شنبه 3 آذر 1403

روابط‌عمومی یک دانش تخصصی است

وب‌گاه گسترش مشاهده در مرجع
روابط‌عمومی یک دانش تخصصی است

ناصر بزرگمهر - روزنامه نگار

از من می‌پرسند فایده روابط‌عمومی چیست؟

یاد انشاهای کودکی می‌افتم که می‌پرسیدند فایده گاو چیست؟

تقریبا همه بچه‌های کلاس، شبیه هم می‌نوشتیم؛ گاو حیوان نجیبی است، از شیر آن ماست و پنیر و کره و دوغ و خامه و سرشیر درست می‌کنیم، گاوها در شخم زدن زمین به کشاورزان کمک می‌کنند، گوشت گاو بسیار مقوی است و وقتی ما مریض می‌شویم، مادرم با گوشت گاو برای ما آبگوشت درست می‌کند که خیلی خوشمزه است. بی‌بی می‌گوید ما از پوست گاو هم استفاده‌های فراوان می‌کنیم و حتی از روده گاو هم برای تولید نخ جراحی استفاده می‌شود و اگر بی‌تربیتی نباشد از فضولات گاو هم به‌عنوان کود درخت و زمین بهره می‌بریم. خلاصه بر همه واضح و مبرهن است که گاو حیوان بسیار مفیدی است و همه جای آن به درد می‌خورد. این بود انشای من.

وقتی می‌خواهم درباره روابط‌عمومی بنویسم، یاد همان فایده گاو می‌افتم و فکر می‌کنم آیا هنوز کسی هست که در سال دوهزارو چند میلادی یا سال هزارو چهارصدو فلان شمسی لازم باشد برایش از فایده شیر و محصولات لبنی بگوییم؟

آیا هنوز کسانی هستند که نمی‌دانند دوغ یا ماست برای هر انسانی چه خاصیتی دارد؟

در شرایطی که حتی یک حیوان هم از خوردن شیر و لیس زدن به بستنی لذت می‌برد، چه لزومی دارد که از مزایای آن برای همگان بگوییم؟

اما ظاهرا باید برای همیشه تاریخ به کودکان درباره خواص شیر و لبنیات و جایگاه آن در رشد و تکامل انسان توضیح داد و توصیه کرد و گاهی حتی به اصرار، اگر دوست ندارند آن را به خوردشان داد.

قصه روابط‌عمومی و جایگاه آن در سازمان‌ها و وزارتخانه‌ها و دولت‌ها و کلیه مشاغل مرتبط با مردم، قصه فایده گاو و شیر و ماست و کره و پنیر است.

بعد از سکونت چندهزارساله انسان روی زمین و تاریخ مدون هفت‌هزارساله و در هزاره سوم میلادی و ثبت دویست‌ساله دانش روابط‌عمومی، ارتباطات، تبلیغات، بازاریابی و در نهایت پاسخگویی به افکار عمومی و بعد از دوران تاریخی صنعتی و فراصنعتی در جهان و حداقل 70، 80سال از روابط‌عمومی مدرن در همین سرزمین بلاخیز خودمان و نخستین فوران نفت سیاه از دکل‌های مسجدسلیمان، ما هنوز باید به وزیر و وکیل و مدیرعامل توضیح دهیم که روابط‌عمومی علمی و برنامه‌ریزی‌شده نیاز واقعی و تکمیل‌کننده پازل مدیریت است و مثل گاو، فایده بسیار دارد.

شما قبل از آنکه مورد استیضاح نمایندگان ملت و خود ملت و افکار عمومی و برآیند آنها یعنی رسانه‌ها و دنیای مجازی قرار گیرید، باید از روابط‌عمومی توانمند برخوردار شوید که بتواند هنر متقاعد کردن مخاطبان را داشته و بر افکار عمومی و روزنامه‌نگاران به‌عنوان نماینده رسانه‌ها تاثیر بگذارد.

باید یک روابط‌عمومی باسواد رسانه‌ای در کنار مدیریت قرار گیرد تا با ایجاد واحدهای پژوهشی و براساس شناخت خواسته‌های مخاطبان و جامعه، به انتظارات آنها پاسخ مناسب دهد و به استحکام جایگاه مدیریت و سازمان و وزارتخانه کمک کند.

روابط‌عمومی خانگی مثل مرغ محلی است و می‌تواند در نهایت روزانه یک تخم به شما تحویل دهد و با نخستین فریاد، دچار شوک شود و از تخم‌گذاری هم فاصله بگیرد. روابط‌عمومی یک سازمان بزرگ، یک وزارتخانه، یک بانک، یک کارخانه، روابط‌عمومی خانگی نیست؛ شعارهای پوپولیستی خوب باشید و مهربان باشید نیست. روابط‌عمومی باید دارای دانش بین‌المللی باشد، جهانی بیندیشد و از همه علوم مرتبط بهره بگیرد و با معیارهای دنیای امروز، ارتباطات را با خلاقیت در مسیر ملی و سازمانی مورداستفاده قرار دهد.

روابط‌عمومی هوشمند با استفاده از همه فناوری‌های روز و ابزار گوناگونی که در اختیار می‌گیرد و کارشناسانی تحصیلکرده و مرتبط، برای جمع‌آوری اطلاعات و پالایش آنها در جهت ارائه به مدیران ارشد سازمان خود می‌کوشد.

روابط‌عمومی، یک دانش تخصصی است و با متخصصان این حوزه تعریف می‌شود تا بتواند بر نیروهای درون‌سازمانی و افکار عمومی برون‌سازمانی تاثیر لازم را بگذارد و به همبستگی و یکپارچه‌سازی سازمان با مخاطبان یا به‌عبارت ساده‌تر رابطه بین فروشنده و خریدار، تولیدکننده و مصرف کننده، از کالا تا اندیشه بینجامد.

روابط‌عمومی حرفه‌ای و متخصص جای پسرخاله و دخترعمه نیست؛ روابط‌عمومی اندیشمند، محل جمع شدن بیکاره‌ها و رانده‌شدگان کارگزینی‌ها نیست. روابط‌عمومی باید محل نخبگان و اندیشمندان و کسانی باشد که با ضریب هوشی بالاتر و با خلاقیت بتوانند کاستی‌های کل سازمان را پوشش دهند.

تنظیم برنامه هدفمند و استراتژی شغلی با رعایت استانداردهای ملی و نگاه به الگوهای جوامع و شرایط بین‌المللی و رعایت کیفیت و استفاده از فناوری‌های روز و بهره‌گیری از اینترنت و همه رسانه‌ها و ابزارها در جهت برندسازی سازمان از وظایف یک روابط‌عمومی علمی و دانشگاهی است.

روابط‌عمومی باید بتواند به‌صراحت به جامعه بگوید که بقای سازمان در گرو مخاطبان آن است و توجه به افکار عمومی بزرگ‌ترین دغدغه مدیران ارشد سازمان است و پاسخگویی به‌موقع و شفافیت و صراحت بیان مهم‌ترین وظیفه سازمانی او است. روابط‌عمومی اقناع‌گر باید همیشه 4 گوش داشته باشد و یکپارچه زبان نباشد.

روابط‌عمومی وظیفه سخنگویی و پاسخگو بودن را دارد و موظف است با بهترین ارتباطات از همه رسانه‌های موجود در فضای مجازی تا مکتوب و خیابانی و سایر ابزار تبلیغاتی به‌نحو موثر استفاده کند و منتقدان را ارج نهد و از دانش آنها در جهت بهبود شرایط سازمان بهره ببرد.

تلاش روابط‌عمومی برای برندسازی سازمان، وزارتخانه، دولت و حتی یک کاسبی کوچک با خوشنامی مدیران و کارکنان آن و پاسخگویی درست به مخاطب و پرهیز از دروغگویی، پنهان‌کاری و بی‌ارزش دانستن مردم همراه خواهد بود تا بتواند از این سرمایه اجتماعی مهم در راستای اعتمادسازی و تاثیرگذاری و سودآوری بهره ببرد.

روابط‌عمومی باید نخستین منتقد سازمان باشد و از به‌به‌گویی مدیریت‌ها دوری و بیشتر به بخش خالی لیوان توجه کند و به هیچ عنوان سرپوشی بر حقایق نگذارد و چون چشم و گوش مدیران ارشد عمل کند و رازدار و محرم دوطرف باشد.

روابط‌عمومی با یک سلام آغاز می‌شود و با یک لبخند به شکوفایی می‌رسد و در دامنه تخصص و دانایی به گل می‌نشیند.

فایده روابط‌عمومی چیست؟

روابط‌عمومی فایده بسیار دارد و بر دانایان واضح و مبرهن است و بر فرهنگ نادانی، آب در هاون کوفتن. این بود انشای امروز من.