سال سختی که رفت، سال سخت تری که در پیش است

به گزارش الف خاموشی ها، آلودگی‌ها و تعطیلی‌های بسیاری که پیامد کمبود انرژی در کشور بود، عیان ساخت که سال‌های آتی روزهای سخت‌تری در انتظار مردم ایران است و برای 1404 باید کمربندهای مردم محکم‌تر بسته شود! حالا به قطعیت می‌توان از کمبود گاز، برق و آب، سخن گفت و خود را آماده مواجهه با بی‌برقی و کمبود گاز و بی آبی کرد.

از شهریورماه بود که پس از مدت‌ها آرامش عمومی و عدم قطعی برق منازل، برخی مناطق کشور با خاموشی‌های برنامه‌ریزی‌شده مواجه شدند و این خاموشی‌ها تا اواخر پاییز هم ادامه‌دار بود. هر چند که سیاست دولت در ابتدای خاموشی‌ها و در بیان ذکر دلایل آن، عدم مازوت‌سوزی و مقابله با آلودگی هوا و تامین سلامت شهروندان عنوان شد که از منظر برخی تحلیلگران، راهکاری برای کاستن از نارضایتی‌های حاصله از قطعی برق بود اما دیری نپایید که به دلیل وضعیت وخیم سوخت نیروگاه‌ها، مازوت‌سوزی مجددا آغاز شد تا در کنار کمبود برق و گاز، آلودگی هم ضلع سوم مثلث دردسرساز 1403 را تشکیل دهد.

عده‌ای از منتقدین دولت معتقدند که در حیاتی‌ترین زمان سال برای تامین سوخت نیروگاه‌ها که شهریور تا مهر است، اهمال جدی از سوی وزارت نفت صورت گرفت و همین مسئله باعث شد تا وضعیت تامین نیروگاه‌های برق، بحرانی و برای تامین سوخت خود با بحران مواجه شده و به این علت، تولید برق با محدودیت‌های زیادی مواجه شود.

فارغ از صحت و سقم این ادعاها که موافقین و مخالفینی دارد، مسئله انرژی در ایران به بحرانی تعمیق‌یافته تبدیل شده که شاید مقصر قلمدادکردن این دولت و آن دولت تبیین دقیقی وضعیت موجود نباشد. در یک دهه گذشته فرصت‌های بزرگ برای توسعه زیرساخت‌های انرژی و رشد آن متناسب با افزایش جمعیت و ازدیاد مصرف از بین رفته و یک شکاف بزرگ میان ذخایر و مصارف به وجود آمده است. بر اساس نظر کارشناسان، تحریم‌ها، عدم سرمایه‌گذاری لازم، اهمال و میل دولت‌ها به روزمرگی در این حوزه و عدم حرکت به‌سوی بیشترین بهره‌وری از منابع موجود، موجب عقب‌افتادگی ایران در بخش انرژی شده و آمارهایی از بحران‌های احتمالی آتی ارائه می‌شود که چیزی جز نگرانی را پدیدار نمی‌کند.

ترسناک‌تر آنکه در سال 1404 و با توجه به شواهد موجود، می‌توان به قطعیت از فراگیری دیگر بحرانی که حادتر هم تلقی می‌شود، سخن گفت. ایران 1404 علاوه بر ناترازی‌های گاز و برق، با کمبود شدید آب هم مواجه است و ماه‌ها قبل از فرارسیدن فصل گرما، زنگ خطر به صدا درآمده.

بنابراین می‌توان 1404 را یکی از سخت‌ترین سال‌ها توصیف کرد که نیازمند تدوین راهبرد دقیق و همه‌جانبه‌ای برای عبور از کمبودها و ناترازی‌های انرژی است.

سال 1403، برداشت و ماحصل آن‌چیزی بود که طی یک دهه گذشته کاشته شده بود. بحران‌های سال گذشته نشان داد که نقشه راه و طرح جدیدی برای مواجهه با چالش‌های کشور نیاز است و تمسک به الگوهای تکراری گذشته چاره‌ساز نیست. کمبود انرژی، تهدید موجودیتی برای ایران تلقی می‌شود و این امر نشان‌دهنده مخاطراتی است که با آن روبرو خواهیم شد.