شکلگیری نشاط کودکان با جیغ و دست و هورا یا اتفاقی درونی؟!
کودک در تلویزیون باید جیغ و دست و هورا را بیشتر بشنود یا از طریق برنامهای خلاقانه و نوآورانه به سمت بازیهایی فیزیکی و میدانی برود تا به نشاطی درونی دست پیدا کند.
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، چند صباحی است درباره این نکته بحث میشود آیا تلویزیون و یا رسانه بایستی نشاطی را برای کودکان ایجاد کند که صرفاً به لحظه عواطف و احساسات آنها را برانگیزد و به یک تخلیه اصطلاحاً «آنی» برسد.
اما به صورت ملموس و شفاف در شبِ انتخاب برگزیدگان «عروسکخونه» جشنواره عروسکی تلویزیون، هنگام تجلیل از حسن دادشکر او با انتقاد از دعوت کاراکترهای کودک تلویزیون به «جیغ و دست و هورا» از مدیران تلویزیون خواست نسبت به این فرمول در برنامهسازی بازنگری داشته باشند.
درخواست برای ایجاد خلاقیت و نوآوری در ساخت برنامههای کودکانه یک امر ضرور بوده و هست. همانطور که بسیاری از کاراکترهای محبوبِ کودک در تلویزیون که بسیاری از آنها این روزها در تلویزیون نیستند این گلایه را نسبت به تلویزیونیها داشته و دارند.
اما آیا جیغ و دست و هورا اقدام غلطی است که بسیاری از کارشناسان اعتقاد دارند صرفاً آنی و به لحظه است و نشاطی پاینده و پابرجا برای کودک ایجاد نمیکند. اگرچه گروهی دیگر بر این باورند که نسبت به این اتفاق باید ردهبندی سنی اتفاق بیفتد؛ یعنی برای خردسالان میتواند مفیدتر از کودکان باشد.
دکتر شادی بشارتی از متخصصین حوزه کودک در گفتوگویی که با خبرنگار تسنیم داشته درباره تأثیر نشاط کودکان بر سلامت جسم و موضوع «جیغ و دست و هورا» صحبت کرده است. او در این باره گفت: آنچه علم پزشکی از آغاز پیدایش آن را به عنوان یک اصل پذیرفته این است که روان انسان در هر سن و سال و در هر جایگاهی میتواند تاثیر فراوانی بر جسم او بگذارد. بر همین اساس، میتوان پلی بین طب قدیم و طب جدید ایجاد کرد، چرا که در هر دو رویکرد به بیمار، هم جسم او مورد توجه قرار میگیرد و هم میتوان از حالات روحی او شرایط بهتری برای درمان او یافت. اما طب در زمان معاصر، اگرچه پایه و اساس خود را غیر از تشخیص بالینی بر انواع تصویربرداریها و آزمایشات و... میگذارد باز هم امکانی را برای این فرایند در نظر میگیرد که اگر جسم بیمار در شرایط دیگری قرار داشت، امکان بهبودی یا اساساً امکان ابتلا به حداقل میرسید یا اصلا ابتلایی شکل نمیگرفت.
وی افزود: با این مقدمه میرویم سراغ بخشی از جامعه که امروز بیش از هر زمان دیگری به شادی و نشاط و بازی نیاز دارند. این بخش از جامعه که کودکان هستند، با اتفاقاتی که زندگی معاصر بر سر خانوادهها آورده شکل تفریح و بازی آنها هم تحت الشعاع قرار گرفته است. برای مثال بازیهای دهههای گذشته، جسم کودک را به شکل گستردهای درگیر میکرد. بازیها اغلب فیزیکی بود و بچهها در گروههای چند نفری به بازی میپرداختند، این گروههای چند نفره هم شکل اجتماعی به فرزند میداد، هویت جمعی او را ترغیب میکرد و گسترش میداد و هم باعث میشد جنبوجوش فیزیکی داشته باشد و بر سلامت جسم او موثر افتد.
انتقاد بازیگر قدیمی به جیغ و دست و هورا در شب آخر عروسکخونهبشارتی تأکید کرد: امروز اما خبری از این مدل بازیها نیست، به جای این بازیها، بازیهایی آمده که اگرچه بیشتر فکری هستند، اما اغلب در فضای مجازی شکل گرفته و یا در گوشی موبایل مورد استفاده قرار میگیرند آنهایی هم که در موبایلها نیستند، دستگاههای بازی پیشرفتهای هستند که هر روز رنگ و بوی تازهتری به خود میگیرند و مشتریهای بیشتر به آنها علاقمند میشوند. در این شرایط، یکی از مهمترین توصیههایی که پزشک میتواند داشته باشد این است که به نشاط گروهی یا فردی به صورت فیزیکی و میدانی پرداخته شود.
او با اشاره به اینکه باید نشاط درونی اتفاق بیفتد نه صرفاً آنی و لحظهای، افزود: گاهی میبینم که انواع جشنوارهها و کارگاهها و برنامههای تلویزیونی و مسابقاتی در جایگاههای مختلف برگزار میشود که تمام آنها مبین این نکته مهم هستند که نشاط باید در درون بچهها شکل بگیرد و این نشاط به عنوان مقدمهای در تربیت روحی و جسمی بچهها تاثیرش را در مرور زمان خواهد گذاشت. جشنوارهها، برنامههای تلویزیونی که بچهها میتوانند در آنها به عنوان تماشاگر یا حتی شرکتکنند حضور پیدا کنند، در زندگی آنها تاثیر فراوانی میگذارد، این تاثیر خروجی مطلوبی خواهد داشت که نهایتاً به سلامتی جسم آنها ختم خواهد شد.
بشارتی در خاتمه خاطرنشان کرد: سلامت روح، آرامش روح و... باعث میشود جسم تابآوری بیشتری در برابر بحرانها داشته باشد، این تابآوری در نهایت استقامت جسم را بالا میبرد و خروجی آن بالارفتن توان جسمی است. این قاعده هم برای کودکان صدق میکند و هم بزرگسالان.
برآیند صحبتهای دکتر شادی بشارتی هم به خلأ و فقدان توجه به بازیهای میدانی و فیزیکی اشاره دارد و هم نشاطی که باید درونی اتفاق بیفتد نه صرفاً لحظهای و آنی؛ آن جیغ و دست و هورا باید باشد و برنامهسازی خلاقانه و نوآورانه که مخاطب کودک را از پایِ بازیهای صرفاً «مجازی» به سمت نشاط به واسطه بازیهای فیزیکی و میدانی سوق دهد.