«شاهِ مردان» از کی به امام علی (ع) اطلاق می‌شود؟
محمدرضا شفیعی کدکنی درباره اطلاق صفت «شاهِ مردان» به امام علی (ع) می‌گوید: ظاهراً در متون عربی چنین صفت یا لقبی برای آن حضرت به نظر نرسیده است و سابقه اطلاق این صفت هم بدیشان ظاهراً از قرن ششم که عصر شکوفایی فتوت و جوانمردی است، قدیم‌تر نیست.
به گزارش ایسنا، این شاعر و نویسنده و استاد زبان و ادبیات فارسی در کتاب «قلندریه در تاریخ» ص 75 و صص 528-527 که در سال 1386 منتشر شده، با بیان این مطلب نوشته است: «سعدی در بوستان، چاپ استاد یوسفی گفته:
جوانمرد اگر راست خواهی ولی‌ست کرم پیشه شاهِ مردان علی‌ست
و بالاترین حد انسانیت را به جوانمردان نسبت می‌دهد و خود تصریح دارد که آخرین حدِ سیر روحانی‌اش، پس از آن همه تحصیل در مدارس علوم اسلامی از قبیل نظامیه بغداد، پیوستن به جوانمردان بوده است:
نشستم با جوانمردان قلاش بشُستم هرچه خواندم بر ادیبان
و بهترین قهرمانان داستان‌های او، از نوع جوانمردان‌اند، چنان که در داستان آن جوانمرد تبریزی می‌بینیم که دزدی را از راه دیوار به سرای خویش می‌بَرد و دستار و رختِ خود را بدو می‌دهد تا در دزدی ناکام نباشد و در پایان می‌گوید: عجب ناید از سیرتِ بخردان که نیکی کنند از کرم با بدان
و در المجالس و المواعظ، تألیف جمال استاجی، از آثارِ اوایل قرن هفتم، نسخه توبینگن، از آن حضرت به عنوان شاهِ مردان یاد می‌شود. شاید قدیم‌ترین جایی که لقب شاه مردان در مورد حضرت دیده شده است، در کتاب گزیده (در اخلاق و تصوف) از آثار قرن پنجم یا قرن ششم، تألیف ابونصر طاهر بن محمدِ خانقاهی است که می‌گوید: فتح موصلی گفت: به خواب دیدم شاهِ مردان را، گفتم مرا پندی دِه. گفت: «هیچ چیز ندیدم نیکوتر از تواضعِ توانگران بر درویشان.»