زخم کاری سانسور بر پیکر مخاطب

عصر ایران؛ کاوه معین‌فر - جمعه هفته گذشته بنابر روال معمول پخش سریال زخم کاری قسمت هفتم آن پخش نشد، فیلیمو در بیانیه ای اعلام کرد: به دلیل عدم تفاهم و توافق تیم تولید با تیم نظارت ساترا (سازمان زیرمجموعه صداوسیما) و نقطه نظرات متفاوت طرفین درخصوص برخی موارد اصلاحی، به دلیل احترام به مخاطبان، متاسفانه قسمت هفتم پخش نمی‌شود.

محمد حسین مهدویان (کارگردان زخم کاری) در صفحه اینستاگرامش نوشت: «از 12 مورد سانسور قسمت هفتم سریال زخم کاری که قسمت مهم و جذابی هم هست، 10 موردش را انجام دادیم و در 2 مورد دیگر به‌خاطر جلوگیری از آسیب جدی به داستان، تصمیم به تعدیل صحنه‌ها گرفتیم. با این حال ساز و کار سانسور ساترا 2 موردی که تعدیل شد را نپذیرفت و بدون دلیلی قانع کننده اصرار به حذف کاملشان دارد.

به این ترتیب مجوز نمایش قسمت هفتم سریال زخم کاری را صادر نکردند و این قسمت به‌خاطر نداشتن پروانه نمایش فردا پخش نخواهد شد. هر چند حالا بیش از هر زمان دیگری خستگی روزهای دشوار این پروژه را بر تن‌مان حس می‌کنیم، اما در این میان من فقط به تماشاگرانی فکر می‌کنم که یک هفته است منتظر تماشای قسمت جدید هستند و به همین سادگی از حقشان محروم می‌شوند.»

ازسوی دیگر علی سعد معاون کاربران و تنظیم‌گری اجتماعی ساترا بدون صدور بیانیه رسمی در توئیتر نوشت: "در خصوص قسمت هفتم سریال "زخم‌کاری" جهت تنویر افکار عمومی: اصلاحات در نظر گرفته شده توسط کارگزاری محتوایی در دو مرحله توسط گروه‌های مختلف تخصصی بررسی شد که نهایتا با تایید ضرورت اعمال اصلاحات، پلتفرم ملزم به اجرای آن شد. موارد اصلاحی از اواسط هفته به پلتفرم اعلام شده که زمان کافی برای اعمال آنها در اختیار عوامل تولید بوده است. طرح عمومی نکات محتوایی اصلاح شده را در رسانه‌ها نقض غرض دانسته و به نوعی ترویج آنها می‌دانیم. [...] مبنای جنجال پیاپی، به عنوان یک تکنیک بازاریابی را برای زیست بوم رسانه‌های صوت و تصویری کشور، مضر می‌دانیم. نکات فوق در حالی است که عزم ساترا در حمایت از پلتفرم‌ها و حتی تلاش آن برای پخش معدود تولیدات باقیمانده که قبلا مجوز تولید از سایر نهادها گرفته‌اند علیرغم انتقادات فراوان و تحمیل هزینه‌های قابل توجه به ساترا، بر همگان آشکار و مبرهن گردیده است»

واقعیت ماجرا این است که 4 ضلع با این توقیف و سانسورهای سریال زخم کاری مرتبط هستند: 1- ساترا 2- محمد حسین مهدویان و گروه سازنده سریال 3- فیلیمو (سرمایه گذار و پلتفرم پخش کننده سریال) 4- مخاطب

ساترا به عنوان یک نهاد نوپا در حال تثبیت خود به عنوان مرجع مهم و اصلی حاکم بر فضای نمایش خانگی است، دارد قدرت نمایی می‌کند و می خواهد به همه نشان دهد هر چه هست باید از زیر دستان ما بیرون بیاید و برای به رخ کشیدن این مرجعیت و محوریت چه کسی بهتر از محمدحسین مهدویان و سریال او. مثلا اگر سریال کیانوش عیاری یا... را توقیف یا سانسور کنند اتفاق چندان جدید یا خاصی نیست ولی اگر محصول محمد حسین مهدویان (بنابر سابقه فعالیت او) را دچار چالش سازند دیگر همه حساب کار دستشان می‌آید که ساترا چه قدرتی دارد. همه می فهمند که وقتی جلوی پخش سریال مهدویان را می گیرند و او هم نمی تواند با ریش سفیدی، نفوذ، عملکرد و... مانع آن شود دیگر وای به حال بقیه که نه سوابق مهدویان را دارند نه قدرت و جایگاه او را. پس ساترا به خواسته و مقصودش رسیده است: عرض اندم جدی و نمایش قدرت در این عرصه و به فراموشی سپردن وزارت ارشاد و سهم آنها در این حیطه...

محمد حسین مهدویان هم به نوعی در حال بازسازی و ارائه چهره جدیدی از وجهه فرهنگی هنری خود در میان جامعه است، دارد تغییر شکل می‌دهد از فیلمسازی مورد حمایت حاکمیت به فیلمسازی که او هم اثرش با سانسور و توقیف مواجه شده است.

فیلیمو پلتفرم پخش کننده هم بهر حال می داند که عاقبت با تامل و گفتگو این اتفاقات حل خواهد شد و سریال هم ادامه پخش خود را از سر خواهد گرفت و این اتفاقات طبیعتا اگر افزایش بیننده را به همراه نداشته باشد قطعا موجب ریزش آن نخواهد بود.

در میان این 4 ضلع ذکر شده مخاطبان تنها متضرران واقعی هستند که نمی دانند سریالی که 6 قسمت از آن را دیده اندبه چه شکلی ادامه پیدا خواهد کرد؟! و اگر ادامه یابد هم با رسانه ای شدن این اتفاقات همواره به هر قسمت آن نگاهی همراه با ظن و گمان دارد که آنچه می‌بیند سانسور و تعدیل شده است و اصل ماجرا این نیست یا شاید به گونه ای دیگر بوده است.

بهر روی قطعا سانسور و توقیف بدترین اتفاق ممکن برای یک اثر هنری است و دراین مورد اخیر اقدامات ساترا بدترین لطمه را به مخاطب زده است.

آیا شخص، نهاد یا سازمانی برای وقت، هزینه و اعتمادی که مخاطب برای دیدن سریال یا برنامه ای مورد علاقه‌اش از خود نشان می دهد هیچ تمهید جبرانی اندیشیده است؟ متاسفانه خیر. مخاطب نادیده گرفته ترین بخش این اتفاقات ادامه دار از توقیف و سانسورهاست.