را با همکاران ما داشته و کمک کرده‌اند.
وی گفت: مورد دیگر اینکه اداره منابع طبیعی با مرتع‌داران پاییزی هماهنگ کرده‌اند تا پایان مهرماه دام‌های خود را وارد مراتع نکنند، مراتعی که مرال‌ها در حال حاضر در آنها هستند و این کمک بزرگی برای ما است چراکه حضور گله، سگ گله و مهمانان دامدار استرس زیادی به گوزن‌ها وارد می‌کند و در زادآوری تاثیر می‌گذارد.
وی افزود: منابع طبیعی شهرستان در این زمینه به ما کمک کرده و علاوه بر آن اداره کل منابع طبیعی استان نیز در فضای مجازی توصیه‌هایی را به مردم در مورد فصل گاوبانگی داشته است.
رئیس اداره محیط زیست سوادکوه با توجه به سوء استفاده برخی شکارچیان در این فصل، یادآور شد: در طی چند سالی که سازمان‌های مردم نهاد به ما کمک می‌کنند شکاری اتفاق نیفتاد اما شکارچیانی در این زمینه دستگیر و به مراجع قضایی تحویل داده شده‌اند، دوربین‌های تله ای هم تصاویری از شکارچیان را ضبط کرده که دادستان شهرستان برای چند ماه اسلحه آنها را توقیف کرده است، با حضور سازمان‌های مردم نهاد و تبلیغ و افزایش تعداد چادرها، حضور شکارچیان کاهش پیدا کرده است.
فلاحی درمورد زیستگاه گوزن‌ها در سوادکوه، بیان کرد: ما در تمام نقاط جنگلی سوادکوه گوزن داریم و زیستگاه آنان محسوب می‌شود، جنگل‌های انبوه سوادکوه زیستگاه " شوکا " و جنگل‌های تُنک زیستگاه " گوزن‌های قرمز" است.
رئیس اداره محیط زیست سوادکوه با بیان اینکه اگرچه در تمام نقاط جنگلی شهرستان به صورت پراکنده گوزن داریم اما بیشترین آنها در مناطق حفاظت شده هستند، عنوان کرد: بیشتر گوزن‌ها در منطقه حفاظت شده " شِش رودبار "، " اَرفع کوه"، " ریگ چشمه"،" اِساس"، پشت مناطق روستایی " اِوات"،" تیلِم"،" پالند"، " طالع"، "شورمست" جنگل بسیار غنی از جمعیت مرال‌ها را داریم.
فلاحی افزود: در اکثر مناطق جنگلی گوزن به صورت پراکنده داریم همچنین جمعیت پلنگ‌ها نیز در سوادکوه افزایش پیدا کرده است.