شورایی علیه رانت و تعارض منافع در سینما
آنچه بهعنوان وظایف این شورا در حکم رئیس سازمان سینمایی آمده عبارت است از: «بررسی و ایجاد راهکارهای موثر در تامین نیازهای نمایش، پیشنهاد شیوههای حمایتی اکران فیلمهای سینمایی، برنامهریزی اکران فیلمهای تولید شده دوران کرونا، تدوین و اصلاح آییننامه شورای صنفی نمایش، تقویت و توسعه بازار داخلی سینمای ایران، صیانت از حقوق مخاطبان سینمای ایران، توجه به اولویتهای فرضی کشور در برنامهریزی و تدوین آئیننامه اکران».
پس از رسانهای شدن حکم فوق و باتوجه به اینکه پیش از این شورای صنفی نمایش بهعنوان متولی برنامهریزی و سیاستگذاری اکران شناخته میشد، مهمترین پرسشی که نزد افکار عمومی شکل گرفت این بود که با شکلگیری شورای راهبردی اکران فیلم، تکلیف شورای صنفی نمایش چه خواهد شد.
طبق اطلاعات بدست آمده از سوی خبرنگار سینمایی خبرگزاری تسنیم، شورای راهبردی اکران فیلم نسبت به شورای صنفی نمایش، تشکیلاتی بالادستی محسوب خواهد شد. از سوی دیگر، آییننامه شورای صنفی نمایش نیز مورد بازنگری و روزآمدسازی قرار خواهد گرفت؛ چراکه اساسا یکی از مهمترین علل شکلگیری شورای راهبردی اکران، کهنگی و فرسودگی روندها و فرایندهای مدیریت، برنامه ریزی و سیاستگذاری اکران است که طی سالهای متمادی بدون اعمال هرگونه بداعت و نوآوری از سوی شورای صنفی نمایش به اجرا درآمده است. از اینرو لزوم نوآوری و روزآمدسازی ایدهها، برنامهها و سیاستهای ماخوذه در حوزه سیاستگذاری و مدیریت اکران، یکی از اصلیترین عوامل تشکیل شورای راهبردی اکران به شمار میآید.
از سوی دیگر، عملکرد شورای صنفی نمایش فعلی طی سالهای اخیر مورد انتقاد و زمینه دلخوری بسیاری از اهالی سینما را فراهم آورده است. بسیاری از سینماگران، کسر قابل توجهی از تصمیمات شورای مذکور را در مقاطع مختلف، مصداق عیان تبعیض، بیعدالتی، منفعتجویی و مهمتر از همه، رانت و تعارض منافع قلمداد کردهاند؛ چراکه غالبا افراد ذینفعی در ترکیب شورای صنفی نمایش حضور داشتهاند که بهدلیل تأمین منافع بیرونیشان تلاش کردهاند به تصمیمات شورا جهت بدهند و ازقضا در بسیاری از مواقع نیز موفق به جهتبخشی شدهاند.
یکی از نکات مثبت شورای راهبردی اکران، حضور رؤسای صنوف سینمایی به جای نمایندگان صنوف در ترکیب اعضا است. این ویژگی علاوه بر اینکه به افزایش اقتدار و مشروعیت شورا منجر میشود، بر صلابت و استحکام تصمیمات و سیاستهای شورا نیز خواهد افزود. مبادرت به برنامهریزی مقتضی و مناسب بهمنظور نمایش انبوه فیلمهای سینمایی در صف اکران مانده، تخصیص متناسب سالن و سانس به فیلمهای متقاضی اکران، اهتمام به تنوع ژانر و مضمون در فصول مختلف اکران، اتخاذ تمهیدات مناسب بهمنظور بهرهگیری از شیوههای نوین تبلیغ و معرفی برای فیلمهای سینمایی روی پرده، طراحی سازوکارهای تشویقی مناسب بهمنظور افزایش حضور مخاطبان در سینما، ساماندهی به اقتصاد بیمار سینما در عصر کرونا و پساکرونا و موارد دیگری از این دست، ازجمله موضوعاتی است که شورای راهبری اکران میتواند به آنها بپردازد و حول هریک از آنها عملگری موثری داشته باشد.
باتوجه به لزوم انطباق با اقتضائات عصر دیجیتال، شرایط ویژه کرونا و پساکرونا و حساسیت امر سیاستگذاری اکران، ضرورت تغییر و تحول در رویکرد، برنامهها و سیاستهای پخش و اکران فیلم، امری ضروری و غیرقابل اجتناب محسوب میشود که امید است بهواسطه تشکیل شورای راهبردی اکران، این مهم به نحوی شایسته و مورد انتظار، تحقق یابد و کاستیهای موجود در حوزه پخش و اکران فیلم که بسیاری از آنها معلول عملکرد ضعیف شورای صنفی نمایش بود، بیش از پیش مرتفع شود.