سفرنامه «پیچ خیابان داستایفسکی» آماده چاپ است؛ دیدار با نویسندگان روس

تیمور آقامحمدی می‌گوید خاطرات سفرش به روسیه در سال 1403 را در کتابی به نام «پیچ خیابان داستایفسکی؛ سفر به خانه نویسندگان روس» نوشته و امیدوار است به زودی منتشر شود.

تیمور آقامحمدی در گفتگو با خبرنگار مهر درباره کتاب‌های آماده چاپش، گفت: بعد از رمان «آنجا» به سراغ یک رمان نوجوان سه جلدی رفتم با عنوان «مغازه رؤیافروشی». جلد اول آن با نام «فیلسوف نسکافه‌ای» به پایان رسیده و در اختیار ناشر قرار گرفته. همچنین نوشتن سفرنامه‌ای ادبی را تمام کرده‌ام که به روسیه و نویسندگان روس می‌پردازد؛ حاصل سفر ده روزه‌ام به شهرهای مسکو و سن‌پترزبورگ در آذر 1403.

زندگی و عادات نویسندگان روس، زیر ذره‌بین آقامحمدی

آقامحمدی درباره سفرنامه روسیه و موضوعاتی که در این سفر توجهش را جلب کرده، گفت: عادات شخصی نویسندگان، یکی از جذابیت‌هایی است که همیشه در کنار آثار ادبی دنبال می‌کنم. چطور داستان‌هایشان را می‌نوشتند؟ چقدر روی آن‌ها وقت می‌گذاشتند؟ سهم تجربه زیسته‌شان چقدر بود؟ آیا با قلم می‌نوشتند یا ماشین تحریر؟ چند کلمه در روز؟ تا چه اندازه به بازنویسی معتقد بودند؟ چگونه حس‌وحال می‌گرفتند و خودشان را برای نوشتن گرم می‌کردند؟ سوژه‌هایشان را از کجا می‌آوردند؟ اهل کشف بودند یا آفرینش؟ و...

وی ادامه داد: پاسخ بسیاری از این پرسش‌ها را می‌توان در کتاب‌هایی یافت که با موضوع آداب نویسندگی نوشته شده؛ اما یکی دیگر از راه‌های شناخت جهان فکری و نسبت نویسندگان با جامعه و آثار داستانی، تماشای خانه آن‌هاست. سرک‌کشیدن بی‌واسطه به زندگی روزمره نویسندگان، می‌تواند تا حدی مسیر خلق اثر را روشن کند؛ چون خانه فقط محل اقامت نیست، بلکه بازتاب ذهن و جهان درونی آدم‌هاست. چه چیزهایی روی میز کارشان بوده؟ پنجره‌ها رو به کدام منظره باز می‌شده‌اند؟ عنوان کتاب‌های کتابخانه‌شان چیست؟ یادگاری‌ها، یادداشت‌ها و اشیای شخصی چه نکاتی درباره دغدغه‌ها و عادات آنان را فاش می‌کند؟ دکور و چیدمان خانه، گوشه خلوت برای تأمل، نسبت سادگی و اشرافیت خانه با زمانه و بستر اجتماعی و حتی حال‌وهوای مکان‌ها چه تأثیری بر خلق اثر داشته؟... تماشای خانه، درست مانند مطالعه‌ای زنده و بیرون از متن است؛ جایی که کلمات سیاه روی کاغذ سفید می‌آیند.

تماشای خانه نویسندگان روس در «پیچ خیابان داستایفسکی»

آقامحمدی افزود: با توجه به همین نکات، نویسندگان روس همیشه جذابیت خاصی برایم داشتند. برای همین تصمیم گرفتم به خانه هشت نویسنده و پنج شاعر روس در مسکو و سن‌پترزبورگ سر بزنم و ببینم می‌شود سر از کارشان درآورد یا نه.

وی با اشاره به سفر روسیه برای نوشتن این کتاب، گفت: سال گذشته، تک‌وتنها به یک سفر شخصی به مقصد روسیه رفتم تا به کنجکاوی‌ام در این رابطه پاسخ بدهم. تاریخ سفرم از 4 آذر 1403 آغاز شد و در سه‌شنبه 13 آذر به پایان رسید؛ شش روز در مسکو و سه روز در سن‌پترزبورگ. از خانه‌موزه نیکلای گوگول، لئو تالستوی، فئودور داستایفسکی، ایوان تورگینف، آنتوان چخوف، ماکسیم گورکی، الکساندر سولژنیتسین و میخائیل بولگاکف دیدن کردم. در ادامه، به خانه شاعران هم سر زدم؛ الکساندر پوشکین، میخائیل لرمانتوف، ولادیمیر مایاکوفسکی، آنا آخماتووا؛ چون قرار داشتم که به گورستان نوودویچی در مسکو هم بروم، ناظم حکمت، شاعر ترک را هم در برنامه‌ام نوشتم که مزارش آنجا بود؛ خانه آخرتش. در گام نخست، روایتم از تماشای خانه نویسندگان روس را نوشته و اشاراتی هم البته به شاعران کرده‌ام؛ امیدوارم بعدها روایت «خانه شاعران روس» را در کتابی دیگر بنویسم.

نویسنده «آنجا»، درباره اسم سفرنامه و زمان انتشار آن گفت: در این کتاب پرسشی مطرح کرده و طی سفر به دنبال جوابی برای آن بوده‌ام؛ پرسشی برآمده از متن ادبیات روسیه و نسبتش با داستان ایرانی. اسم کتاب را گذاشته‌ام «پیچ خیابان داستایفسکی (سفر به خانه نویسندگان روس)» که به‌زودی در اختیار انتشارات خواهم گذاشت. امیدوارم تا پیش از نوروز امسال، در اختیار علاقه‌مندان ادبیات قرار گیرد.