صدای حاشیه‌نشینان هند درگذشت

واسودوان نایر، فیلمنامه‌نویس و نماد ادبی هند در 91 سالگی درگذشت.

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از ورایتی، ام تی واسودوان نایر، رمان نویس و فیلمنامه‌نویس مشهور هندی، به دلیل مشکلات تنفسی در 91 سالگی درگذشت.

کمک‌های نایر به ادبیات مالایایی زبان و سینما موجب ارتقای داستان‌سرایی در ایالت کرالا در جنوب هند که زادگاه او بود، شد. نایر افسانه‌های سنتی آن سرزمین را با مناظر سرسبزش درآمیخت و از آن سبک داستانی متمایز خود را پدید آورد.

فعالیت سینمایی او در اوایل دهه 1960 آغاز شد و به سرعت به عنوان استاد فیلمنامه نویسی شناخته شد و با جنبش موج نوی در حال ظهور در سینمای مالایالام همراه شد. اولین حضور نایر به عنوان فیلمنامه نویس در سال 1965 با «موراپنو» زمینه را برای ورود داستان‌های پرطنین و شخصیت محور به سینمای هند تعریف کرد. در طول دهه‌ها، او برای بیش از 60 فیلم فیلمنامه نوشت که آثار نمادینی مانند «نیرمالیام» (1973) که برنده جایزه فیلم ملی هند برای بهترین فیلم بلند شد و اولین کارگردانی او را رقم زد از جمله آنهاست. اقتباس او از داستان حماسی «اورو واداکان ویراگاتا» در سال 1989 جایزه ملی بهترین فیلمنامه را برای او به ارمغان آورد و توانایی او را در تفسیر مجدد فولکلور با حساسیت مدرن به نمایش گذاشت.

همکاری او با کارگردان‌هایی مانند هریهاران، پادماراجان و آدور گوپالاکریشنان سینمای مالایالام را به اوج جدیدی رساند. فیلم‌هایی مانند «پانچاگنی» (1986) و «پرومتاچان» (1990) به دلیل ارائه تصویری ظریف از روابط انسانی و چشم‌انداز سیاسی‌اجتماعی کرالا مورد تحسین قرار گرفته‌اند. وی در آثارش اغلب مضامین تضاد اخلاقی، معضلات وجودی، و پویایی پیچیده زندگی روستایی را بررسی می‌کرد.

در حالی که کمک‌های او به سینما 6جایزه ملی فیلم و چندین جایزه فیلم ایالتی کرالا را برای او به ارمغان آورد، دستاوردهای ادبی نایر هم جوایز متعددی دریافت کرد. اولین رمان مهم او که با عنوان «نالوکتو» در سال 1958 منتشر شد، کاوشی پیشگامانه در تضادهای خانوادگی و نسلی در سیستم جامعه روستایی بود. این رمان او را به صدای پیشروی ادبیات مالایالام بدل کرد و جایزه آکادمی کرالا را برایش به ارمغان آورد.

نایر در طول سال‌ها رمان‌ها، داستان‌های کوتاه و مقالات متعددی نوشت که بسیاری از آنها به زبان‌های مختلف ترجمه شده‌اند. آثاری مانند «کلام» (1969)، «مانجو» (1964) و «رندموزهم» (1984) شهرت او را به عنوان یک نویسنده ادبی تثبیت کردند. «رانداموزهام»، بازگویی مهابهاراتا از منظر بهیما هم از مشهورترین آثار اوست.

صدای ادبی نایر با سبک میمنیمال و توصیفات تداعی کننده شرایط انسانی مشخص می‌شود. او سال 1995 جایزه «جنانپیت» را دریافت کرد، که بالاترین افتخار ادبی هند است.

وی علاوه بر فعالیت‌های خلاقانه‌اش، شخصیتی تأثیرگذار در چشم‌انداز فرهنگی کرالا و سردبیر مجله‌های مهم ادبی و مربی نویسندگان و فیلم‌سازان بی‌شماری بود و به این ترتیب نقشی محوری در شکل‌گیری سنت‌های روایی زمان خود داشت. این نویسنده اوایل امسال با راه‌اندازی یک پلتفرم استریم، مجموعه‌ای 9 قسمتی به زبان مالایالام را منتشر کرد تا میراث ادبی هند جنوبی را گردآورد.

نارندرا مودی، نخست وزیر هند، در پیامی با ابراز تاسف از درگذشت این نویسنده از وی به عنوان یکی از معتبرترین چهره‌های سینما و ادبیات مالایالام یاد کرد که با کاوش عمیق خود در عواطف انسانی، نسل‌ها را شکل داده و الهام‌بخش بسیاری دیگری خواهد بود.

وی افزود: او صدای افراد حاشیه‌نشین بود.