سهم 1.5 درصدی صنایع پلیمری و پلاستیکی از تولید ناخالص داخلی

عضو هیئت مدیره انجمن صنایع پلیمر ایران گفت: ارزش آفرینی 75 هزار میلیارد تومانی این صنعت و اشتغالزایی 950 هزار نفری آن خبر داد و گفت: این صنعت اشتغالزاترین صنعت کشور محسوب می شود.

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از انجمن ملی صنایع پلیمر ایران، برمک قنبرپور عضو هیئت مدیره انجمن ملی صنایع پلیمر ایران با اشاره به برگزاری سومین همایش اقتصاد صنایع پلاستیک در ایران 1401 در 2 و 3 خرداد امسال، هدف کلان این همایش را بهسازی منابع انسانی بنگاه‌ها و تقویت دانش، مهارت و سطح رقابت پذیری آن‌ها دانست و گفت: ترسیم تصویری کلی از اقتصاد صنایع پلاستیک ایران برای فعالان این حوزه در سال جاری، ایجاد ارتباط دوجانبه و مؤثر میان فعالان اقتصادی و تصمیم‌سازان سطح کلان اقتصاد کشور به منظور بررسی هرچه دقیق‌تر تأثیر سیاست‌های اتخاذ شده بر کسب و کار صنایع پلاستیک، آشنایی بنگاه‌های اقتصادی صنایع پلاستیک با فرصت‌های سرمایه گذاری پیشرو به منظور افزایش سهم این صنایع از تولید ناخالص داخلی کشور، بهبود سطح ارتباطات و تعاملات دانشگاهی و پژوهشی با صنایع پلاستیک و تعریف پروژه‌های کاربردی در این زمینه (فرآیندهای تحقیق و توسعه بنگاه‌ها) از مهم‌ترین اهداف این همایش است. قنبرپور درباره آمار و ارقام صنعت پلاستیک گفت: در ایران با توجه به پروانه‌های وزارت صمت صادر شده است، حدود 8 هزار واحد صنعتی وجود دارد که در حوزه صنایع پلیمر کار می‌کنند و حدود 10 هزار واحد صنفی که دارای کارگاه‌های کوچک‌تر که داری پروانه‌های واحدهای صنفی هستند و در کل 18 هزار فعال واحد در صنایع پلیمر مشغول به فعالیت هستند.

وی درباره برآورد تولید گفت: برآورد ظرفیت تولید که کارشناسان وزارت صمت برآورد کرده‌اند، حدود 13 میلیون تن است و آنچه تحقق پیدا کرده است بر اساس آمار معاملات بورس کالا، مواد اولیه پلیمری که صنایع پایین دستی آنها را خریداری کردند به عدد نزدیک به 3 میلیون و 800 هزار تن می‌رسید. که این عدد در سال گذشته حدود 3 میلیون و 250 هزار تن بود که افزایش قابل توجهی در حجم خرید صنایع تکمیلی پتروشیمی از بورس کالا می‌بینیم.

قنبرپور ادامه داد: میزان واردات مواد اولیه پلیمری هم افزایش پیدا کرده است و به همان تناسب با توجه به افزایش مصرف مصنوعات پلاستیکی رشد کرده، میزان بازیافت هم افزایش پیدا کرده و جمعاً کل فروش صنایع پلیمر از مجموع مواد اولیه خریداری شده، مواد اولیه وارداتی و بازیافت چیزی حدود 215 هزار میلیارد تومان بوده است همین عدد در سال گذشته در حدود 125 هزار میلیارد تومان بوده که 70 درصد رشد فروش را می‌بینیم.

وی ادامه داد: اگر ارزش افزوده‌ای که ایجاد شده یعنی نقش این فروش در تولید ناخالص داخلی، تخمینی که ما می زنیم حدود 75 هزار میلیارد تومان از کل تولید ناخالص داخلی ایران داشتیم و اگر به درصد بخواهیم بگوییم به 1.5 درصد می رسیم. بنابراین سهم ارزش افزوده صنایع پلاستیک، نزدیک به 1.5 درصد است. همین عدد تولید ناخالص داخلی صنعت پلاستیک از کل تولید ناخالص داخلی بخش صنعت نزدیک به 7 درصد است.

عضو هیئت مدیره انجمن ملی صنایع پلیمر ایران عنوان کرد: طبق آمارهای رسمی اشتغال ایجاد شده به ازای هر یک میلیون تن مصرف پلیمر، 170 هزار نفر است بنابراین اگر فقط اشتغال مستقیم که در صنایع تکمیلی پتروشیمی ایجاد شده، در نظر بگیریم حدود 950 هزار نفر در صنایع پلاستیک مشغول به کار هستند و به همین دلیل این صنعت را ما اشتغالزاترین صنعت ایران می‌دانیم. همین عدد در سال گذشته نزدیک به 860 هزار نفر بوده و رشد 11 درصدی داشته است. سهم اشتغال مستقیم و غیر مستقیم صنعت پلیمر از کل صنعت ایران باز نزدیک به 7 درصد است و از بخش صنعت حدود 18 درصد است.

قنبرپور در ادامه عنوان کرد: صادرات مستقیم و غیر مستقیم صنایع پلیمر و پتروشیمیایی در سال 1400، حدود 3 میلیارد و 300 میلیون دلار بوده که این عدد در سال 1399، 2 میلیارد و 700 میلیون دلار بوده یعنی حدود 600 میلیون دلار افزایش داشتیم. سهم ارزآوری زنجیره این صنایع از کل صنایع ایران 8 درصد بوده که رقم قابل توجهی محسوب می‌شود.

در پاسخ به سوال خبرنگاری در مورد افزایش وضعیت بازیافت ادامه داد: از برآورد تولید واقعی، بخشی نیاز به بازیافت دارد. بخشی از کالاهای پلیمری کالاهای سرمایه‌ای هستند و دوام زیادی دارند و به صورت روزمره مصرف نمی‌شوند که در این خصوص تخمین خاصی وجود ندارد اما تخمین حدودی یک میلیون و 500 هزار تن مصرف مصنوعات پلاستیکی وجود دارد که در کوتاه مدت (مانند ظروف پلاستیکی) به صورت زباله هستند که آمار ما به نسبت ارقام جهانی نسبت بدی نیست. به صورت دقیق‌تر 320 هزار تن پلاستیک و پلیمر بازیافت می‌شود و متأسفانه می‌توان تخمین زد که بخش دیگر به صورت زباله درآمده و ممکن است در طبیعت رها شود.

قنبرپور در پاسخ به سوالات خبرنگاران در مورد کاهش شکاف ظرفیت اسمی و واقعی تولید گفت: بسیاری از ظرفیت‌ها در صنایع به دلایل مختلف خالی است، یکی از دلایل ساده آن بحث مواد اولیه است و مواد اولیه خیلی از بنگاه‌های اقتصادی توسط پتروشیمی‌های ایران یا قابلیت تولید نداشته یا عرضه داخلی کفایت نیاز را نکرده یا تولید نمی‌شود.

وی یادآور شد: به عنوان یک نمونه مشخص بخشی از پلیمرهای مهندسی که ظرفیت و امکان تولید آنها در داخل وجود نداشته و به خاطر تحریم‌ها امکان واردات آنها نیز به سهولت در اختیار نیست. این در حالی است که معضل منابع انسانی گریبانگیر بنگاه‌های اقتصادی بوده و صنایع پلاستیک هم از این قاعده مستثنی نیست. همه اینها و سیاست‌های دولتی و حاکمیتی دست به دست هم داده در کنار موانعی که وجود دارد و همه این دلایل باعث شده استفاده از ظرفیت اسمی محقق نشود اگرچه با سیاست‌های درست دولت می‌توان این موضوع را در کوتاه مدت رفع کرد.