سکته مغزی در سالمندان / تجربه «آلن دلون» از درمان تا انزوا

به گزارش خبرآنلاین، آلن دلون، ستاره‌ی افسانه‌ای سینمای فرانسه، در تاریخ 18 اوت 2024 در 88 سالگی درگذشت. او در سال‌های پایانی عمر با بیماری‌های مزمن و تحلیل‌برنده‌ای دست‌وپنجه نرم می‌کرد. مهم‌ترین بیماری‌ای که در مرگ او نقش داشت، سکته مغزی و پیامدهای عصبی ناشی از آن - به‌ویژه آفازی (Aphasia) یا اختلال گفتار - بود.

سکته مغزی و آفازی را بیشتر بشناسید

در سال 2019، آلن دلون دچار سکته مغزی شد و مدتی در سوئیس بستری بود. سکته مغزی زمانی رخ می‌دهد که جریان خون به بخشی از مغز قطع یا کاهش یابد، که باعث آسیب به سلول‌های مغزی می‌شود. در مورد دلون، این سکته منجر به آفازی شد؛ اختلالی در توانایی گفتار، درک زبان، نوشتن یا خواندن که معمولاً ناشی از آسیب به ناحیه‌ی چپ مغز است.

بر اساس گزارش رسانه‌ها، علائم شاخص دلون پس از سکته شامل اختلال در گفتار، ضعف حرکتی، دشواری در درک زبان، خستگی مزمن و انزوای اجتماعی بود. این علائم باعث شد دلون از فعالیت‌های هنری کناره‌گیری کند و بیشتر در خانه تحت مراقبت باشد.

درمان‌های رایج سکته مغزی

درمان سکته مغزی و مراقبت‌های پس از آن، یکی از پیچیده‌ترین و حیاتی‌ترین بخش‌های پزشکی عصبی محسوب می‌شود. درمان‌های رایج و مراقبت‌های عمومی پس از سکته مغزی به شرح زیر است:

1. درمان فوری (در ساعات اول سکته)

درمان اولیه بستگی به نوع سکته دارد؛ ایسکمیک (ناشی از لخته خون) یا هموراژیک (ناشی از خونریزی مغزی):

• سکته ایسکمیک:

- تزریق داروی ترومبولیتیک (tPA): برای حل کردن لخته خون، معمولاً در 3 تا 4.5 ساعت اول

- ترومبکتومی مکانیکی: خارج کردن لخته با ابزار جراحی از رگ مغزی، در موارد شدید

• سکته هموراژیک: 

- کنترل فشار خون بالا

- جراحی برای توقف خونریزی یا کاهش فشار داخل جمجمه

- داروهای ضدتشنج یا کاهش تورم مغز

2. درمان دارویی پس از سکته

برای جلوگیری از سکته‌های بعدی و کنترل عوامل خطر، این گروه از داروها تجویز می‌شوند:

- داروهای ضدانعقاد خون (مانند آسپرین، کلوپیدوگرل)

- داروهای کنترل فشار خون

- داروهای کاهش کلسترول (استاتین‌ها)

- داروهای ضدافسردگی در صورت بروز اختلالات روانی پس از سکته

3. توان‌بخشی و مراقبت‌های حمایتی

پس از مرحله‌ی حاد، توان‌بخشی نقش کلیدی در بازیابی عملکرد دارد:

- فیزیوتراپی: برای تقویت عضلات، تعادل و حرکت

- گفتاردرمانی: در موارد آفازی یا اختلال بلع

- کاردرمانی: برای بازآموزی مهارت‌های روزمره مانند لباس پوشیدن، نوشتن

- روان‌درمانی: برای مقابله با افسردگی، اضطراب و انزوای اجتماعی

- تغذیه درمانی: در صورت اختلال بلع یا نیاز به رژیم خاص

4. مراقبت عمومی پس از سکته مغزی

اقدامات خانگی و مراقبتی شامل موارد زیر است:

- پایش فشار خون و قند خون روزانه

- رژیم غذایی کم‌نمک، کم‌چربی و غنی از فیبر

- فعالیت بدنی سبک و منظم (با نظر پزشک)

- پیشگیری از افتادن و آسیب‌های ثانویه با اصلاح محیط خانه

- حمایت عاطفی و اجتماعی برای کاهش انزوا و افزایش انگیزه

- آموزش خانواده و مراقبان برای کمک به بیمار در انجام فعالیت‌های روزمره

نکات مهم

- زمان طلایی درمان سکته مغزی، ساعات اول پس از شروع علائم است. تأخیر در مراجعه به بیمارستان می‌تواند آسیب مغزی را دائمی کند.

- علائم هشداردهنده شامل: ضعف ناگهانی در یک سمت بدن، اختلال گفتار، تاری دید، سردرگمی، و افت تعادل است.

- بازتوانی ممکن است ماه‌ها یا سال‌ها طول بکشد، اما با مراقبت مستمر، بسیاری از بیماران به استقلال نسبی بازمی‌گردند.

پس از سکته، دلون تنها یک بار در جشنواره کن 2019 ظاهر شد تا جایزه نخل طلای افتخاری را دریافت کند. پس از آن، هیچ حضور رسمی در سینما یا رسانه نداشت. فرزندش، آنتونی دلون، در مصاحبه‌ای گفت: «پدرم دیگر نمی‌تواند مثل قبل صحبت کند. ذهنش فعال است، اما بدنش همراهی نمی‌کند.»

شایعه‌ای در سال 2022 منتشر شد مبنی بر اینکه دلون قصد دارد با اتانازی (مرگ خودخواسته قانونی در سوئیس) به زندگی‌اش پایان دهد. این خبر توسط خانواده‌اش تکذیب شد و تأکید شد که او با وجود بیماری، تصمیمی برای پایان دادن به زندگی نداشته است.

منابع:

wegotthiscovered

bentfilmfest

france24

مترجم: الهه جعفرزاده

47232