شفافیت و حرکت به سمت بهره‌وری با آیین‌نامه جدید انتظام‌بخشی به شرکت‌های دولتی

در میز اقتصادی امروز موضوع ارتقای شفافیت و بهروری در شرکت‌های دولتی با حضور عنبری مدیرکل دفتر امور شرکت‌های دولتی وزارت اقتصاد، قادری نماینده مجلس و صادقی مدیر مرکز مدیریت بهره وری ایران بررسی شد. سوال: آیین نامه جدید چقدر موثر خواهد بود؟ عنبری: از سال 82 آیین نامه مجامع بود، اما آیین نامه فعلی در 6 فصل به موارد پرداخته شده است فصل سوم به حاکمیت شرکتی پرداخته تا 6 ماه پیش اصلا این بخش در قسمت‌های دولتی نبود قواعد وضع شده که مقدمه پایان تاریک خانه شرکت‌های دولتی است امروز در خصوص 453 شرکتی دولتی صحبت می‌کنیم شرکت‌هایی داریم که کنترل آن در دست دولت است این آیین نامه مربوط به همین تعداد شرکت است. سوال: نقش بهره وری در این آیین نامه چگونه است؟ صادقی: تمام این آیین نامه امر بنا باشد دستاورد داشته باشد که سهم ارتقای بهره وری بسیار پررنگ شود. یک تجربه داریم که اصلاعات از شرکت ها می‌گرفتیم و اطلاعات را برای بهره وری پایش می‌کردم امسال بنا است یک شیوه نامه داشته باشیم و یک کارگروه تشکیل می‌شود سازمان‌ها وضعیت بهره وری‌ها را گزارش و در این کارگروه پاداش‌ها و تصمیم گیری این موارد اخذ می‌شود. مهم‌تر از حقوق و پاداش این است که از وضعیت موجود تصویری برای دولت ترسیم کنیم یکی از موارد بحث قیمت گذاری دستوری است. با قمیت گذاری دستوری شرکت‌ها زیان ده و پایداری شرکت‌ها از ببین می‌رود. بعد از ابلاغ شیوه نامه سامانه مورد نظر که اطلاعات شرکت‌ها بر آن وارد شود را بالا می‌آوریم. سوال: آیین نامه چقدر می‌تواند موثر باشد؟ قادری: همزمان با لایحه بودجه، لایحه بودجه شرکت‌های دولتی هم به مجلس تقدیم می‌شود به دنبال اصلاح سیاست‌های اصل 44 هستیم. یکی از نگرانی‌ها پاداش‌های پرداختی شرکت‌های دولتی است یک تحقیق از حقوق نجومی داشتیم که بخش عمده آن به شرکت دولتی باز می‌گردد که از کنترل مجلس دور هستند شواهد حاکی از این است که پرداخت‌های نامتعارف وجود دارد این آیین نامه شفافیت را بیشتر می‌کند. سوال: نظر شما چیست؟ عنبری: تکلیف داشتیم نسبت به انتشار صورت‌های مالی عمومی شرکت‌ها اقدام کنیم اکنون هزار و 124 صورت مالی نسبت به سال 1400 منتشر و کامل شده است برخی شرکت‌ها البته محرمیت‌های خاصی داشتند این عدد دایره شناسایی‌ها را در حال تکمیل است و از هزار و 500 صورت مالی هم عبور خواهیم کرد. در 453 شرکت دولتی حقوق و پاداش بی ضابطه نداریم. مطابق آیین نامه سخت گیری برای شرکت‌های دولتی آغاز شده است و دیگر دوره تاریکخانه های دولتی به اتمام رسیده است. سوال: بهره وری را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ صادقی: در نگاه اولین این شکلی برداشت می‌شود که بهره وری یعنی سود دهی این برای شرکت‌های دولتی این گونه نیست عامل اول بحث قیمت گذاری دستوری است. شرکت دولتی برای این است که ماموریت خود را انجام دهد باید بررسی شوند کارایی و اثر بخشی شرکت‌ها بسیار مهم است. سوال: جمع بندی شما چسیست؟ عنبری: حدود 489 شرکت و شخص حقیقی اطلاعات حود را در سامانه گذاشته اند مسیر خوبی را در حال طی کردن است. در نهایت در آیین نامه ابلاغی برای هر بند ضمانت اجرایی مطرح شده است.