رمزگشایی از تاکتیک جدید روسیه

این صحنه تقریبا آخرالزمانی به نظر می‌رسد؛ کاروانی از سربازان روسی از میان مه غلیظ بیرون می‌آیند و به سمت شهر پوکروفسک در شرق اوکراین حرکت می‌کنند. برخی از سربازان سوار بر موتورسیکلت هستند؛ برخی دیگر در پشت یک وانت فرسوده دیده می‌شوند. یک گروه سوار بر وسیله نقلیه‌ای مجهز به یک وسیله عجیب قفس‌مانند هستند. هرچند عجیب به نظر می‌رسد، اما کلیپ ویدئویی کوتاه که در رسانه‌های اجتماعی منتشر شده است، نگاهی اجمالی به روش‌های متغیر روسیه در جنگ اوکراین ارائه می‌دهد. اگر پوکروفسک به دست نیروهای روسی بیفتد، چنان‌که اکنون بسیار محتمل به نظر می‌رسد، بزرگ‌ترین شهری خواهد بود که مسکو از زمان تصرف باخموت در ماه مه 2023 تصرف کرده است.

«ایوانا کوتاسووا»، «کوستیا گاک» و «ویکتوریا بوتنکو» در گزارش دیروز یکشنبه برای سی‌ان‌ان نوشتند، مانند باخموت، پوکروفسک نیز عمدتا به ویرانه تبدیل شده و اهمیت استراتژیک آن اکنون به شدت کاهش یافته؛ اما پوکروفسک به نمادی از مقاومت اوکراین تبدیل شده است. به همین دلیل است که به نظر می‌رسد ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، آماده است هر بهایی را برای آن بپردازد و به همین دلیل است که ارتش اوکراین سخت در تلاش برای حفظ آن است؛ هرچند به نظر می‌رسد اوضاع به‌طور فزاینده‌ای برای ارتش اوکراین ناامیدکننده می‌شود.

درحالی‌که سرنوشت دو شهر شرقی (باخموت و پوکروفسک) ممکن است بسیار شبیه به هم به نظر برسد، اما سربازان حاضر در میدان و تحلیلگران نظامی می‌گویند که نحوه برخورد روسیه با این دو شهر بسیار متفاوت است و تغییر تاکتیک‌ها، داستانی از چگونگی تکامل جنگ در دو سال گذشته را روایت می‌کند. دلیل اصلی این تحول، تکثیر گسترده پهپادها است و پیشرفت‌های تکنولوژیک اخیر، امکان استقرار تعداد بیشتری از آنها را در فواصل بسیار طولانی‌تر فراهم می‌کند. این امر عملا «مناطق کشتار» را در دو طرف خط مقدم بین نیروهای روسی و اوکراینی گسترش داده و پیشروی در میدان نبرد را بسیار دشوارتر کرده است. نیروهای روسی به جای استفاده از زره‌پوش‌های سنگین برای پیشروی، به طور فزاینده‌ای به دنبال نفوذ به مناطق اوکراین با وسایل نقلیه غیرمتعارف مانند موتورسیکلت و چهارچرخ‌ها هستند. یک سرباز از تیپ 129 اوکراین که در حال حاضر در نزدیکی کوستیانتینیوکا، شمال شرقی پوکروفسک مستقر است، به سی‌ان‌ان گفت که اولین برخورد واحد او با روس‌ها با درشکه‌ها «بسیار غیرمنتظره» بود. این سرباز گفت: «منطقی است. ما با پهپاد حمله می‌کنیم و برای آنها راحت‌تر است که با وسایل نقلیه سبک جابه‌جا شوند.»

وزارت دفاع اوکراین اعلام کرد که تخمین زده می‌شود حدود 300سرباز روسی اکنون در داخل پوکروفسک باشند، اگرچه تاکید کرد که درگیری هنوز ادامه دارد. روسیه پس از پیشروی در آودیوکا در شرق در اوایل سال2024، نزدیک به دو سال است که به آرامی در حال پیشروی به سمت پوکروفسک است. «میسون کلارک»، مدیر پروژه دفاع از اروپا در موسسه مطالعات جنگ (ISW)، به سی‌ان‌ان گفت که درست مانند تصرف آودیوکا، روسیه به سمت پوکروفسک پیشروی کرده است «تا نیروهای اوکراینی را مجبور به عقب‌نشینی نهایی یا در حالت ایده‌آل محاصره کامل نیروهای اوکراینی کند». او گفت: «حمله به پوکروفسک با باخموت متفاوت است. در باخموت حملات بیشتر به‌صورت یک حمله مستقیم و طاقت‌فرسا به مناطق شهری بود. در پوکروفسک هدف عملیاتی محاصره نیروهای اوکراینی است، نه لزوما پاک‌سازی بلوک به بلوک شهر.»

درحالی‌که نیروهای روسی پوکروفسک را به‌طور کامل محاصره نکرده‌اند، اما موفق شده‌اند خطوط تدارکاتی اوکراین را قطع کنند. یکی از پزشکان رزمی اوکراینی که واحدش در حال حاضر در پوکروفسک و شهر مجاور میرنوهاراد در حال جنگ است، گفت که خروج از شهر در حال حاضر تقریبا غیرممکن است؛ زیرا خودروهای تخلیه نمی‌توانند بیش از 10 تا 15 کیلومتر (6 تا 9 مایل) از شهر فاصله بگیرند و حتی این نیز به‌دلیل وجود پهپادها بسیار خطرناک است. او به سی‌ان‌ان گفت: «زخمی‌های شدید به نقطه تثبیت (پزشکی) نمی‌رسند. اگر کسی جراحت نه چندان جدی یا سطحی داشته باشد، در صورتی که به اندازه کافی خوش شانس باشد که اصلا به آنجا برسد، در شرایط سخت به من خواهد رسید.»

نبرد باخموت در نیمه اول سال 2023 با چیزی که اوکراینی‌ها آن را حملات «چرخ گوشتی» می‌نامیدند، مشخص شد که در آن موج‌هایی از نیروهای روسی به سمت مواضع مستحکم اوکراینی‌ها هجوم می‌آوردند. ایده این بود که با این هجوم نیروهای اوکراینی شروع به تبادل آتش کنند تا مواضعشان مشخص شود. این تاکتیک منجر به تلفات بسیار بالای نیروهای روسی شد که اساسا برای کشته شدن به جلو فرستاده می‌شدند. کسانی که می‌خواستند برگردند، خطر کشته شدن توسط مافوق‌های خود را به جان می‌خریدند. سربازان اوکراینی که در باخموت می‌جنگیدند به سی‌ان‌ان گفتند که هر روز ده‌ها نیروی روسی را می‌کشتند و اجساد آنها در مزارع یخ می‌زد و موج دیگری از نیروها روز بعد برای همان ماموریت اعزام می‌شدند. در نهایت، با توجه به تعداد زیاد نیروها، این رویکرد روسیه جواب داد و ارتش اوکراین را پس از ماه‌ها جنگ خسته کرد؛ اما اکنون تاکتیک‌ها تغییر کرده‌اند.

یک سربازی از تیپ129 گفت که گروه‌های تهاجمی روسیه نیز کوچک‌تر شده‌اند. این سرباز گفت: «در مناطق شهری، آنها در گروه‌های پنج تا هفت نفره حرکت می‌کردند. اکنون حداکثر سه نفر هستند. اما ردیابی آنها با پهپادهای شناسایی دشوار است؛ زیرا حرکت کمتری روی صفحه نمایش وجود دارد.» یک سرباز دیگر از واحد پهپادی «پیکی بلایندرز» اوکراین نیز گفت که روس‌ها اغلب در گروه‌های سه نفره حرکت می‌کنند. وی افزود که میزان فرسایش همچنان بالا است. او گفت: «(آنها) روی این واقعیت حساب می‌کنند که دو نفر کشته می‌شوند؛ اما یکی از آنها همچنان به شهر می‌رسد و در آنجا جای پایی پیدا می‌کند.» وزارت دفاع بریتانیا تخمین می‌زند که از بیش از 1.1میلیون تلفاتی که روسیه از زمان آغاز حمله تمام عیار خود به اوکراین در فوریه 2022 متحمل شده است، یک‌سوم آنها در سال جاری کشته یا زخمی شده‌اند.

«تیم لیستر» هم در گزارش دیگری در سی‌ان‌ان نوشت، در خطوط مقدم اوکراین، تغییر آب و هوا شرایط خطرناکی - و همچنین فرصت‌هایی - را برای هر دو طرف به ارمغان آورده است. اگرچه نوارهای مه، استفاده از پهپادها توسط روس‌ها و اوکراینی‌ها را محدود می‌کند، اما هر دو طرف همچنین موفق شده‌اند مه را به نفع خود تغییر دهند. طبق وب‌سایت غیررسمی «دیپ‌استیت» که تحولات میدان نبرد را رصد می‌کند، نیروهای روسی از دید کم برای ساخت یک اسکله در امتداد رودخانه «ووچا» در جنوب اوکراین استفاده کردند. طبق گزارش دیپ‌استیت، آنها موفق شدند حداقل 10 وسیله نقلیه را عبور دهند و سپس در روستای «داچنه» پراکنده شدند. استانیسلاو بونیاتوف، یک سرباز اوکراینی گفت: «مه بسیار غلیظ است و نیروهای دشمن همچنان در حال تجمع هستند.»

در منطقه دونتسک اوکراین، مه عملیات پهپادها را برای هر دو طرف در شهر پوکروفسک که به شدت مورد مناقشه است، مختل کرده است. یکی از سربازان اوکراینی در این منطقه گفت: «مه دونباس. حرکت در مه خوب است؛ زیرا برای پهپادها سخت‌تر است که به شما ضربه بزنند، اما برای ما نیز سخت است و همه چیز در این سرزمین به نوعی تخته نرد (بازی) تبدیل می‌شود.» به گفته «دیوید اکس»، تحلیلگر نظامی، مه به یک هنگ تهاجمی اوکراینی کمک کرده تا در روزهای اخیر حملاتی را به بخش‌هایی از پوکروفسک که نیروهای روسی در آن حضور دارند، انجام دهد و «از خطوط ریلی که پوکروفسک را به دو قسمت تقسیم می‌کند، عبور کند». اوکراینی‌ها معمولا از پهپادهای نظارتی برای ردیابی حرکات نیروهای روسی استفاده می‌کنند، اما آب و هوا در این امر اختلال ایجاد می‌کند. «مایکل کافمن»، تحلیلگر، می‌گوید: «مه، باد و باران به‌طور قابل‌توجهی عملیات پهپادها را مختل می‌کند و امکان نفوذ روسیه از طریق مواضع اوکراین را فراهم می‌کند.»