سه‌شنبه 6 آذر 1403

روزنه‌گشایی به سبک ظریف؛ آقای دیپلمات چه کسانی را «اصلاح‌طلبان تندرو» می‌خواند؟

وب‌گاه مشرق نیوز مشاهده در مرجع
روزنه‌گشایی به سبک ظریف؛ آقای دیپلمات چه کسانی را «اصلاح‌طلبان تندرو» می‌خواند؟

فایل صوتی که اخیرا از ظریف منتشر شده حاوی نکات ویژه‌ای درباره وضعیت اصلاح‌طلبان و نقد چندین باره عملکرد افراطیون این جناح است که حالا از زبان وزیر خارجه پیشین معنادارتر شده است.

به گزارش مشرق، بازهم یک فایل صوتی محفلی که گویی این سخنرانی در جمع دانشجویی و اصلاح‌طلبانه صورت گرفته، از «محمدجواد ظریف»، وزیر امور خارجه پیشین کشورمان منتشر شد که در فضای مجازی و میان رسانه‌ها جنجال به پا کرد. ظریف انتشار این فایل صوتی را خیانت خوانده است اما برآیند انتشار آن نشان می‌دهد بیشتر مورد توجه افکارعمومی قرار گرفته است؛ حرف‌هایی که شاید وی در یک تریبون عمومی نمی‌توانست ابراز کند در این فایل صوتی نمود بیشتری یافته و می‌توان گفت شنیده شده است.

ظریف در این فایل صوتی، اصلاح‌طلبان را تندرو و انحصارطلب خوانده و می‌گوید: «به نظر من جناح چپ توی انحصارطلبی، دست جناح راست رو از پشت می‌بنده. یه بار من به آقای خاتمی گفتم. گفتم این رفیق‌های شما وقتی که تند بودن، با ما مخالف بودن؛ می‌گفتن این لیبراله. الان هم که اومدن، از ما لیبرال‌تر شدن، هنوز هم با ما مخالفن.» صحبت‌های ظریف در انتقاد از عدم مشارکت بخشی از اصلاح طلبان در انتخابات نیز حرف‌های وی را معنادار تر می‌کند. صحبت‌های ظریف در اعتراض به عدم شرکت فعالانه اصلاح‌طلبان در دوازدهمین دوره انتخابات مجلس و ششمین دوره خبرگان 1402 به نوعی همراستا با بخشی از جامعه اصلاح‌طلبان است که پیش از برگزاری انتخابات بیانیه «روزنه گشایی» را منتشر کردند.

به عقیده ظریف خود اصلاح‌طلبان با عدم حضور در انتخابات برد را به رقیب سنتی هدیه دادند و باعث شدند که نامزدهای اصولگرا پیروز انتخابات شوند. وی در واکنش به انتشار این فایل صوتی و بویژه بخشی که به رفتار سیاسی اصلاح طلبان اشاره می‌کند، مطرح کرده است: «همواره مخالف تندروی از سوی هر گروه و جناحی بوده و اشاره‌ام به اندک تندروانی از اصلاح‌طلبان بوده است که در همان زمان هم رفتارشان مورد تایید اکثریت اصلاح‌طلبان و رهبران آن نبوده است. ولی متاسفانه رفتار آن‌ها به پای کلیت اصلاح‌طلبان نوشته شده و می‌شود.»

اما سئوال مهم این است که ظریف از کدام اصلاح طلبان به عنوان تندورها و انحصارطلبان سخن می‌گوید؟ رفتار انتخاباتی اصلاح‌طلبان دقیقا نشان دهنده دوپاره شدن این جریان سیاسی است. جالب اینجاست که رفتار رئیس دولت اصلاحات در انتخابات با عدم حضور در پای صندوق رای نیز نزدیک به طیف تندرو است. ظریف نیز در این فایل صوتی مطرح می‌کند که نزدیکان و رفقای رئیس دولت اصلاحات رفتاری افراط و تفریطی دارند. از سخنان ظریف می‌توان به راحتی دریافت که نگاه و رویکرد وی به روزنه گشایان نزدیکتر است. روایت ظریف از گفت و گوی جدل آمیز وی با یکی از اصلاح طلبان از همین موضوع حکایت دارد که وی عدم حضور در انتخابات را باعث شکست و انزوای سیاسی این جریان خوانده و این حربه را نخ‌نما شده و بی‌ثمر می‌داند.

ظریف در این باره در این فایل صوتی می‌گوید: «واقعیت امر اینه که ما تا با نگاه واقع‌گرایانه به انتخابات نگاه نکنیم، به کشور نگاه نکنیم، تغییر حاصل نمی‌شه. اون که گفتم آرزومندیم، آره، ما آرزو کردیم که اگر در انتخابات شرکت نکنیم، یه کسی صدای ما را بشنوه. خب این یه کس کیه؟ شما هم بگین این کسی که قراره صدای شما رو بشنوه، کیه؟... حالا شما به من بگید. حالا حربه‌تون رو استفاده کردین دیگه. سه دوره هم هست که دارین این حربه رو استفاده می‌کنید. کی پیامتون رو گرفته؟... ابزار مدنی، رای دادنه. ابزار مدنی، رای ندادن نیست. پریروز هم تو دانشکده حقوق یک نفر اومد جلوی من و خیلی با عصبانیت که ما از تو این قدر دفاع کردیم که تو بری رای بدی نبویان؟ گفتم بابا من رای ندادم به نبویان، شما رای دادین به نبویان، با رای ندادن. من که رفتم به «علی عباسپور» رای دادم.»

سخنان ظریف دارای دو بعد گذشته و حال است اما اشتراک این موضوع تندرویی است که چه در دوران مجلس ششم و دولت اصلاحات و چه امروز که باعث شده این جناح سیاسی بیش از پیش به محاق برود. اما نکته اساسی اینجاست که رادیکالیسم نهادینه شده با برخی اصلاح‌طلبان نزدیک به رئیس دولت اصلاحات که دست بر قضا کانون تصمیم گیری در این جناح سیاسی هستند، پیوند ناگسستنی دارد و همین موضوع باعث انتقاد درون جناحی اصلاح‌طلبان از انحصارطلبی این افراد رادیکال شده است که خاتمی به آنان میدان می‌دهد و خود نیز بر اساس همین نسخه عمل می‌کند.

«محمد نعیمی‌پور»، نماینده مجلس ششم که در کارنامه سیاسی‌اش عضویت در جبهه مشارکت هم به چشم می‌خورد در گفت‌وگو با یکی از وبسایت‌های اصلاح‌طلب نیز از تندروی‌های دوران اصلاحات انتقاد کرده است. او که از نمایندگان متحصن مجلس وقت هم بوده یکی از مصادیق تندروی در آن روزها را همین تحصن مجلس ششم می‌داند. واقعیت این است که بدنه اصلاح‌طلبی از انحصارطلبی و عدم گردش نخبگان و همچنین تصمیم‌گیری‌های متمرکز تا حدود زیادی خسته شده‌اند و خود را به عنوان ابزار دست حلقه رادیکالی می‌بینند که نه تنها باعث انزوای سیاسی آنان شده بلکه با انحصارطلبی و تندروی فضای فعالیت و حرکت سیاسی این جناح را محدود و آینده را برای این جناح با هزینه تراشی‌های گاه و بی گاه گنگ و ناهموار کرده است. اینکه ظریف حرف روزنه گشایان را تکرار کرده است در فضای سیاسی امروز بسیار معنادار است.

منبع: فارس